اگر در یکی از کشورهای ثروتمند زندگی می‌کنید، شاید تغییرات اقلیمی برایتان پدیده‌ای تدریجی به نظر برسد؛ تابستان‌های گرم‌تر یا طوفان‌های قوی‌تر. اما برای میلیون‌ها نفر در جزایر کوچک اقیانوس آرام جنوبی، اقیانوس هند و کارائیب، بحران اقلیمی همین حالا در آستانه درِ خانه‌هایشان قرار دارد.
سیل‌های مکرر، آلودگی منابع آب آشامیدنی و گرمای خطرناک دیگر پیش‌بینی نیستند، بلکه تهدیدهایی روزمره‌اند که زندگی مردم را تحت‌تأثیر قرار داده‌اند.
صدایی که سال‌ها شنیده نمی‌شد
سال‌هاست که مردم این جزایر کوچک در گفت‌وگوهای جهانی درباره تغییرات اقلیمی حضور ندارند. آن‌ها از آسیب‌پذیرترین جوامع در برابر بحران اقلیمی‌اند، اما نظراتشان در پژوهش‌هایی که سیاست‌های جهانی را شکل می‌دهند، نادیده گرفته شده است. این وضعیت به تازگی تغییر کرده است.
نخستین نظرسنجی جهانی از مردم جزایر کوچک
پژوهشی تازه شکاف بزرگی را در داده‌های جهانی پر کرده است؛ نخستین نظرسنجی درباره دیدگاه‌های اقلیمی مردم در ۵۵ کشور و قلمرو جزیره‌ای کوچک.
پژوهشگران پس از آنکه دریافتند حدود ۳۰ کشور – عمدتاً جزایر کوچک – هرگز در نظرسنجی‌های اقلیمی جهانی لحاظ نشده‌اند، این پروژه را آغاز کردند. این کشورها بیشترین خطرات اقلیمی را تجربه می‌کنند، اما هیچ‌کس تاکنون از مردمشان نپرسیده بود چه فکری دارند.
این تحقیق توسط تیمی از دانشگاه کالیفرنیا سانتا باربارا (UCSB) با همکاری دانشگاه‌های استنفورد، پنسیلوانیا، کالیفرنیا سن‌دیگو و UCLA انجام شد.
باور عمیق به واقعیت تغییرات اقلیمی
میان ژوئن و ژوئیه ۲۰۲۲، تیم پژوهشی یک کمپین تبلیغاتی در فیس‌بوک اجرا کرد تا مردم را به شرکت در نظرسنجی – به زبان‌های محلی‌شان – دعوت کند. پرسش‌ها درباره تأثیر تغییرات اقلیمی بر زندگی روزمره و دیدگاه آن‌ها نسبت به واکنش جهانی بود.
نتایج نشان داد تقریباً همه مردم باور دارند انسان عامل اصلی تغییرات اقلیمی است. میزان پذیرش از ۸۹٪ در آنگویلا تا ۱۰۰٪ در جزایر مارشال و جزایر تورکس و کایکوس متغیر بود.
اکثریت بزرگی در همه کشورها اعلام کردند نگران امنیت شخصی خود هستند، به‌ویژه در برابر رویدادهای شدید آب‌وهوایی، بالا آمدن سطح دریا و فرسایش سواحل. بسیاری نیز از آلودگی آب آشامیدنی ابراز نگرانی کردند.
«ساکنان کشورهای جزیره‌ای کوچک نه‌تنها در معرض بالاترین سطح آسیب‌پذیری در برابر تغییرات اقلیمی هستند، بلکه یکی از بالاترین میزان باور و نگرانی را نسبت به این پدیده در جهان دارند.»
— گابریل دو روش، دانشگاه UCSB
نگرانی برای همه مردم جهان
دو روش افزود: «ما سطح بالایی از نگرانی را نه فقط برای مردم همسایه یا کشور خودشان، بلکه برای تمامی مردم جهان مشاهده کردیم.»
درک تغییرات اقلیمی به‌عنوان تهدیدی جهانی
مردم جزایر کوچک می‌دانند که تغییرات اقلیمی مرز نمی‌شناسد. هرچند خودشان بیشترین خطر را احساس می‌کنند، اما این بحران را مسئله‌ای جهانی می‌دانند.
دکتر «ماتو میلدنبرگر»، استادیار علوم سیاسی در UCSB و نویسنده اصلی پژوهش، گفت:
«در حالی که بسیاری از مردم در کشورهایی مانند آمریکا تغییرات اقلیمی را مشکلی متعلق به سایر کشورها می‌دانند، ساکنان کشورهای جزیره‌ای آن را پدیده‌ای جهانی و فراگیر تلقی می‌کنند.»
همکاری جهانی برای مقابله با بحران اقلیمی
این پژوهش به دنبال سرزنش کسی نیست. مردم مورد بررسی، خواستار همکاری همگانی برای حل بحران اقلیمی هستند و باور دارند همه کشورها باید نقش خود را ایفا کنند، به‌ویژه کشورهایی که بیشترین سهم را در ایجاد این مشکل داشته‌اند.
- آلاینده‌های بزرگ مانند ایالات متحده و چین
- قدرت‌های استعماری سابق مانند اسپانیا و هلند
- تولیدکنندگان نفت مانند عربستان سعودی
- و دولت‌های محلی جزیره‌ای که باید سیاست‌های داخلی خود را تقویت کنند
پاشا مهدوی، استاد دانشگاه UCSB و از نویسندگان این مطالعه، گفت: «پژوهش ما در زمانی حساس منتشر می‌شود، زمانی که جامعه بین‌المللی به دنبال جبران اثرات تغییرات اقلیمی بر آسیب‌پذیرترین جوامع جهان است.»
عدالت اقلیمی و مسئولیت جهانی
در ژوئیه ۲۰۲۵، دادگاه بین‌المللی لاهه (ICJ) رأی داد افرادی که زندگی‌شان به دلیل تغییرات اقلیمی آسیب دیده، ممکن است حق دریافت غرامت اقلیمی از کشورهای آلاینده را داشته باشند.
یافته‌های این پژوهش پشتوانه‌ای واقعی برای چنین پرونده‌هایی فراهم می‌کند، زیرا نشان می‌دهد مردم کشورهای آسیب‌پذیر طیف وسیعی از دولت‌ها را مسئول می‌دانند.
«یافته‌های ما تصویری چندوجهی و دقیق از مسئولیت مشترک ارائه می‌دهد – نه فقط برای آلاینده‌های بزرگ، بلکه برای قدرت‌های استعماری سابق مانند اسپانیا و هلند و همچنین تولیدکنندگان سوخت فسیلی مانند عربستان سعودی.»
— پاشا مهدوی
درخواست برای اقدام فوری
این پژوهش فقط مجموعه‌ای از آمار نیست، بلکه زنگ خطری جدی است. مردم آسیب‌پذیرترین مناطق زمین منتظر کمک نیستند. آن‌ها خطر را حس کرده‌اند و خواستار اقدام واقعی و فوری‌اند.
دو روش گفت: «پژوهش ما نشان می‌دهد مردم جزایر کوچک خواستار اقدامات بلندپروازانه برای سازگاری با تغییرات اقلیمی و افزایش تاب‌آوری هستند.»
او افزود: «رهبران این کشورها فرصت دارند تا سیاست‌های جدی‌تری در زمینه سازگاری اقلیمی از سوی آلاینده‌های بزرگ، قدرت‌های سابق و دولت‌های خودشان مطالبه کنند.»
زمان گوش دادن فرارسیده است
این کشورها شاید کوچک باشند، اما صدایشان بلند و واضح است. آن‌ها از جهان می‌خواهند دست به کار شود، و زمان آن رسیده که گوش دهیم.
این پژوهش در نشریه معتبر Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است.
✅ کشورهای جزیره‌ای کوچک، از آسیب‌پذیرترین جوامع جهان، خواستار اقدام فوری و مسئولیت‌پذیری جهانی برای مقابله با تغییرات اقلیمی هستند.
📣 اگر دغدغه تغییرات اقلیمی دارید، این مقاله را به اشتراک بگذارید یا مقاله مرتبط با تأثیر گرمایش زمین بر زندگی ساحلی را بخوانید تا بیشتر بدانید چگونه می‌توان تغییر ایجاد کرد.
