در یک مطالعه بزرگ در یک آزمایشگاه بر روی موش‌ها مشخص شده است دوز پایینی از یک ماده شیمیایی به نام بسفنول A یا BPA -که در مواد پلاستیکی یافت می‌شود- می‌تواند باعث تغییرات بیولوژیکی و افزایش سرطان سینه در افراد شود.
این یافته‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا اداره غذا و دارو (FDA) در سال ۲۰۱۴ بیان کرد که میزان پایین BPA که مردم هر روز در معرض آن قرار دارند ایمن است. اما یافته‌های جدید برخی از مطالعات قبل را پشت سر گذاشته است و نشان داده است که دوز کم BPA می‌تواند باعث توسعه سرطان سینه و سایر بیماری‌ها شود و بسیاری از دانشمندان سال‌ها است سعی دارند برخی آژانس‌ها را متقاعد کنند که BPA حتی در مقادیر بسیار کوچک نیز می‌تواند آسیب رسان باشد.
در مطالعه ای که در حال انجام است، مرکز کنترل بیماری (CDC)، BPA را در ادرار بیش از ۹۰ درصد افرادی که مورد آزمایش قرار گرفته بودند، یافت و این نشان می‌دهد که بیشتر افراد در معرض گستردهBPA قرار دارند. BPA در تولید پلاستیک‌های سخت و پلی‌کربنات مانند بطری‌های آب و نوشابه و ظروف پلاستیکی، برخی کنسرو‌های غذایی و سیلانت‌های دندان استفاده می‌شود. این ماده همچنین در برخی انواع رسید‌های بانکی و رسید سوپرمارکت‌ها یافت می‌شود.
به دلیل نگرانی‌های امنیتی، فرانسه BPA را در بسته بندی مواد غذایی ممنوع کرده است. کالیفرنیا نیز BPA را به عنوان نوعی سم برای دستگاه تناسلی زنان در نظر گرفته است.
نتایج حاصله از یک تحقیق دو ساله بر روی تقریبا ۴ هزار موش آزمایشگاهی بدست آمده است که به آنها یکی از ۵ دوز مختلف BPA داده شده بود.
این آزمایش بخشی از یک پروژه ۳۰ میلیون دلاری بود و هدف آن راضی ساختن دانشمندانی بود که ایمنی BPA را رد می‌کردند. علاوه بر تحقیق اصلی FDA، این پروژه همچنین ۱۳ آزمایش با دقت انتخاب شده توسط محققان مستقل دانشگاهی را تأمین مالی کرد. نتایج بیشتر این مطالعات در سال آینده منتشر خواهد شد.
مطالعه بزرگ، توافق کم
سم شناسان کلاسیک معتقدند که هر چیزی، حتی آب، بسته به مقدار، می تواند مضر یا بی ضرر باشد. “همه چیز مسموم است و هیچ چیز بدون سم نیست؛ بلکه میزان دوز سم است که می‌تواند آسیب‌ساز باشد.
سپس رگولاتورهای شیمیایی سعی می‌کنند میزان سطح شیمیایی مضر را تعیین کنند و سطح ایمنی را که زیر سطح آن قرار دارد تعیین کند.
از سوی دیگر، بسیاری از متخصصان غدد درون ریز و داروشناسی می‌گویند برخی از مواد شیمیایی می‌توانند اثرات مضر را در دوزهای بسیار پایین داشته باشند و هنگامی اتفاق می‌افتد که بدن ما در تشخیص یا پاسخ دادن به هورمون‌های خود دچار تداخل شود.
اگر چه شواهد حاکی از آن است که برخی مواد شیمیایی خاص در دهه گذشته در حال افزایش است، FDA و دیگر سازمان‌های نظارتی به طور گسترده‌ای این مطالعات و نظریه‌ای که در پشت آن قرار دارد را رد کرده‌اند اما دانشمندان مستقل معتقدند که شک و تردید FDA خودخواهانه است.
لورا وندنبرگ، دبیر علمی دانشیار بهداشت عمومی دانشگاه ماساچوست آمهرست می‌گوید: “اگر این اثرات کم دوز وجود دارد و دانشمندان آن را تصدیق می‌کنند، پس آنچه که تولید کنندگان تابحال انجام داده اند، تمام وقت اشتباه بود – و نه فقط برای BPA بلکه هچنین برای ده‌ها و شاید صدها مواد شیمیایی دیگر.
چگونه مطالعات انجام شد
این نوع مطالعه بزرگ با استفاده از جوندگان، یک نوع کلاسیک از مطالعه سم شناسی است. هنوز برای مطالعه اثرات سم شناسی مواد شیمیایی بر روی حیوانات آزمایش می‌شود، زیرا چنین مطالعات گسترده و جامع بر روی انسان‌ها غیر اخلاقی در نظر گرفته می‌شود.
در تحقیق اصلی FDA، آزمایش‌ها بر روی نزدیک ۴ هزار موش آزمایشگاهی برای مدت ۲ سال انجام گرفت و به آنها یکی از ۵ دوز BPA داده شد.
پایین‌ترین دوز BPA به موش‌ها داده شد. تقریبا ۲٫۵ میکروگرم به ازای هر کیلوگرم از وزن آنها در روز. تقریبا میزانی که انسان‌ها در زندگی روزمره خود در معرض آن قرار می گیرند. بالاترین دوز – ۲۵ هزار میکروگرم در هر کیلوگرم در روز – که سمی شناخته شده است.
در این تحقیق به موش‌های جوان‌تر تا زمانی که آنها را از شیر مادر بگیرند، حداقل دوز BPA را دادند و به طور قابل توجهی ۱۲ موش از ۵۰ موش دچار سرطان پستان شدند. همچنین موش‌های ماده تغییرات بیشتری در کبد و کلیه خود داشتند و تغییرات قابل ملاحظه‌ای در سینه و پروستات موش‌های نر بوجود آمد.
در عین حال، FDA همچنان می‌گوید که BPA در مقادیری که مردم هر روز در معرض آن هستند، ایمن است اما همه کارشناسان موافق نیستند. آکادمی آمریکایی کودکان، با اشاره به نقاط ضعف حیاتی در روند نظارتی، والدین را برای جلوگیری از محصولات حاوی BPA دعوت کرد.
به همین ترتیب، انجمن غدد درون ریز نتایج FDA را “زودرس” نامیده و گفته است که داده‌های دولت “اطمینان از ایمنی BPA را نمی‌دهد”.
