بیش از ۱۲ سال است که در استانبول زندگی می‌کنم؛ شهری با جمعیتی نزدیک به ۱۸ میلیون نفر که گاهی شبیه منطقه‌ای بی‌قانون از نظر آداب معاشرت به نظر می‌رسد، جایی که مردم در مترو به هم نزدیک می‌شوند و چراغ‌های راهنمایی را بیشتر به‌عنوان «پیشنهاد» در نظر می‌گیرند تا قانون. استانبول شهری پویا و چندوجهی است، با مردمانی از هر پیشینه‌ای، چه ترک و چه خارجی، از مذهبی‌ترین افراد تا سکولارترین، از ساکنان قدیمی شهر تا تازه‌واردانی از روستاها.
با وجود شلوغی و هرج‌ومرج ظاهری، استانبول با ریتم خاص خود کار می‌کند و همین ریتم است که آن را منحصربه‌فرد می‌سازد. برای گردشگران، گاهی تشخیص «قوانین نانوشته» این شهر می‌تواند دشوار باشد. بزرگ‌ترین توصیه من به مسافران این است که به محیط اطراف خود احترام بگذارید و آگاه باشید که با عبور از محله‌ای به محله دیگر، فضای فرهنگی و اجتماعی نیز تغییر می‌کند.
ترکیه کشوری با اکثریت مسلمان است، اما از نظر رسمی یک کشور سکولار محسوب می‌شود. زنان در خارج از مساجد ملزم به پوشاندن سر خود نیستند و در بسیاری از نقاط، حتی ممکن است پوشش روسری بدون دلیل مذهبی عجیب به نظر برسد. با این حال، هنجارهای اجتماعی در مناطق مختلف بسیار متفاوت است.
به‌عنوان مثال، محله کادیکوی در سمت آسیایی استانبول، منطقه‌ای جوان، پرانرژی و لیبرال است. خیابان‌هایش پر از کافه‌ها، بارها و استودیوهای خالکوبی است که فضای فرهنگی آزاد و ضد جریان آن را نشان می‌دهد. شب‌ها، بخشی از کادیکوی مانند یک مهمانی خیابانی بزرگ است که مردم در آن تا نیمه‌شب می‌نوشند، می‌رقصند و معاشرت می‌کنند. رفتار، پوشش و نوشیدنی‌ای که در اینجا عادی است، ممکن است در مناطق مذهبی‌تر مثل فاتح مناسب نباشد؛ جایی که مستی در ملأعام یا رفتار پر صدا، ناپسند تلقی می‌شود. در آنجا بیشتر می‌توان مردم را دید که عصرها در باغ‌های چای نشسته‌اند، چای می‌نوشند و آرام با دوستانشان گفت‌وگو می‌کنند.
برای درک بهتر، می‌توانید استانبول را مانند نیویورک در نظر بگیرید: آنچه در بروکلین عادی است، ممکن است در Upper East Side موجب تعجب شود. استانبول هم همین‌طور است، هر محله ریتم، انتظار و فرهنگ خودش را دارد.
این اصل در مورد وسایل حمل‌ونقل عمومی هم صدق می‌کند. آمریکایی‌ها معمولاً به پر سروصدایی در اماکن عمومی شهرت دارند. اما در استانبول، با وجود شلوغی و انرژی شهر، کمتر کسی را می‌بینید که در مترو یا اتوبوس با صدای بلند حرف بزند. البته استانبولی‌ها ذاتاً اجتماعی‌اند؛ ممکن است سر صحبت را با شما باز کنند، از دیدن نوزادی ذوق‌زده شوند یا دعوتتان کنند به مغازه‌شان سر بزنید. با این حال، اگر مایل به گفت‌وگو نباشید، رد کردن مؤدبانه آن کاملاً پذیرفتنی است و بی‌احترامی محسوب نمی‌شود.
در نهایت، بهترین راه برای گشت‌وگذار در شهر همراه با احترام، «مشاهده و سازگاری» است، روشی که در هر شهری جواب می‌دهد. به یاد داشته باشید، شما مهمان شهری هستید که با روی باز از گردشگران استقبال می‌کند، اما در عین حال با چالش‌های اقتصادی از جمله تورم بالا و فشارهای مالی روزمره مواجه است.
وقتی در تردید هستید، از خود بپرسید: آیا اطرافیانم در حال نوشیدن آبجو و پوشیدن لباس‌های باز هستند، یا لباس‌هایشان پوشیده‌تر است؟ آیا این منطقه پر از گردشگر است یا بیشتر مسکونی به نظر می‌رسد؟ هرچه بیشتر با فضای اطرافتان هماهنگ شوید، احساس راحتی بیشتری خواهید داشت و در این شهر دو قاره‌ای که در دل خود جهان‌های متفاوتی جای داده، با گرمی بیشتری از شما استقبال خواهد شد.
