نعنا یکی از سبزیجات محبوب در سراسر دنیا است که به خاطر عطر بی‌نظیر و قوی که دارد در انواع و اقسام غذاها و دسرها از آن استفاده می‌شود. اگر برگ‌های گیاه نعنایی که با زحمت پرورش داده اید دارند زرد می‌شوند حتما یک جای کار ایراد دارد.
خوشبختانه نعنا گیاهی است که می‌توانید در داخل خانه هم پرورش دهید. نگهداری بسیار ساده‌ای دارد و بسیار سریع رشد می‌کند! البته نعنا هایی که در خانه پرورش می‌دهیم به قوت نعناهای پرورش داده شده در حیاط یا خارج از آپارتمان نیستند اما شما هنوز هم می‌توانید از تازگی برگ های آنها لذت ببرید. حتی در طول زمستان!
به جای استفاده از خاک می‌توانید نعنا را در آب هم پرورش دهید. تمام چیزی که نیاز دارید یک شاخه نعنا به طول ۱۲ تا ۱۵ سانتی متر است. برگ‌های پایینی ساقه را جدا کنید و آن را در لیوانی پر از آب قرار دهید. لیوان را در نقطه تقریبا خنکی از خانه، که نور غیر مستقیم هم دارد، قرار دهید. بعد از چند روز شاخه نعنا برگ های جدید درمی‌آورد و ریشه می‌دهد و برای چند روز باقی می‌ماند. در این زمان می‌توانید آن را در گلدانی پر از خاک بکارید و یا تمام آن را مصرف کنید.
اگر گیاه نعناتان دچار مشکل شده اولین کاری که باید انجام دهید این است که مطمئن شوید نگهداری درستی از گیاه می‌کنید و همه شرایطی که لازم دارد را برایش مهیا کرده اید. برای این منظور باید با نیازهای اساسی گیاه آشنا باشید:
نعنا تا حدی سایه را تحمل می‌کند اما برای رشد خوب به حداقل ۳ تا ۴ ساعت آفتاب مستقیم نیاز دارد. مکانی را برای گذاشتن گلدان نعنا انتخاب کنید که علاوه بر داشتن آفتاب مستقیم در چند ساعت از روز، گردش هوای خوبی هم داشته باشد. گلدان را نزدیک پنجره یا در بگذارید و یا در صورت داشتن، در بالکن قرار دهید که مکانی عالی برای پرورش نعناهایتان است. ترکیبات گلدانی غیر خاکی بهترین گزینه برای پرورش نعنا هستند. شما می‌توانید آن را خودتان بسازید! ۴ یا ۶ قسمت پیت ماس را با ۱ قسمت پرلیت و ۱ قسمت ورمیکولیت مخلوط کنید. اگر می‌خواهید خاک را قوی تر کنید با استفاده از کودهای مایع موجود در بازار آن را کوددهی کنید. و یا ۱ قسمت پیت ماس یا کوکوپیت را با ۱ قسمت پرلیت (در صورت پیدا نکردن پرلیت شن هم گزینه خوبی است) و یک قسمت کمپوست و ۱ قسمت خاک استرلیزه باغبانی مخلوط کنید
نعنا خاک مرطوب را دوست دارد اما به خاطر داشته باشید “خاک مرطوب” نه بیش از حد خیس! در مورد آبیاری نعنا باید دقت کنید (به خصوص در زمستان). گیاه را ۲ با در روز آبیاری نکنید (مگر اینکه هوا خیلی گرم باشد و در طول یک روز آب خاک خشک شود). سبزیجات را نباید بیش از حد کوددهی کرد چرا که طعم و مزه شان عوض می‌شود. نعنا را هر از گاهی با استفاده از کودهای دارای تمام عناصر و قابل حل در آب کوددهی کنید. نعنا هوای متعادل را می‌پسندد و از سرما خوشش نمی‌آید! پس آن را از معرض هوا یا بادهای سرد دور نگه دارید. اگر در محلی با آب و هوای گرم و خشک زندگی می‌کنید نعناهاتان را از معرض هوای گرم دور نگه دارید و آبیاری را هم منظم تر کنید. دمای داخل خانه باید بین ۱۸ تا ۲۱ درجه سانتی گراد در روز و ۱۳ تا ۱۵ درجه سانتی گراد در شب باشد.
اگر تمامی این موارد را هم رعایت کرده اید اما باز هم برگ‌های گیاه نعناتان دارند زرد می‌شوند، مشکل از جای دیگری است.
چرا برگ‌های نعنایم زرد می‌شوند؟
آبیاری بیش از حد
آبیاری بیش از حد یا آبیاری کم معمولا نخستین دلیل زرد شدن برگ گیاهان است. پس گیاه را به اندازه و فقط زمانی که به آن احتیاج دارد آبیاری کنید. اگر برگ گیاه‌تان زرد شده، خاک گلدان آن را بررسی کنید. خاک خشک است؟ یا خیس است؟ اگر به گیاه آب کافی نرسد، گیاه برگ‌هایش را می‌ریزد تا تعریق از سطح برگ‌ها را کاهش دهد. در این حالت با درست کردن میزان و دفعات آبیاری بعد از مدتی برگ‌های گیاه دست از زرد شدن برمی‌دارند.
کمبود نور
برگ‌های پایینی گیاهانی که نور کمی دریافت می کنند معمولا قبل از ریزش، شروع به زرد شدن می‌کنند. اگر زرد شدن برگ‌ها در برگ‌هایی که روبه روی نور نیستند مشاده شد، می توانید با چرخاندن گیاه و قرار دادن این برگ‌ها در معرض نور، جلوی زرد شدن آنها را بگیرید.
شته
اگر برگ‌های گیاه لوله شده اند، چروک می‌شوند و یا زرد می‌شوند، روی آنها را بررسی کنید تا ببینید شته‌ای روی‌شان دیده می‌شود یا خیر. شته‌ها موجوداتی ریز به رنگ‌های زرد، سبز، مشکی یا تناژهایی از این رنگ‌ها هستند. این موجودات شیره گیاه شما را به وسیله دهان خرطوم مانند‌شان می‌مکند و به اصطلاح جان گیاه را می‌گیرند. برای از بین بردن شته‌ها روش‌های ارگانیک زیادی پیش روی شما است. می‌توانید آنها را به کمک فشار آب، صابون‌های حشره کش، پنبه آغشته به الکل و سموم ارگانیک از بین ببرید. روش مبارزه با شته‌ها و سوم ارگانیکی که می‌توانید از آنها استفاده کنید در مطلب‌های قبلی بخش طبیعت به اسم “چه طور شته گیاهان خانگی‌ام را از بین ببرم؟” و “آفت کش خانگی درست کنید!” آمده است.
پژمردگی قارچی
همانطور که از اسم بیماری پیدا است پژمردگی قارچی ناشی از حمله یک قارچ به نام ورتیسیلیوم به گیاه است که در خاک زندگی می‌کند. از نشانه‌های این بیماری می‌توان به لوله شدن و پیچ خوردن برگ‌های بالایی گیاه و متوقف شدن رشد است. برگ‌های آسیب دیده به رنگ زرد و برنز درمی‌آیند. زمانی که قارچ وارد خاک شد می‌تواند برای سال‌ها در خاک صبر کند و زنده بماند. برخی از نعناها به این قارچ مقاوم هستند اما برخی دیگر خیر. بهترین راه برای جلوگیری از این بیماری استفاده از خاک‌های استریل و عاری از بیماری برای پرورش نعناتان است. اما اگر گیاه به این بیماری مبتلا شده باید خاک را عوض کرد و گیاه را با اسپری قارچ کش ضدعفونی کرد.
سفیدک پودری
سفیدک پودری بیماری است که در آن قارچی بر روی گیاه رشد می‌کند و ساختارهای خاکستری قارچ بر روی برگ‌ها ظاهر می‌شوند. بعد از آن برگ‌ها زرد رنگ شده و از روی گیاه می‌افتند. برای کنترل بیماری از چندین سم شیمیایی می‌توان استفاده کرد اما خیلی از آنها باید ۳۰ روز قبل از برداشت محصول بر روی گیاه استفاده شوند تا سم درون بافت گیاه نماند و نعنا قبل از برداشت فرصت تجزیه آن را داشته باشد.
زنگ قارچی
زنگ زدگی یکی دیگر از بیماری‌های قارچی است که نعنا را به خود مبتلا می‌کند. نشانه بیماری تاول‌هایی به رنگ زنگ زدگی آهن است که بر سطح زیرین برگ‌ها نمایان می‌شوند. در ادامه این بیماری برگ‌ها به رنگ زرد درآمده و از روی گیاه می‌ریزند. برای درمان بیماری می‌توانید از سموم شیمیایی استفاده کنید و یا نعناهایی را که به این بیماری مبتلا شده اند دور بیاندازید تا نعناهای دیگرتان به آن مبتلا نشوند.
بیماری ویروسی
عفونت‌های ویروسی می‌توانند علائم و لکه‌های زرد بر روی برگ‌های گیاه به وجود آورند. این علائم ممکن است با بد شکل شدن برگ‌ها یا ریشه و کم رنگ شدن گل ها همراه باشند. متاسفانه هنوز درمانی برای بیماری های ویروسی گیاهان پیدا نشده و بدتر از آن اینکه این ویروس‌ها می‌توانند به سرعت خود را از گیاهی به گیاه دیگر برسانند پس باید گیاه آلوده را به سرعت نابود کرد!
