یک انیمیشن عالی می‌تواند نسل‌ها تماشاگر را سرگرم و هیجان‌زده کند، اما آثار بی‌نقص زیادی وجود دارند که کاملاً فراموش شده‌اند. هرچند استودیوهایی مانند دیزنی و دریم‌ورکس بازار آمریکای شمالی را در دست گرفته‌اند، اما حجم زیادی از انیمیشن‌های باکیفیت در داخل و خارج از این منطقه تولید می‌شود. انیمیشن معمولاً با فیلم‌های کودکانه گره خورده است، اما همیشه چنین نیست.
تماشاگران غربی دیدگاهی محدود نسبت به انیمیشن دارند، در حالی که کشورهایی مثل ژاپن نشان داده‌اند این رسانه ظرفیتی دارد که می‌توان هر نوع داستانی را در قالب آن تعریف کرد. این رویکرد طبیعی است که منجر به تولید آثار متنوعی در تقریباً همه ژانرهای سینما شود. همچنین نتیجه آن ظهور جواهرات پنهانی است که گاه تنها به دلیل انیمیشنی بودن نادیده گرفته می‌شوند.
انیمیشن Marcel The Shell With Shoes On (2021)
این فیلم که اقتباسی از مجموعه فیلم‌های کوتاه با همین نام است، ترکیبی از لایو-اکشن و استاپ‌موشن محسوب می‌شود. داستان درباره‌ی صدف کوچکی است که سوژه‌ی جدید یک مستندساز می‌شود، اما فیلم بسیار عمیق‌تر از پیش‌فرض عجیبش است. اثری میان‌رده بین خانوادگی و بزرگسالانه است، بدون اینکه به یکی از دو سو متمایل شود.
تم‌های عمیق خانواده و هویت در سراسر فیلم جاری است و با وجود سبک مستندنما، داستانی متمرکز و تأثیرگذار ارائه می‌دهد. این فیلم نامزد اسکار بهترین انیمیشن شد، اما به دلیل اکران محدود هرگز نتوانست محبوبیتی فراگیر پیدا کند. با این حال، داستان مارسل یکی از بهترین نمونه‌های انیمیشن استاپ‌موشن مدرن است.
انیمیشن Perfect Blue (1997)
این فیلم در میان علاقه‌مندان انیمه شناخته‌شده است، اما به‌عنوان یکی از قله‌های انیمیشن بی‌نقص ژاپن شایسته توجه بیشتری است. ساتوشی کن از ظرفیت انیمیشن برای روایت یک تریلر روان‌شناختی درباره اثرات غیرانسانی شهرت استفاده کرد، روایتی که در صورت لایو-اکشن هرگز چنین قدرتی نداشت.
فیلم با تصاویر ظریف و سوررئال فضایی دلهره‌آور می‌سازد و به‌اندازه هر فیلم ترسناک دهه ۹۰ میلادی هولناک است. هرچند Perfect Blue هنوز ستایش جهانی کامل خود را دریافت نکرده، اما الهام‌بخش مستقیم دارن آرونوفسکی در ساخت Requiem for a Dream و Black Swan بوده است.
انیمیشن Anomalisa (2015)
چارلی کافمن که بیشتر با فیلم‌های لایو-اکشنش مانند Eternal Sunshine of the Spotless Mind شناخته می‌شود، در این اثر وارد دنیای انیمیشن شد و شاهکاری خلق کرد. Anomalisa یک انیمیشن استاپ‌موشن است، اما بدون عناصر فانتزی؛ داستانی عمیق درباره تنهایی یک مرد و از بالغ‌ترین آثار انیمیشن.
این فیلم طنزی ظریف و خشک دارد و آگاهانه نگاه غربی‌ها به انیمیشن را به چالش می‌کشد. شاید نیازی به استاپ‌موشن نبود، اما همین فاصله‌گذاری اندک از واقعیت به کافمن اجازه داد جهانی بی‌نقص خلق کند که بازتابی از ذهنیت شخصیت‌هایش باشد.
انیمیشن Vampire Hunter D (1985)
این انیمه کوتاه کمتر از ۹۰ دقیقه طول دارد، اما ضربه‌ای قدرتمند وارد می‌کند. فیلم اقتباسی از رمان‌های جوانان هیدیوکی کیکوچی است و در آینده‌ای پسا-آخرالزمانی روایت می‌شود که هیولاها بر جهان حکومت می‌کنند. با وجود تاریخچه‌ی سنگین داستان، فیلم بدون مکث تماشاگر را وارد ماجرا می‌کند.
طراحی کلاسیک انیمه چشم‌نواز است و ترکیب اکشن خونین و تصاویر سوررئال نمونه‌ای عالی از بهره‌برداری ژاپنی‌ها از این مدیوم است. داستان ترسناک فیلم درعین‌حال عناصر ژانر وسترن را نیز در خود دارد و یکی از جذاب‌ترین ترکیب ژانرها در تاریخ انیمیشن محسوب می‌شود.
انیمیشن The Mitchells Vs. The Machines (2021)
این انیمیشن قربانی دوران کرونا شد و هرگز فرصت اکران کامل سینمایی نیافت. کمدی خانوادگی پرهزینه سونی، ترکیبی از فیلم کلاسیک و اکشن علمی-تخیلی است و در کنار آن داستانی گرم درباره خانواده روایت می‌کند.
فیلم از جذابیت بصری سری Spider-Verse سونی الهام گرفته و ظاهری منحصربه‌فرد دارد. اثری است که برای کودکان سرگرم‌کننده و برای والدین غنی و قابل‌تأمل است. هرچند در پلتفرم‌های آنلاین موفق ظاهر شد، اما خیلی زود فراموش گردید.
انیمیشن The Phantom Tollbooth (1970)
برخلاف شهرت دیزنی در آثار ترکیبی لایو-اکشن و انیمیشن، The Phantom Tollbooth نمونه‌ای کمیاب است که ربطی به این استودیو ندارد. این موزیکال سوررئال اقتباسی از رمان نورتون جاستر است و از سبک‌های انیمیشن مختلف برای روایت سفر میلو در قلمرو جادویی حکمت بهره می‌برد.
فیلم همانند آثاری چون Alice in Wonderland، ترکیبی از فانتزی و سوررئالیسم است که درسی اخلاقی ارائه می‌دهد. اکنون به‌عنوان یک اثر کالت شناخته می‌شود، اما در زمان اکران شکست خورد و استودیوی سازنده را نابود کرد.
انیمیشن Memoir Of A Snail (2024)
برخلاف انیمیشن‌های بزرگسالانه‌ای مانند Anomalisa، این فیلم از انیمیشن به‌عنوان ابزاری برای انتخاب‌های سبکی بهره می‌برد که آن را بالاتر از لایو-اکشن قرار می‌دهد. این درام شخصیت‌محور، الهام‌گرفته از زندگی آدام الیوت است و در دل داستانی تلخ امیدی زیبا می‌آفریند.
Memoir of a Snail دومین فیلم با رده سنی R تاریخ است که نامزد اسکار بهترین انیمیشن شد. طراحی کارتونی آن درعین‌حال بازیگوش و تاریک است و فضای هدف فیلم را دقیقاً بازتاب می‌دهد. هرچند هرگز برای موفقیت جریان اصلی ساخته نشده بود، اما توجه بیشتری می‌طلبد.
انیمیشن The Pirates! In An Adventure With Scientists! (2012)
Aardman یکی از محبوب‌ترین استودیوهای انیمیشن تاریخ است، اما این فیلم ۲۰۱۲ همچنان جواهری پنهان در کارنامه آن‌هاست. همان‌طور که از عنوان پیداست، داستان درباره گروهی از دزدان دریایی دست‌وپاچلفتی است که درگیر ماجراجویی می‌شوند.
فیلم با طراحی استاپ‌موشن چشمگیر و شوخ‌طبعی خاص آردمن ساخته شده است. برخلاف بسیاری از انیمیشن‌های خانوادگی، با مخاطب کودک ساده‌انگارانه برخورد نمی‌کند و درعین‌حال به والدین هم چشمکی می‌زند. برخلاف آثار فراموش‌شده دیگر، The Pirates! با گذر زمان ارزش بیشتری یافته است.
انیمیشن Prince Of Egypt (1998)
پیش از آنکه دریم‌ورکس فرمول موفق Shrek را پیدا کند، این استودیو چندین انیمیشن دوبعدی چشمگیر تولید کرد که با دوران طلایی دیزنی رقابت می‌کردند. Prince of Egypt اقتباسی از کتاب خروج در انجیل است، اما بیش از آنکه اثری مذهبی باشد، یک تجربه سینمایی باشکوه است.
فیلم با صداپیشگانی مطرح، موسیقی حماسی و انیمیشن مجلل ترکیب شده و یکی از بزرگ‌ترین آثار دهه ۹۰ میلادی را شکل داده است. با وجود موفقیت اولیه، بعدها زیر سایه فرنچایزهای جدیدتر استودیو قرار گرفت.
انیمیشن Batman: Mask Of The Phantasm (1993)
این فیلم در جریان ساخت سریال Batman: The Animated Series تولید شد و نسخه‌ای بلند از آن بود. بیشتر صداپیشگان اصلی بازگشتند و ماجرایی درخور بتمن خلق کردند. هرچند انیمیشنی است، اما به‌عنوان یکی از بهترین فیلم‌های بتمن شناخته می‌شود.
سبک آرت دکو سریال به پرده بزرگ منتقل شد و بازی‌های صداپیشگان، به‌ویژه کوین کانروی و مارک همیل، از بهترین‌های تاریخ بتمن است. فیلم در گیشه شکست خورد اما در نسخه ویدیویی موفق شد. با وجود محبوبیت میان طرفداران بتمن، هنوز در میان تماشاگران عمومی کمتر شناخته‌شده است.
