شرکت فناوری انویدیا (Nvidia) که با تولید تراشه و پردازنده‌های گرافیکی شناخته می‌شود، اعلام کرده که قصد دارد در آمریکا تا ۵۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند. بخشی از این پروژه شامل ساخت ابررایانه‌های هوش مصنوعی در ایالت تگزاس است؛ موضوعی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده، از آن تمجید کرده است.
اظهارات ترامپ درباره پروژه انویدیا
ترامپ در اظهاراتی که این هفته داشت، از تصمیم انویدیا برای ساخت ابررایانه‌های هوش مصنوعی در آمریکا تقدیر کرد و این اقدام را «خبری بزرگ و هیجان‌انگیز» خواند. او همچنین قول داد که تمامی مجوزهای لازم برای این پروژه با سرعت بیشتری برای این شرکت صادر خواهد شد.
انویدیا پیش‌تر در روز دوشنبه اعلام کرده بود که در عرض چهار سال، با سرمایه‌گذاری تا سقف ۵۰۰ میلیارد دلار، قصد دارد سرورهای جدید هوش مصنوعی را در خاک آمریکا بسازد. این پروژه شامل همکاری با تولیدکنندگان جهانی تراشه مانند TSMC نیز هست و از طرفی، به معنای تسریع فعالیت‌های انویدیا در آمریکا در پاسخ به تعرفه‌های گمرکی اعمال‌شده توسط ترامپ بر عملیات این شرکت در چین است.
۱. ابررایانه چیست؟
ماشین‌هایی فراتر از تصور رایانه‌های شخصی
اصطلاح ابررایانه به دستگاه‌هایی گفته می‌شود که توان پردازشی بسیار بالاتر از رایانه‌های معمولی دارند. این رایانه‌ها برای پردازش حجم بسیار زیادی از اطلاعات طراحی شده‌اند؛ برای مثال، در پیش‌بینی وضعیت آب‌وهوا یا تحلیل ساختار اتمی.
نیاز به پردازنده‌های متعدد و شبکه‌های سریع
ابررایانه‌ها برای انجام پردازش‌های خود به هزاران پردازنده نیاز دارند. گرچه این پردازنده‌ها شباهت‌هایی به پردازنده‌های رایانه‌های شخصی یا گوشی‌های هوشمند دارند، اما تعدادشان می‌تواند به ده‌ها هزار برسد. تمامی این پردازنده‌ها در یک شبکه سریع به هم متصل شده و به‌صورت هم‌زمان فعالیت می‌کنند.
۲. آیا ابررایانه‌های انویدیا همان ابررایانه‌های قدیمی هستند؟
تفاوت کاربردی نسل جدید با گذشته
تاریخچه استفاده از ابررایانه‌ها به دهه ۱۹۶۰ میلادی برمی‌گردد؛ زمانی که دولت‌ها و دانشگاه‌ها در کشورهایی مثل آمریکا، چین و ژاپن از این دستگاه‌ها استفاده می‌کردند.
اما ابررایانه‌هایی که انویدیا قصد ساخت آن‌ها را دارد با هدف متفاوتی طراحی شده‌اند: آموزش مدل‌های هوش مصنوعی.
قدرت GPUها در آموزش مدل‌های هوش مصنوعی
انویدیا به‌جای استفاده صرف از پردازنده‌های مرکزی، قصد دارد از هزاران واحد پردازش گرافیکی (GPU) بهره بگیرد. GPUها برای آموزش مدل‌های پیچیده هوش مصنوعی بسیار مناسب هستند. درواقع، بسیاری از مشتریان اصلی انویدیا در این پروژه، شرکت‌هایی مانند اپل و مایکروسافت هستند که سرویس‌های مبتنی بر هوش مصنوعی ارائه می‌دهند.
۳. تفاوت ابررایانه‌های انویدیا با سایر رایانه‌های هوش مصنوعی چیست؟
تفاوت در سطح، نه در نوع
به گفته منابع صنعتی در گفت‌وگو با روزنامه وال‌استریت ژورنال، تفاوت اصلی این رایانه‌ها با دیگر دستگاه‌های هوش مصنوعی در «سطح» آن‌هاست نه در «نوع»شان.
نقش حیاتی GPUهای انویدیا در پیشرفت هوش مصنوعی
در سال‌های اخیر، GPUهای قدرتمند انویدیا نقش کلیدی در پیشرفت فناوری هوش مصنوعی و ساخت سرورهای پیشرفته ایفا کرده‌اند. این سرورها اغلب در مراکزی موسوم به «دیتاسنتر» مستقر هستند.
انویدیا هنوز تعریف دقیق و رسمی از اینکه چه سروری را می‌توان ابررایانه هوش مصنوعی نامید ارائه نکرده، اما گفته شده که این ماشین‌های جدید از نسل جدید تراشه‌های Blackwell بهره می‌برند که عملکرد بسیار بالاتری دارند.
۴. محل ساخت این ابررایانه‌ها کجاست؟
سرمایه‌گذاری بزرگ در آریزونا و تگزاس
انویدیا اعلام کرده که برای تولید و آزمایش تراشه‌های Blackwell، در آریزونا و برای ساخت سرورهای هوش مصنوعی در تگزاس، فضایی بیش از ۱۰۰ هزار متر مربع در نظر گرفته است.
همکاری با شرکت‌های بزرگ تایوانی و چینی
همچنین این شرکت با فاکس‌کان، بزرگ‌ترین تولیدکننده الکترونیکی جهان، در کارخانه‌ای در هوستون همکاری خواهد کرد. در دالاس نیز با شرکت تایوانی ویسترون وارد همکاری می‌شود.
۵. چرا تولید سرورهای هوش مصنوعی در آمریکا توجیه‌پذیر است؟
تفاوت در حساسیت قیمت مصرف‌کننده
برخلاف محصولاتی مانند آیفون که حتی افزایش قیمت ۱۰۰ دلاری می‌تواند خریدار را منصرف کند، خریداران سرورهای هوش مصنوعی معمولاً شرکت‌های بزرگ آمریکایی هستند که تمایل دارند برای محصولات باکیفیت و داخلی هزینه کنند.
تمرکز بر خودکارسازی و مهارت‌های پیشرفته
همچنین، تولید آیفون نیازمند هزاران کارگر است که هزینه‌های نیروی انسانی را بالا می‌برد. در مقابل، ساخت سرورهای هوش مصنوعی عمدتاً متکی به ماشین‌آلات خودکار و تخصص‌های مهندسی، طراحی و نرم‌افزار است؛ حوزه‌هایی که آمریکا در آن‌ها برتری رقابتی دارد.
۶. چرا تگزاس به‌جای سیلیکون ولی انتخاب شده؟
نزدیکی جغرافیایی به مکزیک؛ عامل کلیدی
یکی از دلایل انتخاب تگزاس، نزدیکی این ایالت به کشور مکزیک است. مکزیک در حال حاضر مرکز تولید بسیاری از سرورهای هوش مصنوعی جهان است.
طبق گزارشی از وزارت اقتصاد تایوان، ۷۰٪ سرورهایی که آمریکا وارد می‌کند (چه هوش مصنوعی، چه غیر از آن) از مکزیک تأمین می‌شود.
تگزاس، قطب جدید هوش مصنوعی در آمریکا
علاوه بر انویدیا، شرکت‌های بزرگی مانند اپل و سافت‌بانک نیز برنامه‌هایی برای احداث تأسیسات هوش مصنوعی در تگزاس دارند. دولت ایالتی تگزاس نیز در تلاش است این منطقه را به قطب زیرساخت‌های هوش مصنوعی تبدیل کند.
احتیاط در برابر وعده‌های بزرگ
با این حال، متخصصان صنعت معتقدند که باید این وعده‌ها را با احتیاط بررسی کرد و تمرکز را بیشتر بر اقدامات عملی شرکت‌ها گذاشت تا بیانیه‌های تبلیغاتی.
جمع‌بندی
پروژه ساخت ابررایانه‌های هوش مصنوعی توسط انویدیا، نه‌تنها نقطه عطفی در توسعه فناوری در ایالات متحده محسوب می‌شود، بلکه می‌تواند جایگاه آمریکا را در رقابت جهانی هوش مصنوعی تقویت کند. انتخاب تگزاس، مشارکت با غول‌های تولیدی، و حمایت دولت، همگی این پروژه را به یکی از مهم‌ترین تحولات فناورانه سال‌های اخیر تبدیل کرده‌اند. البته، موفقیت نهایی پروژه به اقدامات اجرایی شرکت‌ها و شرایط اقتصادی آینده وابسته است.
