امروزه در هر کوچه و خیابان یک نانوایی وجود دارد که در برخی شهرها با رنگ‌های اختصاصی در معرض دید مردم قرار می‌گیرند. نان، مهم‌ترین بخش در وعده‌های غذایی ما ایرانی‌ها به شمار می‌رود و به همین جهت بهداشت و نرخ آن برایمان بسیار مهم است.
نانوایی‌ها از نظر بهداشت و قیمت‌گذاری محصولات خود زیر نظر اتحادیه نانوایی و کمیسیون نظارت بر کسب و کار هستند و بازرسان مختلف مدام از محیط کار آن‌ها بازدید کرده تا مشکلاتی در روند تولید و عرضه نان وجود نداشته باشد. با این وجود گاهی مسائل و مشکلاتی پیش می‌آید که افراد ناچار به شکایت از این واحد تولیدی می‌شوند.
تخلفات نانوایی که می‌توان از آن‌ها شکایت کرد
همانطور که می‌دانید، زمانی می‌توان از فرد یا نهادی شکایت کرد که قانون آن کار یا عدم انجام آن را جرم انگاری کرده و برایش مجازات تعیین کرده باشد. شکایت از نانوایی نیز جزو مواردی است که قانونگذار آن را پیش بینی کرده و تخلفاتی که می‌توان بابت آن‌ها شکایت کرد را تعیین نموده است.
مهم‌ترین تخلفاتی که نانوایی ممکن است انجام دهد به شرح زیر است:
- رعایت نکردن قوانین بهداشتی
بر اساس قانون تمامی اماکنی که با محصولات غذایی و سلامت افراد ارتباط دارند، باید قوانین بهداشتی را رعایت کنند. این مسئله چنان اهمیت دارد که بازرسان بهداشتی مدام از اینگونه اماکن بازدید می‌کنند.
بد نیست بدانید زمانی که می‌گویند نانوایی‌ها باید بهداشت را رعایت کنند، چندین مورد مختلف وجود دارد که باید رعایت شود. در صورت مشاهده هر کدام از آن‌ها می‌توان مراتب را به نهادهای نظارتی اطلاع دارد.
مهم‌ترین نشانه رعایت بهداشت توسط نانوایی، تمیز بودن محیط از هر نوع آلودگی است. وجود آرد، خمیر و نان در محیط سبب می‌شود تا انواع و اقسام حشرات و حیوانات موذی در این محیط تجمع کرده و باعث انتقال بیماری‌های مختلف به انسان شوند. به همین جهت مغازه نانوایی باید به صورت مداوم تمییز شود. انبار آرد باید خشک بوده و مرتب آن را چک کرد تا پرنده‌ها و حشرات و سایر ضایعات در آن وجود نداشته باشد.
البته استفاده از حشره کش در نانوایی ممنوع است. همچنین تمامی سطل‌های زباله باید دارای درپوش باشند و شیشه‌ها هم هفتگی ضدعفونی شوند.
همچنین باید فاصله‌ای میان تنور نانوایی و صفی که مشتریان م‌یایستند وجود داشته باشد. مخصوصا با فراگیر شدن کرونا این مورد اهمیت بسیار دارد. از نکات دیگر در بهداشت نانوایی این است که محل انبار با محل پخت و پز جدا بوده و طوری نباشد که کارگران مدام رفت و آمد داشته باشند.
کارکنان نانوایی هم باید بهداشت فردی و شخصی را رعایت کنند. این افراد باید کارت بهداشت داشته باشند و قبل از ورود به کار معاینات پزشکی را انجام داده باشند. شستشوی مداوم و ضدعفونی کردن دست‌ها نیز از دیگر کارهایی است که باید انجام دهند.
اما متاسفانه زیاد مشاهده می‌شود که کارکنان نانوایی این موارد را رعایت نکرده و در فضای مغازه سیگار می‌کشند. به همین جهت بخشی از بیشترین شکایت از نانوایی مربوط به بهداشت کارکنان آن می‌شود.
- گران فروشی یا کم فروشی
حتما تا به حال با این مورد زیاد مواجه شده‌اید. هرچند نانوایی‌ها از لحاظ قیمت گذاری زیر نظر اتحادیه هستند و باید از قیمت مصوب آن‌ها پیروی کنند. اما زیاد دیده شده که از این کار تخلف می‌کنند و نان را به قیمت بیشتری عرضه می‌کنند.
نوع دیگر آن هم کم فروشی است. قیمت هر قرص نان با توجه به اندازه وزن هر چانه خمیر محاسبه می‌شود. اما گاهی نانوایی برای اینکه سود بیشتری ببرد، چانه خمیر را کمتر کرده و نان کوچک‌تری تحویل مشتری می‌دهد. در صورتی که بر اساس قانون موظف است از نرخ دولتی تبعیت کند. این مورد نیز می‌تواند حتی باعث مجازات کیفری و باطل شدن پروانه کسب برای نانوایی‌ها شود.
- مزاحمت برای ساکنین محله
نانوایی بخشی از ساختار یک محله به شمار می‌رود که باید به صورت مسالمت آمیز در کنار سایر اهالی فعالیت کند. گاهی ممکن است نانوایی باعث سلب آسایش و ایجاد مزاحمت برای ساکنین محله شود. مثلا آلودگی‌های زیاد ایجاد کرده یا سر و صداهایی تولید کند. یا اینکه مغازه‌اش را به جایی برای رفت و آمد افراد نامناسب تبدیل کند. بدیهی است که در این موارد نیز می‌توان از نانوایی شکایت کرد.
چگونه می‌توان از نانوایی شکایت کرد؟
راه‌های مختلفی وجود دارد که می‌توان از طریق آن‌ها، شکایت از نانوایی را پیگیری کرد. البته همانطور که گفته شد، شکایت باید مبنای قانونی داشته باشد. بنابراین در صورت مشاهده هرگونه تخلفی از جانب مغازه‌های نانوایی می‌توانید یکی از روش‌های زیر را برای شکایت انتخاب کنید:
- سازمان تعزیرات حکومتی
سازمان تعزیرات حکومتی همانطور که از نامش پیداست، وظیفه نظارت بر اجرای قوانین حکومتی در حوزه اصناف را به عهده دارد. این سازمان خود معمولا در زمان‌های مشخص اقدام به بازرسی از واحدهای صنفی می‌کند و مرجع مهمی برای رسیدگی به تخلفات صنفی و بهداشتی است.
برای ثبت شکایت در سازمان تعزیرات می‌توانید با شماره 124 تماس گرفته و شکایت خود را صورت شفاهی مطرح کنید. روش دیگر ارسال پیامک به شماره 30009651 است. البته امکان شکایت کتبی در سایت سازمان تعزیرات به آدرس www.tazirat.ir نیز وجود دارد.
بعد از اینکه سازمان تعزیرات شکایت را دریافت کرد و آن را قانونی تشخیص داد، یک نسخه از آن را به سازمان نظارت و بازرسی ارسل می‌کند. این سازمان باید در مدت حداکثر 20 روز پرونده شکایت را بررسی کرده و نتیجه آن را به شعبه مربوطه ارسال کند.
اگر تخلف نانوایی محرز بود و کارشناس نیز آن را تایید کرد، واحد متخلف به سازمان تعزیرات احضار شده و حکمی که برایش صادر شده را دریافت می‌کند. البته می‌تواند نسبت به آن اعتراض کند. اگر از حضور در تعزیرات خودداری کرد، حکم غیابی صادر شده و حق تجدیدنظر خواهی از او سلب خواهد شد.
- شکایت به اتحادیه صنف نانوایان
موارد مربوط به گرانفروشی و کم فروشی را می‌توان در اتحادیه صنف نانوایان مطرح کرد. این اتحادیه نیز ناظر بر فعالیت‌های نانوایی به طور اختصاصی بوده و روند رسیدگی به شکایت سریع‌تر خواهد بود. در واقع اتحادیه ظرف مدت 10 باید به شکایت رسیدگی کرده و مشکل را حل کند. اگر قادر به حل آن نبود، باید موضوع را سازمان تعزیرات ارجاع دهد.
- شکایت در نهادهای قضایی
روش دیگر شکایت از نانوایی، مراجعه به نهادهای قضایی با همراهی وکیل آنلاین یا حضوری است. این مورد زمانی مطرح می‌شود که قصد دارید حکم قضایی برای نانوایی متخلف گرفته و تخلفی که رخ داده بسیار بیشتر از صلاحیت تعزیرات و اتحادیه است. مثلا زمان‌هایی که نانوایی بهداشت عمومی را تحت تاثیر قرار داده است و باعث ایجاد آلودگی‌های شدید شده است. یا زمانی که باعث ایجاد مزاحمت و سلب آسایش شده است.
مجازات نانوایان متخلف
قانون مجازات نانوایان متخلف در سال 1354 تصویب شده است. بر اساس این قانون نانوایی‌های متخلف که اقدام به کم فروشی و گران فروشی می‌کنند، علاوه بر جریمه نقدی به مجازات حبس از 3 ماه تا 1 سال نیز ممکن است محکوم شوند. پرونده شکایت از نانوایی خارج از نوبت بررسی می‌شود. همچنین در صورتی که واحد صنفی جرمش را تکرار کرد، احتمال اینکه پروانه کسب و کارش باطل شد وجود دارد.
در صورتی که نانوایی قوانین بهداشتی را رعایت نکرده باشد، معمولا جریمه نقدی همراه با پلمپ مغازه مجازات وی خواهد بود. در صورت تکرار جرم یا زمانی که جرم ارتکابی بسیار شدید باشد، احتمالا مجوز نانوایی لغو می‌شود.
