سرفه و خس‌خس سینه یکی از علائم هشدار دهنده آسم است. اما ممکن است شرایط و بیماری‌های دیگری نیز چنین علائمی را داشته باشند. بنابراین چگونه بفهمیم که دچار آسم شده‌ایم یا خیر؟
نشانه‌های کلاسیک و پایه‌ای آسم عبارتند از خس‌خس کردن، سرفه، تنگی قفسه سینه و احساس تنفس‌های کوتاه و ضعیف. اما شرایط دیگری مانند آلرژی، بیماری مزمن انسدادی ریوی (COPD)و آپنه خواب نیز می‌توانند مشکلات مشابهی را ایجاد کنند.
برای مثال در آلرژی یا حساسیت، افرادی که به عنوان مثال به گرده گل یا گردوخاک آلرژی دارند اگر در معرض آنها قرار بگیرند دچار سرفه یا خس‌خس سینه می‌شوند. همچنین کسانی که به حشرات مانند برخی زنبور‌ها آلرژی دارند اگر توسط آنها گزیده شوند دچار تنگی نفس می‌شوند.
یکی از راه‌های تشخیص و تمیز دادن بین علائم آلرژی و آسم این است: آلرژی در سیستم تنفسی فوقانی اتفاق می‌افتد و با احتقان و آبریزش بینی و مشکل سینوسی در ارتباط است که باعث سرفه و سوزش و مسدود شدن راه‌های هوایی می‌شود. اما آسم بر روی مسیر‌های هوایی که هوا را به ریه‌ها منتقل می‌کنند تاثیر می‌گذارد.
در شرایط پیچیده تر، برخی افراد اگر در معرض برخی مواد و موجودات آلرژی زا به خصوص برخی سوسک‌ها، برخی قارچ‌ها و گردو غبار قرار بگیرند، تجربه حمله آسم به آنها دست می‌دهد.
مبانی تشخیص آسم
در وحله اول، دکتر شما معمولا با این سوالات شروع خواهد کرد که در گذشته چه داروهایی مصرف می‌کردید و آیا در فامیل و نزدیکان خود افرادی داشته‌اید که دچار آسم شده باشند؟ همچنین از شما درباره علائمی که دارید، شدت علائم و اینکه چه چیزهایی باعث بدتر شدن این علائم می‌شوند، سوال خواهد کرد.
پزشکان همچنین سعی می‌کنند با تعدادی از سوالات مانند سوالات زیر یک لیست از چیزهایی که ممکن است شرایط را بدتر کند درست می‌کنند:
- آیا شب‌ها سرفه شما بدتر می‌شود؟
- آیا وقتی در خانه یا محل کار خود هستید علائم شما بیشتر می‌شود؟
- آیا شرایط و مشکلات دیگری دارید که باعث بوجود آمدن این علائم شوند مانند عفونت سینوسی یا رفلکس اسید معده؟
در مرحله بعد، دکتر شما با دستگاه “استتوسکوپ” تنفس شما را گوش می‌دهد و ممکن است یک یا چندتا از تست‌های تشخیصی زیر را به کار گیرد:
- اسپیرومتری: یک آزمون تنفسی که با اندازه‌گیری میزان هوای رد و بدل شده هنگام دم و بازدم شما، میزان سلامت وکارایی ریه‌های شما را اندازه‌گیری می‌کند. اسپیرومتری همچنین میزان سرعت بازدم شما را اندازه گیری می‌کند. سپس از شما خواسته می‌شود تا پس از استفاده از برونکودیلاتور، یک داروی استنشاقی که مسیر تنفس را باز می کند، دوباره آزمایش را تکرار کنید تا ببیند آیا تنفس شما بهبود می‌یابد یا خیر. اگر تنفس شما بهبود یافت به احتمال زیاد مبتلا به آسم هستید.
- تست آلرژی: که می‌تواند مشخص کند چه چیزهایی علائم شما را شدید‌تر می‌کند و بر روی تنفس شما تاثیر می‌گذارد. این کار معمولا از طریق تست پوست انجام می‌شود. بدین صورت که مواد مضنون به آلرژی را به صورت مایع در می‌آورند و از طریق یک سوزن بسیار باریک وارد پوست شما می‌کنند. این مایع به مدت ۱۵ دقیقه بر روی پوست شما باقی می‌ماند تا ببینند آیا پوست شما به آن حساسیت دارد یا خیر.
- اشعه ایکس از قفسه سینه: که یک تصویر از ریه‌ها و دنده‌های شما گرفته می‌شود تا مشخص شود آیا راه‌های هوایی شما مسدود شده است یا خیر. یک اشعه ایکس اغلب برای تشخیص علل دیگر علائم شبیه آسم مانند پنومونی، نارسایی قلبی، سرطان ریه و سل، گرفته می‌شود.
- آزمایش خون lgE : که سطوح ایمونوگلوبولین E شما را تشخیص می‌دهد. IgE یک آنتی‌بادی یا پادتن است که با مهاجمان خارجی مبارزه می‌کند؛ و اگر سطح آن در بدن شما بالا باشد، ممکن است آسم و یا آلرژی داشته باشید.
همچنین لازم است توجه داشته باشید که حتی بدون تجربه از هر یک از علائم مشخص، باز هم ممکن است آسم داشته باشید زیرا علائم آن در هر فردی ممکن است متفاوت باشد. برخی از افراد سرفه های بیشتری دارند، بعضی دیگر خس خس سینه، و بعضی از مشکلات تنفسی رنج می‌برند.
