امروزه مصرف‌کنندگان، بیش از هر زمان دیگری، رفتار اخلاقی کسب‌وکارها را زیر نظر دارند. همین باعث شده تا رعایت اصولی از جمله صداقت، شفافیت، انصاف و مسئولیت‌پذیری، در تجارت اهمیت بیشتری پیدا کند. در طولانی‌مدت، پایبندی به این ارزش‌ها، می‌تواند باعث ایجاد اعتماد عمومی، اعتبار کسب‌وکار و رشد پایدار شود. این مطلب شما را با استانداردهای رفتاری و منشور اخلاقی کسب‌وکارها با بررسی نمونه موفق، آشنا می‌کند.
منشور اخلاقی کسب‌وکارها (Code of Business Conduct) سندی تدوین‌شده برای بیان ارزش‌های اخلاقی و استانداردهای رفتاری هر شرکت است. این سند به کارکنان کمک می‌کند تا در موقعیت‌های مختلف، تصمیم‌های درست و هماهنگی را با اصول اخلاقی شرکت بگیرند.
همچنین به شرکت این امکان را می‌دهد تا در صورت مشاهده تخلف و عدم رعایت این ارزش‌ها توسط افراد درون سازمان و حتی بیرون سازمان، اقداماتی جدی را پیگیری کند. یکی از نمونه‌های عملی برای پیگیری تخلفات، شرکت نستله است. این شرکت با سابقه‌ای بیش از 150 سال، با ایجاد کانال‌های گزارش‌دهی امن و حمایت کامل از گزارش‌دهندگان، کارکنان را تشویق می‌کند تا در صورت مشاهده هرگونه رفتار غیر اخلاقی، بدون ترس و نگرانی، آن را گزارش دهند.
منشور اخلاق؛ راهنمایی برای جلب اعتماد و تقویت اعتبار
تدوین این منشور برای هر کسب‌وکار ضروری است؛ چراکه چارچوبی روشن برای رفتارهای سازمانی مشخص می‌کند و مانع از بروز فساد، تخلفات مالی و سوءاستفاده می‌شود. اما نکته‌ای که باعث شده اکثر کسب‌وکارها سراغ تدوین این منشور بروند، جلب اعتماد مشتریان و تقویت اعتبار برندشان است. به این دلیل که امروزه اغلب افراد، بیش از هر زمان دیگر، به عملکرد اصولی و اخلاقی کسب‌وکارها توجه دارند و ترجیح می‌دهند از محصولات و خدمات شرکت‌هایی استفاده کنند که به این ارزش‌ها پایبند هستند.
نگاهی به ارزش‌های اخلاقی کسب‌وکارها:
- صداقت، شفافیت و مسئولیت‌پذیری
- احترام به حقوق انسان‌ها
- رعایت اصول رقابت منصفانه
- مبارزه با فساد و رشوه
- تلاش برای کاهش تأثیرات زیست‌محیطی فعالیت‌ها و حفاظت از منابع طبیعی
عملکرد کسب‌وکارها در اجرای ارزش‌های اخلاقی
تدوین منشور اخلاق به تنهایی کافی نیست؛ این اصول باید در عمل نیز اجرا شوند. برای مثال، شرکت‌های پیشرو که پایبندی به اخلاق تجاری را در اولویت قرار داده‌اند، علاوه بر تدوین منشور، اجرای آن را با آموزش مستمر کارکنان، ایجاد مسیرهای امن برای گزارش تخلفات و ارزیابی مداوم عملکرد پیگیری می‌کنند.
یکی از عواملی که اثربخشی این منشور را تضمین می‌کند، روزآمد بودن آن است؛ بنابراین، شرکت‌ها نباید از به‌روزرسانی مستمر منشور اخلاقی غافل شوند. امروزه فرایندهای کسب‌وکارها به سرعت در حال تغییر است و اگر ارزش‌ها و استانداردهای اخلاقی با این تحولات هماهنگ نشوند، نه تنها کارایی خود را از دست می‌دهند، بلکه ممکن است نشانه‌ای از بی‌توجهی سازمان به اجرای واقعی اصول اخلاقی تلقی شود.
در این راستا، بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین شرکت مواد غذایی و نوشیدنی در جهان برای اجرای منشور اخلاق راهکارهایی دارد. این شرکت با اجرای سیاست سخت‌گیرانه ضد فساد و آموزش مستمر کارکنان، تمامی فرایندهای کاری‌اش را مشخص کرده است. جدای از آن، با عضویت در نهادهای بین‌المللی شفافیت و ارائه گزارش‌های دوره‌ای، پایبندی خود را به اصول اخلاقی در عمل نیز نشان می‌دهد.
در نهایت، این تعهدات اخلاقی، علاوه بر موفقیت تجاری کسب‌وکارها در سطح ملی و بین‌المللی، به آن‌ها کمک می‌کند تا نقش مسئولانه‌ای در قبال جامعه و محیط زیست ایفا کنند و برای نسل‌های آینده نیز ارزش‌آفرین باشند.
