رودخانهها، برای هر تمدن و کشوری بسیار مهم و ضروری هستند. رودخانهها، نیازهای اساسی و اولیه شهرهای کوچک و بزرگ را تامین میکند. از همین رو است که بسیاری از شهرها در کناره رودخانهها قرار گرفتهاند و زندگی آنها به این رودخانهها وابسته است. در این مطلب، قرار است به معرفی بزرگترین و طولانیترین رودخانههایی که در سرتاسر جهان جاری هستند، بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید تا این ده رود بلند را به شما معرفی کنیم.
10. رودخانه نیجر
رودخانه نیجر، مهمترین و اصلیترین رودخانه در غرب آفریقا به شمار میرود و طول آن به بیش از چهار هزار و صد و هشتاد کیلومتر نیز میرسد. منبع و سرچشمه رودخانه نیجر در بلندیها و کوهستانهای گینه در جنوب شرقی کشور گینه و نزدیک به مرز سیرالئون قرار دارد.
رودخانه نیجر با عبور از خلیج گینه وارد اقیانوس اطلس میشود و دلتای نیجر را شکل میدهد. این دلتای بزرگ کشورهایی همچون مالی، نیجر، نیجریه و همچنین بنین قرار دارد. رودخانه نیجر، سومین رودخانه بلند در قاره آفریقا محسوب میشود. مهمترین شاخه فرعی که از رودخانه نیجر نشات گرفته است، رودخانه بنیو است. رودخانه نیجر در فهرست بلندترین رودخانههای جهان در رده دهم قرار گرفته است.
9. رودخانه ایرتیش
رودخانه ایرتیش در حقیقت، شاخه فرعی عمده رودخانه اوب است و همچنین، به عنوان طولانیترین شاخه فرعی در جهان محسوب میشود. سرچشمه رودخانه ایرتیش در کوهستان آلتای در زنگاریا واقع شده است. این مکان در شمال ایالت ژیانجینگ کشور چین واقع شده است و نزدیک به مرز بین مغولستان و چین است.
شاخههای فرعی مهم و حائز اهمیت رودخانه ایرتیش شامل توبول، دمانکا و ایشیم است. سیستم اوب-ایرتیش، یک محل خوب برای نفوذ آب به سفرههای آب زیرزمینی در آسیا فراهم مینماید که بیشتر سیبری غربی و کوهستان التاف را پوشش میدهد. این رودخانه با طول بیش از چهار هزار و دویست و چهل و هشت کیلومتر در رده نهم بلندترین رودخانههای جهان قرار دارد.
8. رودخانه لینا
از بین سه رودخانه بسیار بزرگ سیبری، رودخانه لینا، شرقیترین رودخانه به شمار میرود. این رودخانه به اقیانوس آرکتیک یا اقیانوس منجمد شمالی میریزد. یخبندانها تقریبا هفتاد و هفت درصد از آب این رودخانه را دریافت میکنند.
رودخانه لینا دارای طولی بیش از چهار هزار و دویست و نود و چهار کیلومتر است. رودخانه لینا بلندترین رودخانه در کشور روسیه و هشتمین رود بلند در جهان به شمار میرود. به طور کلی، باور بر این است که این رودخانه نام خود را از الیوان گرفته و به معنای رودخانه بزرگ است.
7. رودخانه مکونگ
رودخانه مکونگ مرز بین آسیای شرقی و جنوب شرقی آسیا است. این رودخانه، هفتمین رودخانه بلند در سرتاسر جهان به شمار میرود و ششمین رود بلند در آسیا است. تخمین زده شده که طول این رودخانه بیش از چهار هزار و سیصد و پنجاه کیلومتر است و سالانه بیش از چهار صد و هفتاد و پنج کیلومتر مکعب آب از آن خارج میشود. رودخانه مکونگ از فلات تبت گذشته و از میان کشورهای چین، میانمار، لائوس، تایلند، کامبوج و ویتنام عبور میکند.
وجود تغییرات فصلی شدید و بسیار زیاد در جریان رودخانه و همچنین داشتن آبشارهای بسیار سبب شده تا ناوبری و قایقرانی در این رودخانه بسیار دشوار باشد. با این حال، رودخانه مکونگ، راه اصلی و عمده تجارت بین چین غربی و جنوب شرقی آسیا است.
6. رودخانه کنگو
رودخانه کنگو قبلا به نام رودخانه زئیر شناخته میشده است و دومین رودخانه بزرگ در آفریقا به شمار میرود. این رودخانه از رودخانه نیل کوچکتر است. رودخانه کنگو پس از رودخانه آمازون، دومین رودخانه جهان بر اساس مقدار آب خروجی است. رودخانه کنگو، عمیقترین رودخانه در جهان به شمار میرود و عمق اندازهگیری شده از این رودخانه به بیش از دویست و بیست متر میرسد. طول کلی سیستم رودخانه کنگو، لوالابا و چامبشی بیش از چهار هزار و هفتصد کیلومتر است. رودخانه کنگو، ششمین رودخانه بلند در سرتاسر جهان است.
5. رودخانه پارانا
رودخانه پارانا، رودخانهای است که در جنوب مرکزی قاره آمریکای جنوبی واقع شده و حدود چهار هزار و هشتصد و هشتاد کیلومتر طول دارد. این رودخانه از داخل کشورهایی همچون برزیل، پاراگوئه و آرژانتین عبور میکند. این رودخانه پس از رود آمازون، دومین رودخانه بلند آمریکای جنوبی است. رودخانه پارانا نام خود را از زبان توپی گرفته و به معنای بزرگ همانند دریا است.
این رودخانه ابتدا با رودخانه پاراگوئه ادغام میشود و سپس با جریان رودخانه اروگوئه همراه میشود و ریو د لا پلاتا را شکل میدهد و در نهایت نیز در اقیانوس اطلس میریزد. رودخانه پارانا، پنجمین رودخانه بلند در سرتاسر جهان است.
4. رودخانه یلو
رودخانه زرد یا رودخانه هاونگ، دومین رودخانه بلند در کشور چین به شمار میرود. این رودخانه، چهارمین رودخانه بلند در سرتاسر جهان است و طول آن بیش از پنج هزار و چهار صد و شصت و چهار کیلومتر است. منشا و سرچشمه این رودخانه در کوهستان بایان هار در غرب چین و ایالت کیونقای قرار دارد. رودخانه یلو از نه ایالت کشور چین عبور میکند. این رودخانه در ایالت شاندونگ و در نزدیکی شهر دانگیینگ، به دریای بوهای میریزد.
3. رودخانه یانگ تسه
رودخانه یانگ تسه، طولانیترین رودخانه در سرتاسر قاره آسیا به شمار میرود. این رودخانه همچنین در فهرست بلندترین رودخانههای جهان در رده سوم قرار دارد. این رودخانه بزرگ و عظیم، تنها رودخانه بسیار طولانی است که فقط در یک کشور جاری است. رودخانه یانگ تسه در کشور چین قرار دارد. طول این رودخانه بیش از شش هزار و سی صد کیلومتر است. سرچشمه رودخانه یانگ تسه در کوهستان تنگولا واقع شده است.
آبهای رودخانه یانگ تسه، آبهای زیر زمینی بیش از یک پنجم کشور چین را تغذیه میکند. این رودخانه از نظر میزان آب خروجی، در رده ششم جهان قرار دارد. رودخانه یانگ تسه نقش مهمی در تاریخ، فرهنگ و اقتصاد کشور چین داشته است. برای هزاران سال، از رودخانه یانگ تسه برای آب، بهداشت، کشاورزی، حمل و نقل، صنعت و مسائل جنگی مورد استفاده قرار گرفته است.
2. رودخانه آمازون
رودخانه آمازون در قاره آمریکای جنوبی، بلندترین رودخانه در این قاره به شمار میرود. این رودخانه بیش از شش هزار و چهارصد کیلومتر طول دارد. رودخانه آمازون دومین رودخانه طویل جهان و بزرگترین رودخانه جهان از نظر میزان آب خروجی است. مطالعات و تحقیقات نشان داده که رودخانه آمازون برای میلیونها سال در خلاف جهت امروزی خود و در مسیر شرق به غرب در حرکت بوده است.
پس از شکلگیری کوهستان آندز و مسدود شدن جریان رودخانه آمازون به سمت اقیانوس آرام، شکل و جهت امروزی رود آمازون شکل گرفته است. امروزه، رودخانه آمازون پس از عبور از چندین کشور آمریکای جنوبی از جمله برزیل، پرو و کلمبیا، به اقیانوس اطلس میریزد. برخی از افراد و محققین بر این باور هستند که رودخانه آمازون طولانیتر از رودخانه نیل است.
1. رودخانه نیل
رودخانه نیل، رودخانه بسیار مهمی در شمال شرقی قاره آفریقا است که جریان آب آن به سمت شمال است. این رودخانه، طولانیترین رودخانه در قاره آفریقا و همچنین سرتاسر جهان به شمار میرود. رودخانه نیل طولی بیش از شش هزار و ششصد و پنجاه کیلومتر دارد. آبهای رودخانه نیل، آبهای زیرزمینی بیش از یازده کشور در قاره آفریقا را تغذیه میکند.
این کشورها شامل تانزانیا، اوگاندا، رواندا، بوروندی، جمهوری دموکرات کنگو، کنیا، اتیوپی، ایرودریا، سودان جنوبی، جمهوری سودان و مصر است. رودخانه نیل، منبع آب اصلی و عمده کشور مصر و سودان به شمار میرود.