می‌خواهید شمعدانی‌تان از سرمای زمستان جان سالم به در ببرد؟ راهش را یاد بگیرید.
شمعدانی یکی از گیاهان محبوب ما ایرانی‌ها است. زمستان گذرانی این گیاه سخت نیست اما قبل از اینکه آن را برای گذراندن زمستان آماده کنید باید به چند نکته توجه کنید.
اول اینکه هر چه گیاه عمر بیشتری کند و سال‌های بیشتری در جمع گیاهان شما باشد، شاخسارش چوبی‌تر شده و گل کمتری تولید می‌کند. البته در این مورد گیاه ظاهر بدی نخواهد داشت و شبیه به یک بنسای کوچک می‌شود، اما اگر تعداد گل برای شما خیلی مهم است بهتر است گیاه‌تان را دور بیاندازید و به جای آن گیاهی جدید تهیه کنید. البته می‌توانید گیاه را در پاییز هرس کنید تا در سال بعد گل بیشتری بدهد، اما گیاهی جدید باز هم گل‌هایی بیشتر از گیاهان هرس شده تولید می‌کند.
زمستان گذرانی شمعدانی
۱- شمعدانی‌تان را به صورت گیاهی یکساله پرورش دهید
این راحت‌ترین کار است! شمعدانی را به عنوان گیاهی یکساله پرورش دهید و با رسیدن فصل سرد آن را دور بیاندازید و در بهار دوباره گیاهی جدید تهیه کنید. اگر دوست دارید گیاه خودتان را نگه دارید، نگاهی به بقیه مطلب بیاندازید.
۲- شمعدانی‌تان را در طول زمستان درون خانه پرورش دهید
اگر بتوانید برای شمعدانی‌تا نور کافی فراهم کنید، گیاه خانگی عالی خواهد شد. این گیاه دماهای کم را دوست دارد پس حتی اگر دمای خانه‌تان خیلی بالا نباشد هم به خوبی به زندگی‌اش ادامه می‌دهد؛ اما اگر نور کافی نباشد دراز، بدقواره و ضعیف خواهدش شد. برای پرورش شمعدانی در خانه باید نور پنجره غربی یا جنوبی برای گیاه فراهم کنید و یا از لامپ‌های پرورش گل و گیاه برای تامین نور استفاده کنید. حواس‌تان باشد گیاه را خیلی نزدیک به پنجره‌ای که بادهای سرد از میان به خانه می‌آید، نگه ندارید.
قبل از اینکه اولین موج سرما شروع بشود گیاه را به درون خانه بیاورید. بهتر است تمام گیاهانی که قرار است در طول زمستان درون خانه نگهداری شوند را در این زمان به خانه بیاورید و در و پنجره‌ها را عایق بندی کرده و بخاری را روشن کنید. با این کار به آنها فرصت داده اید قبل از اینکه درجه حرارت هوا بیافتد، خود را با شرایط وفق دهند.
یک قدم مهم دیگر آن است که شمعدانی‌تان را دقیق نگاه کنید و ببینید آیا آثاری از حمله آفات یا بیماری‌ها روی آن می‌بینید؟ گیاهان سالم را به داخل خانه بیاورید و آنها را هرس کنید تا برای سال بعد آماده شوند. می‌توانید تقریبا یک سوم گیاه را هرس کنید، این به گیاه کمک می‌کند زمستان را به راحتی از سر بگذراند. وقتی برای اولین بار گیاه را به درون خانه می‌آورید، مقدار زیادی آب به آن بدهید. برای آبیاری‌های بعدی صبر کنید تا خاک در بین دو آبیاری خشک شود. به نظر می‌رسد که شمعدانی از کمی استرس خشکی بدش نیاید، این به گیاه کمک می‌کند گل بیشتری دهد.
هنگامی که گیاه در خانه است هم آن را از لحاظ بیماری و آفت چک کنید. به دنبال نشانه حمله آفتاتی مثل شته‌ها و کنه عنکبوتی و یا بیماری‌های قارچی باشید. اگر شمعدانی‌تان راضی و خوشحال باشد به رشد و گل دهی ادامه می‌دهد اما این گلدهی کمتر از مقداری است که در تابستان در بیرون از خانه گل می‌داد. اگر به نظر می‌رسد گیاه دارد برای زنده ماندن تقلا می‌کند، اجازه دهید به خواب زمستانی برود. برای این کار مرحله چهارم را بخوانید.
۳- قلمه‌های شمعدانی را زمستان گذرانی کنید.
قلمه گیری و پرورش قلمه‌های شمعدانی آسان است. همانطور که گفتیم شما می‌توانید به جای آنکه گیاه شمعدانی‌تان را زمستان گذرانی کنید، از آن قلمه بگیرید و قلمه‌ها را در سال بعد بکارید.
برای قلمه گیری به دنبال ساقه هایی سالم و بالغ باشید و بعد از بریدن قلمه‌ها از گیاه مادر اجازه دهید یک شب بمانند (یک شب آنها را نکارید). اجازه دهید انتهای برید شده قلمه‌ها کالوس تشکیل دهد (به اصطلاح پینه ببندد)، این کالوس به ریشه دهید بهتر شمعدانی کمک می‌کند. سپس قلمه‌ها را در خاک مخصوص ریشه زنی بکارید. ۴ تا ۵ هفته بعد از کاشت قلمه‌ها، زمانی که آنها را با فشار کم دو انگشت به سمت بالا می‌کشید؛ باید مقاومتی در آنها احساس کنید. این مقاومت به این معنی است که گیاه ریشه داده و آماده منتقل شدن به گلدانی معمولی با خاک گلدان مناسب است.
۴- چگونه شمعدانی‌مان را به خواب زمستانی ببریم
اگر می‌خواهید شمعدانی بزرگی که دارید را در طول زمستان حفظ کنید، باید از این متد استفاده کنید. مطمئنا باید در زمستان گیاه را به درون خانه ببرید و دوباره در بهار بیرون آورید.
اگر زیر زمین یا انباری خنکی دارید که وسیله گرمایشی در آن وجود ندارد، شمعدانی‌تان جایی بهتر از این برای گذراندن زمستان نمی‌خواهد. زیر زمینی که کمی هم مرطوب است، عالی است.
شما باید شمعدانی‌تان را در جایی با هوای خنک، اما نه خیلی سرد (بالای صفر درجه)، تاریک و جایی که رطوبت خاک گیاه از دست نرود نگه دارید.
دو راه برای زمستان گذرانی شمعدانی در اختیار دارید. شمعدانی درون گلدان یا ریشه لخت.
شمعدانی درون گلدان:
- شمعدانی‌تان را (اگر آن را داخل باغچه کاشته بودید) به گلدان منتقل کنید و اجازه دهید خاکش خشک شود.
- تقریبا نصف گیاه را هس کنید.
- روی گیاه را با کیسه کاغذی بپوشانید.
- گیاه را در مکانی خنک و خشک نگه دارید.
- هر چند هفته یک بار گیاه را چک کنید تا مطمئن شوید برگ ریزی نداشته و خاکش به طور کامل خشک نشده. اگر خاک گیاه خشک شد آن را با اسپری آب، آب یاری کنید و یا ناحیه ریشه‌ها را کمی خیس کنید. اجازه دهید سطح خاک گیاه خشک شود و سپس دوباره کیسه کاغذی را روی گیاه بکشید.
۵- چطور شمعدانی‌مان را به صورت ریشه لخت زمستان گذرانی کنیم و به خواب زمستانی ببریم
- قبل از اینکه اولین موج سرما شروع شود (اگر شمعدانی‌تان را در باغچه کاشته اید) آن را از خاک خارج کنید.
- حدود نصف گیاه را هرس کنید.
- تا جایی که می‌توانید خاک چسبیده به ریشه‌های گیاه را بتکانید.
- یا گیاه را در جایی خنک و تاریک آویزان کنید و یا آن را در کیسه‌ای کاغذی نگه دارید، آن را خیلی محکم و به هم فشرده نکنید. هوا باید بتواند درون کیسه گردش کند. اگر می‌خواهید شمعدانی‌تان را آویزان کنید باز هم باید به گردش هوا توجه کنید.
- چند هفته یک بار چک کنید تا مطمئن شوید گیاه برگ ریزی ندارد و کاملا خشک نشده. اگر گیاه خشک شده آن را با اسپری آب، آبیاری کنید و یا ناحیه ریشه را کمی خیس کنید. اجازه دهید سطح گیاه کمی خشک شود و سپس دوباره آن را درن کیسه کاغذی قرار دهید.
۶- احیا کردن دوباره گیاهانی که به خواب زمستانی رفته اند. در بهار چه اتفاقی می‌افتد
ممکن است چند هفته طول بکشد تا شمعدانی‌تان دوباره در بهار به هوش آید. تقریبا ۶ هفته قبل از آخرین موج سرما، شمعدانی‌تان را به مکانی با نور غیر مستقیم منتقل کنید. اگر آنها را به صورت ریشه لخت نگهداری کرده اید، آنها را در گلدان بکارید. همچنین می‌توانید ابتدا ریشه‌ها را برای چند ساعت در آب بگذارید و سپس گیاه را بکارید.
گیاهانی که در گلدان زمستان گذرانی کرده اند را به خوبی آب دهید و مقدار رقیق شده‌ای از کودی مناسب به خاک‌شان بدهید (تقریبا غلظتی نصف مقدار گفته شده روی بسته کود). سپس به گیاه اجازه دهید خودش آرام آرام از خواب زمستانی‌اش بیدار شود. زمانی که رنگ برگ‌های گیاه سبزتر شد و شاخ و برگ جدید زد می‌فهمید که گیاه از خواب زمستانی بیدار شده. تا زمانی که هوا خوب نشده و آخرین موج سرما نگذشته گیاه را بیرون از خانه نبرید. موفق باشید!
