پژوهشگران اخیراً گونه‌ای جدید و خیره‌کننده از حلزون دریایی را که در تاریک‌ترین اعماق اقیانوس می‌درخشد، معرفی کرده‌اند. این موجود که به نام «حلزون اسرارآمیز» یا Bathydevius caudactylus شناخته می‌شود، در منطقه موسوم به «منطقه نیمه‌شب» اقیانوس زندگی می‌کند، که یکی از کم‌تر کاوش‌شده‌ترین نواحی زمین است.
این کشف بیش از یک نام جدید در فهرست گونه‌هاست؛ بلکه نشان‌دهنده نگاهی عمیق‌تر به اکوسیستم‌های گسترده و پنهان سیاره ما است.
حلزون اسرارآمیز در منطقه نیمه‌شب
این موجود که به‌طور رسمی توسط دانشمندان Bathydevius caudactylus نام‌گذاری شده، در اعماق بسیار زیاد اقیانوس که به «منطقه نیمه‌شب» مشهور است، زندگی می‌کند.
اما این کشف تنها مربوط به گونه‌ای جدید نیست؛ بلکه گامی هیجان‌انگیز در درک بهتر بزرگ‌ترین زیستگاه سیاره ما است.
این اکتشاف توسط دکتر «بروس رابیسون»، دانشمند ارشد در مؤسسه پژوهش آکواریوم خلیج مونتری (MBARI)، هدایت شد.
او در این خصوص گفت: «به لطف فناوری پیشرفته زیرآبی MBARI، توانستیم جامع‌ترین توصیف از یک جانور اعماق دریا را تهیه کنیم.»
«ما بیش از ۲۰ سال برای درک تاریخ طبیعی این گونه جذاب از حلزون دریایی سرمایه‌گذاری کرده‌ایم. کشف ما بخشی جدید از پازل است که می‌تواند به درک بهتر بزرگ‌ترین زیستگاه زمین کمک کند.»
شناسایی حلزون اسرارآمیز
این موجود دریایی عجیب نخستین‌بار در سال ۲۰۰۰، طی یک مأموریت با استفاده از وسیله کنترل از راه دور (ROV) مؤسسه به نام Tiburon دیده شد. این حلزون در عمق ۲۶۱۴ متری (۸۵۷۶ فوت) از سطح دریا در آب‌های خلیج مونتری شناسایی شد.
در ابتدا، تیم با ظاهر غیرمعمول این موجود گیج شده بودند – یک کلاهک بزرگ، دمی پهن که با تعداد زیادی زائده‌های انگشت‌مانند پوشیده شده بود و مجموعه‌ای از اندام‌های داخلی رنگارنگ.
اما پس از سال‌ها تحقیق و مشاهده‌های مکرر توسط ROV، مشخص شد که این موجود عجیب در واقع نوعی nudibranch یا حلزون دریایی است.
حلزون دریایی درخشان در اعماق دریا
محققان اخیراً گونه‌ای جدید از حلزون دریایی درخشان را که در تاریک‌ترین اعماق اقیانوس می‌درخشد، معرفی کرده‌اند.
حلزونی متفاوت از بقیه
حلزون اسرارآمیز یک نوع معمولی nudibranch نیست. این نخستین گونه شناخته‌شده‌ای است که در آب‌های باز و گسترده منطقه باتی‌پلاژیک، که در عمق ۱۰۰۰ تا ۴۰۰۰ متری (۳۳۰۰ تا ۱۳۱۰۰ فوت) زیر سطح اقیانوس قرار دارد، زندگی می‌کند.
مشاهدات این موجود در سواحل اقیانوس آرام از اورگن تا کالیفرنیای جنوبی گسترش یافته است. همچنین، موجودات مشابهی که توسط محققان NOAA در گودال ماریانا مشاهده شده‌اند، نشان می‌دهند که این حلزون ممکن است به طور گسترده‌تری در اقیانوس‌ها وجود داشته باشد.
تکنیک‌های بقا
بقا در این محیط‌های سخت کار ساده‌ای نیست. چگونه حلزون اسرارآمیز از پس این شرایط برمی‌آید؟ جالب اینجاست که این موجود استراتژی‌های بقا منحصر به فردی دارد.
برای مثال، برخلاف اکثر حلزون‌های دریایی که با خراشیدن طعمه از کف دریا تغذیه می‌کنند، این حلزون از کلاهک بزرگ خود برای به دام انداختن سخت‌پوستان استفاده می‌کند، مشابه عملکرد گیاه ونوس حشره‌خوار.
همچنین، برای اجتناب از شکارچیان، بدنی شفاف دارد که با محیط اطراف ترکیب می‌شود و می‌تواند با انتشار نور بیولومینسانس درخشان، شکارچیان را از خود دور کند و حواس آن‌ها را پرت کند.
دکتر استیون هدک، دانشمند ارشد MBARI، گفت: «زمانی که برای اولین بار این موجود را در حال درخشیدن با ROV فیلمبرداری کردیم، همه افراد حاضر در اتاق کنترل با صدای بلند گفتند ‘اوه!’ و همه مجذوب آن شدند.»
گسترش درخت خانواده nudibranch
ورای ظاهر جذاب و تاکتیک‌های بقای این حلزون، آنچه در طول تحقیقات برجسته شد، ویژگی‌های ژنتیکی منحصر به فرد آن بود.
بررسی دقیق توالی‌های ژنی خاص نشان داد که حلزون اسرارآمیز به اندازه‌ای از سایر nudibranchهای شناخته‌شده متفاوت است که برای آن باید خانواده‌ای جدید به نام Bathydeviidae ایجاد شود.
هدک افزود: «آنچه برای من هیجان‌انگیز است این است که این حلزون نشان‌دهنده میزان یادگیری ما با صرف زمان بیشتر در اعماق دریاست، به‌ویژه در عمق‌های زیر ۲۰۰۰ متر.»
ثروتی از اکتشافات اعماق دریا
این کشف تنها یک تکه هیجان‌انگیز از پازل کاوش‌های اعماق دریاست. فناوری پیشرفته MBARI تاکنون بیش از ۲۵۰ گونه جدید از جانوران اعماق دریا را آشکار کرده است، و ما را ترغیب به ادامه اکتشافات در این حوزه‌های شگفت‌انگیز و اسرارآمیز می‌کند.
رابیسون اظهار داشت: «جانوران اعماق دریا تخیل ما را تحریک می‌کنند. این‌ها همسایگان ما هستند که سیاره آبی ما را به اشتراک می‌گذارند. هر کشف جدید فرصتی برای افزایش آگاهی درباره اعماق دریا و الهام بخشیدن به عموم برای حفاظت از این جانوران و محیط زیست اعماق اقیانوس است.»
به‌راستی، هر کشف جدید ما را یک قدم به درک کامل و حفاظت از سیاره آبی شگفت‌انگیزمان نزدیک‌تر می‌کند. با این کشف جدید از حلزون اسرارآمیز، شاهد یکی دیگر از موجودات شگفت‌انگیز اعماق هستیم.
این مطالعه در مجله Deep Sea Research منتشر شده است.
