در دنیای دزدان و فریبکاران معروف، از هان سولو تا زن گربه‌ای، دانشمندان یک سری مظنونان جدید و غیرمعمول را کشف کرده‌اند: زنبورهای کوچکی از یک جنس کمتر مطالعه‌شده.
این زنبورها نه قهرمانانی شنل‌پوش هستند و نه یاغیان شجاع کهکشان، بلکه راهزنانی ریزنقش‌اند که به لطف تحقیقات جدید دانشگاه ایالتی پن در کانون توجه قرار گرفته‌اند. متخصصان ۲۲ گونه جدید از زنبورهای گال را نام‌گذاری کرده‌اند.
بافت رنگارنگی از زنبورهای دزد
زنبورهای گال حشراتی هستند که زندگی‌ای مشابه دزدان اشیاء کوچک دارند. آن‌ها در ساختارهای کوچکی به نام «گال» زندگی می‌کنند که آن‌ها را از سایر گونه‌های زنبور سرقت می‌کنند.
در ادای احترام به سبک زندگی دزدی آن‌ها، دانشمندان این حشرات تازه کشف شده را به نام دزدان و فریبکاران مشهور از تاریخ، اساطیر و فرهنگ عامه نام‌گذاری کرده‌اند.
به عنوان مثال، زنبوری به نام «پرومتئوس» که نامش را از تیتان در اساطیر یونان گرفته است، همان که آتش را از خدایان دزدید و به انسان‌ها داد. رنگ قرمز آتشین و زنده این زنبور آن را نامزدی عالی برای چنین نام اسطوره‌ای کرده است.
اهمیت این تحقیق
این تحقیق تنها یک مراسم نام‌گذاری نیست. لوئیس ناستاسی، نویسنده اصلی مطالعه و دانشجوی دکترا در رشته حشره‌شناسی در دانشگاه ایالتی پن، بر اهمیت کار تیمش تأکید کرد.
ناستاسی گفت: «با نام‌گذاری این گونه‌ها، برای سایر محققان یک نقطه اتکایی ایجاد می‌کنیم تا در مطالعات آینده از آن استفاده کنند، چرا که اکنون می‌توانند زنبورهایی را که قبلاً ناشناخته بودند، شناسایی کنند.»
او افزود: «این تحقیق پایه و ابزارهایی برای کارهای آینده فراهم می‌کند که می‌تواند به ما در درک گسترده‌تر این گونه‌ها و اکوسیستم‌هایشان کمک کند.»
این تحقیق فصل جدیدی را در درک این زنبورها گشوده و بینش‌های ارزشمندی درباره زیست‌شناسی آن‌ها ارائه می‌دهد.
تمرکز تحقیق
محرک این مطالعه یک پرسش دشوار بود که در تحقیق جداگانه‌ای درباره تکامل زنبورهای گال مطرح شد. تیمی از دانشگاه آیووا داده‌های ژنتیکی از چندین زنبور داشتند اما نتوانستند گونه‌های دقیق را شناسایی کنند.
این مسئله به همکاری با ناستاسی، که در شناسایی، توصیف و تشخیص گونه‌ها تخصص دارد، انجامید.
ناستاسی گفت: «من در گفتگویی با اندرو فوربز، که رهبر تیم دانشگاه آیووا است، بودم و او به من درباره مشکلاتی که داشتند گفت.»
او افزود: «از آنجا که حوزه تخصص من شناسایی، توصیف و تشخیص این زنبورهای کوچک است، از من خواست که در شناسایی این گونه‌ها همکاری کنم.»
شناسایی دزدان جدید زنبور
ناستاسی اطلاعات زیستی و مولکولی حاصل از مطالعه قبلی تیم را با تحلیل‌های خود از ویژگی‌های کالبدی و ظاهری حشرات ترکیب کرد. این رویکرد چندلایه منجر به یافته‌های شگفت‌انگیزی شد.
ناستاسی توضیح داد: «ما متوجه شدیم برخی از حشراتی که به عنوان یک گونه واحد در نظر گرفته شده بودند، در واقع دو گونه مستقل بودند، و استفاده از داده‌های مولکولی به تنهایی برای جداسازی آن‌ها به عنوان گونه‌های متعدد کافی نبود.»
او افزود: «ما مجبور شدیم این اطلاعات را با تحلیل‌های ریخت‌شناختی جدید ترکیب کنیم، و این ترکیب داده‌ها به ما امکان داد تا دید واضح‌تری از هر یک از این گونه‌ها به دست آوریم.»
داستان‌های پشت زنبورهای دزد
پس از دسته‌بندی دقیق گونه‌ها، نوبت به نام‌گذاری آن‌ها رسید. دانشمندان زنبوری با تمایل به دزدی را به نام Ceroptres selinae، برگرفته از سلینا کایل (زن گربه‌ای) از دنیای دی‌سی، نام‌گذاری کردند.
گونه‌ای دیگر که ویژگی خیانت در آن دیده می‌شود، به نام Ceroptres bruti برگرفته از مارکوس جونیوس بروتوس، خیانت‌کار معروف به ژولیوس سزار، نام‌گذاری شد.
زنبور سومی نیز به نام Ceroptres soloi، برگرفته از هان سولو، یاغی و دزد جذاب از سری جنگ ستارگان، نام‌گذاری شد. ناستاسی و تیمش گفتند که روند نام‌گذاری خود از نظر خلاقانه بسیار هیجان‌انگیز بود.
ناستاسی افزود: «برای شناسایی این گونه‌ها تلاش زیادی می‌شود و هنر زیادی در انتخاب نام مناسب برای گونه‌ها وجود دارد، بنابراین هیجان‌انگیز بود که بتوانیم این ویژگی را به نمایش بگذاریم و نام‌ها را با دقت فراوان انتخاب کنیم.»
درک ما از این موجودات کوچک تازه شروع شده و هنوز بسیاری از رازها باقی مانده است. در آینده، محققان ممکن است به چرخه‌های زندگی، ویژگی‌های زیستی، محیط و استراتژی‌های دزدی زنبورهای گال نگاهی دقیق‌تر بیندازند.
این مطالعه در مجله Zootaxa منتشر شده است.
