برای سالها، دانشمندان بر این باور بودند که کانگوروهای پیشاتاریخی در استرالیا رژیم غذایی تخصصی داشتند و برای بقا به نوع خاصی از گیاهان یا پوششهای گیاهی وابسته بودند. این ایده نشان میداد که این جانوران قادر به تطبیق با تغییرات محیطی مانند تغییرات اقلیمی یا الگوهای پوشش گیاهی نبودند.
زمانی که منابع غذایی مورد علاقه کانگوروها کاهش یافت، فرض بر این بود که عدم انعطافپذیری در رژیم غذایی باعث انقراض آنها شده است. این نظریه رژیم غذایی تخصصی را یکی از دلایل اصلی ناپدید شدن برخی گونههای کانگورو در دورهی پلیستوسن معرفی میکرد.
اما تحقیقات اخیر این فرضیات را به چالش کشیده و نشان میدهد که این جانوران کیسهدار از آنچه که قبلاً تصور میشد، انعطافپذیرتر بودند.
رژیمهای متنوع کانگوروهای پیشاتاریخی
این مطالعه توسط کارشناسان دانشگاه فلیندرس و موزه و گالری هنر قلمرو شمالی (MAGNT) انجام شده است.
محققان با استفاده از فناوریهای پیشرفته، الگوهای میکروسکوپی ساییدگی روی دندانهای فسیلی کانگوروها را بررسی کردند. این الگوها نشان دادند که کانگوروها چه نوع غذایی مصرف میکردند.
نتایج نشان داد که کانگوروهای پیشاتاریخی به انواع خاصی از غذا محدود نبودند. بلکه آنها تغذیهکنندگان عمومی بودند که توانایی خوردن طیف گستردهای از گیاهان را داشتند. این انعطافپذیری در رژیم غذایی به آنها کمک کرد تا در طول زمان تغییرات محیطی را پشت سر بگذارند.
محققان با تمرکز بر فسیلهای موجود در غار فسیلی ویکتوریا در منطقهی میراث جهانی غارهای ناراکورت در جنوب استرالیا، رژیمهای غذایی کانگوروها را در ۱۲ گونه منقرضشده بررسی کردند و آنها را با ۱۷ گونهی مدرن مقایسه کردند.
منطقهی ناراکورت غنیترین و متنوعترین ذخایر فسیلی کانگوروهای دوره پلیستوسن را در خود جای داده و مکان ایدهآلی برای این تحقیق به شمار میرود.
رژیمهای انعطافپذیر به بقای کانگوروها کمک کرد
دکتر سم آرمن، محقق ارشد این پژوهش توضیح داد: «مطالعهی ما نشان میدهد که اکثر کانگوروهای پیشاتاریخی در ناراکورت رژیمهای غذایی گستردهای داشتند. این انعطافپذیری در رژیم غذایی احتمالاً نقش کلیدی در مقاومت آنها در برابر تغییرات اقلیمی گذشته ایفا کرده است.»
بر خلاف فرضیات قبلی، این مطالعه نشان داد که اکثر گونهها تغذیهکنندگان مختلط بودند و توانایی خوردن هم بوتهها و هم علفها را داشتند.
پروفسور گاوین پرایدئو، یکی از نویسندگان این مطالعه، گفت: «آناتومی متمایز کانگوروهای کوتاهصورت باعث شد که تصور عمومی این باشد که گونههای استهنورینها قادر به تطبیق رژیم غذایی خود با تغییرات اقلیمی و تغییر الگوهای پوشش گیاهی نبودند و همین امر منجر به انقراض آنها شد.»
اما یافتهها نشان میدهد که توانایی مصرف طیف گستردهای از غذاها در دورههای کمبود منابع غذایی مزیت بقایی برای آنها ایجاد کرده است.
پویاییهای پیچیده انقراض
اگرچه توانایی تطبیق رژیم غذایی احتمالاً به بقای کانگوروهای پیشاتاریخی در مقطعی کمک کرده است، اما تنها عامل تعیینکنندهی سرنوشت آنها نبوده است.
انقراض این کانگوروهای مگافائونا با چالشهای دیگری مانند اندازهی بزرگ بدن، نحوهی حرکت (لوکوموشن) و تعاملات با انسانهای اولیه که ممکن است آنها را شکار کرده یا زیستگاههایشان را تغییر داده باشند، نیز در ارتباط بوده است.
برای درک بهتر این پویاییهای پیچیدهی انقراض، محققان برنامهریزی کردهاند که فسیلهای دیگر سایتهای پلیستوسن را بررسی کنند. آنها بر دورهی حیاتی بین ۶۰ هزار تا ۴۰ هزار سال پیش متمرکز خواهند شد – زمانی که بسیاری از گونههای بزرگ جانوری ناپدید شدند.
این تحقیق گستردهتر میتواند نشان دهد که چگونه عوامل مختلف با یکدیگر ترکیب شدند تا انقراض کانگوروها را به پیش ببرند.
نویسندگان مطالعه اظهار کردند: «شناسایی عواملی که انقراض مگافائوناهای پلیستوسن در اواخر را بهوجود آورد، همچنان یکی از بحثبرانگیزترین موضوعات در علوم تاریخی است.»
آنها افزودند: «این مسئله بهویژه در استرالیا بسیار چالشبرانگیز است، جایی که ۹۰ درصد از گونههای بزرگ خود را تا ۴۰ هزار سال پیش از دست داد، که بیش از نیمی از آنها کانگورو بودند.»
دیدگاههایی دربارهی آسیبپذیری اکوسیستمها
این مطالعه نقشهای زیستمحیطی کیسهداران پیشاتاریخی را برجسته کرده و دیدگاههای ارزشمندی دربارهی تکامل اکوسیستمهای استرالیا ارائه میدهد.
پروفسور پرایدئو خاطرنشان کرد: «درک مقاومت گونههای باستانی به ما کمک میکند تا بفهمیم چرا استرالیا در برابر پستانداران بزرگ وارداتی مانند خوک، شتر و گوزن آسیبپذیر بوده است.»
دکتر آرمن برای توصیف انعطافپذیری در رژیم غذایی از یک مثال ملموس استفاده کرد: «در بیشتر مواقع، نیازی به استفاده از چهارچرخ محرک ندارم، اما این قابلیت زمانی که به آن نیاز دارم حیاتی میشود.»
انقراض مگافائونای استرالیا
این پژوهش که با حمایت مالی شورای تحقیقات استرالیا انجام شد، نتیجهی همکاری طولانیمدت بین دانشگاه فلیندرس و MAGNT است.
این تحقیق همچنین از متولیان سنتی منطقه ناراکورت، مردمان ماینتانگ، ماردیجالی و پوتارووجت تجلیل کرده و از مشارکت داوطلبان و دانشجویان در جمعآوری و آمادهسازی نمونهها قدردانی میکند.
این مطالعه گامی اساسی در درک مقاومت کانگوروهای پیشاتاریخی، رژیم غذایی تطبیقپذیر آنها و تعامل پیچیده عواملی است که به انقراض مگافائونای استرالیا منجر شد.
این تحقیق در مجلهی Science منتشر شده است.