تیرآهن از جمله مصالح پرکاربرد در ساختمان ها و پروژه های عمرانی است که در انواع گوناگونی تولید می‌شود. این مقاطع به دلیل استحکام و مقاومت بالایی که دارند، توانایی تحمل نیروی زیادی هم داشته و استحکام سازه ها را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهند. از تیرآهن در بخش های مختلف ساختمان استفاده می‌شود که البته در هر قسمت، نوع خاصی از این محصول بیشتر کاربرد دارد. نکته حائز اهمیت در رابطه با خرید تیرهای فولادی، اطلاع از قیمت آهن می‌باشد. چرا که بخش قابل توجهی از هزینه ساختمان ها بخصوص سازه های اسکلت فلزی، مربوط به تیرآهن و سایر مصالح فولادی است.
تیرآهن چیست؟
تیرهای فولادی یک مقطع فلزی از آلیاژ فولاد (آهن، کربن و تعدادی عنصر خاص) به طول 12 متر است که از دو قسمت اصلی تشکیل شده است: بدنه و بال‌ها. یک صفحه یا تسمه نسبتا عریض در بخش میانی تیر قرار گرفته که بدنه تیرآهن را تشکیل می‌دهد. به بدنۀ تیرهای فولادی در اصطلاح عملی “جان تیرآهن” می گویند. دو تسمه دیگر هم به صورت عمودی در طرفین آن قرار می‌گیرند و با عنوان بال های تیرآهن شناخته می‌شوند. البته شکل بدنه، بال و اندازه آن ها بسیار متنوع بوده و با توجه به همین موضوع، تیرهای فولادی را به چند دسته مختلف تقسیم بندی می‌کنند: تیرآهن های I، هاش و لانه زنبوری مهمترین انواع این محصول به شمار می‌آيند. هر یک از این محصولات ویژگی های منحصر به فردی داشته و برای کاربردهای خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کاربرد تیرآهن در ساختمان ها
تیرآهن با توجه به ویژگی های مناسب خود از جمله مقاومت بالا و توانایی تحمل وزن زیاد، در قسمت های مختلف ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این رو بخش قابل توجهی از هزینه های سازه های اسکلت فلزی به این مصالح اختصاص می‌یابد. در همین راستا، اطلاع از قیمت روز تیرآهن برای فعالان این عرصه بسیار مهم و کلیدی است. رایج ترین کاربردهای تیرآهن در ساختمان های مختلف شامل موارد زیر می‌باشد:
- کفی ستون
- ستون
- اسکلت سازه فولادی
- شاه تیر
- تیرهای باریک کرومیت
- تیرآهن خرپا
- تیرک‌های میانی
استفاده از تیرآهن به عنوان کفی ستون
ستون ها از جمله مهمترین بخش های ساختمان به شمار می‌آیند که وزن قسمت های مختلف را دریافت کرده و به زمین انتقال می‌دهند. با این حال، برای این که ستون ها به خصوص در سازه های اسکلت فولادی استحکام مناسبی داشته باشند، از کفی برای آن ها استفاده می‌شود. از جمله کاربردهای تیرآهن هم استفاده به عنوان کفی ستون می‌باشد. به طور کلی، کفی ها برای اتصال نبشی و ستون به کار رفته و قدرت تحمل بار را به آن ها می‌دهند.
کاربرد تیرآهن به عنوان ستون
از دیگر موارد استفاده تیرهای فولادی می‌توان به ستون در سازه های اسکلت فلزی اشاره کرد. تیرآهن ها با توجه به استحکام بالایی که دارند، می‌توانند به عنوان ستون در ساختمان های کم طبقه یا با تعداد طبقات بالا به کار گرفته شوند. بسته به تعداد طبقات و نیرویی که وارد می‌شود، از نمونه های مختلف مانند هاش یا تیرآهن معمولی به عنوان ستون استفاده می‌شود. قیمت هاش هم مانند سایر انواع تیرآهن ارتباط مستقیمی با قیمت روز فولاد داشته و بر اساس آن تعیین می‌شود.
به کارگیری در اسکلت سازه های فولادی
مهمترین بخش های اسکلت ساختمان های بتنی را بتن و میلگرد تشکیل می‌دهد. اما در سازه های اسکلت فلزی، تقریبا اکثر بخش های اسکلت از تیرآهن تشکیل می‌شود. استفاده از این مصالح در اسکلت ساختمان ها منجر به استحکام بیشتر آن ها و مقاومت در برابر نیروهای وارده می‌گردد. امکان استفاده از انواع گوناگون تیرآهن نظیر پهن، نیم پهن، لانه زنبوری و هاش برای مستحکم سازی اسکلت سازه ها وجود دارد.
استفاده به عنوان شاه تیر
تیرآهن هایی که نقش ستون را در سازه های فلزی ایفا می‌کنند، به صورت قائم بر روی کفی های خود قرار می‌گیرند. اما برای این که بار ساختمان به این ستون ها منتقل شود، نیاز به مصالح و تجهیزات دیگری وجود دارد که یکی از مهمترین آن ها شاه تیر است. شاه تیر به تیرآهن هایی گفته می‌شود که مستقیما و به صورت افقی بر روی ستون ها قرار می‌گیرند. در نتیجه، تیرک های میانی بر روی آن ها قرار گرفته و سایر مصالح بر روی آن ها سوار می‌شوند.
کاربرد به عنوان تیرک های میانی
نوع دیگری از تیرآهن ها در ساختمان سازی، تیرک های میانی هستند که نسبت به ستون و شاه تیر اندازه کوچک تری دارند. تیرک های میانی در اکثر موارد، بر روی شاه تیرها سوار می‌شوند که خودشان بر روی ستون های اصلی ساختمان قرار دارند. البته گاهی اوقات هم به ستون ها متصل می‌شوند. به هر حال، برای استحکام سازه ها و همچنین پوشش دهی سقف طبقات مختلف، اجرای تیرک های میانی و استفاده از تیرآهن برای ساخت آن ها الزامی است.
تیرآهن خرپا
خرپا اصطلاحی است که به نوع چینش خاص مصالح است که منجر به افزایش استحکام سازه می‌گردد، اتلاق می گردد. برای تولید خرپا، اغلب از تیرآهن که مقاومت بالایی دارد، استفاده می‌شود. عمده استفاده از تیرآهن های خرپا در ایجاد انواع سقف مانند سقف سوله ها و انبارها می‌باشد. همچنین برای ایجاد اسکلت بسیاری از پل های فلزی هم از تیرهای فولادی به عنوان خرپا و برای ساخت و راه اندازی آن استفاده می‌شود.
محاسبه تیرآهن مصرفی
از جمله اطلاعات لازم در مورد تیرآهن که باید بدانید، محاسبه وزن آن است. محاسبه وزن تیراهن مصرفی در هر متر مربع به عوامل مختلفی بستگی دارد. مهمترین عامل در محاسبه وزن تیرآهن مصرفی، نوع اسکلت ساختمان است؛ اینکه سازه شما فولادی باشد یا بتونی.
- سازه های اسکلت فلزی: اگر اسکلت فلزی ساختمان شما با مهاربندی هم مرکز باشد بدون در نظر گرفتن وزن آرماتور سقف، وزن کلیه آهن آلات مصرفی به ازای هر متر مکعب، برابر 70-40 کیلوگرم است.
- سازه های اسکلت بتنی: اگر سازه شما از نوع بتنی با قاب خمشی و دیوار برشی باشد با حذف وزن آرماتور سقف میزان آهن آلات مصرفی به ازای هر متر مربع برابر با 60-35 کیلوگرم می‌باشد.
این مطلب صرفا جنبه تبلیغاتی داشته و فوت و فن هیچ مسئولیتی را در رابطه با آن نمی‌پذیرد
