بیشتر ما میدانیم که بدون خوابیدن قادر به ایجاد خاطرات جدید نخواهیم بود. اما آیا یک استراحت ساده به مدت ۱۰ دقیقه بدون فرو رفتن در خواب پس از یادگیری مطلبی برای به خاطر سپردن آن مطلب با جزئیات دقیق کافی است؟ تحقیقات جدید که اینگونه میگوید.
خواب و حافظه با هم در ارتباط هستند. خوابیدن مکانیزم فراموش کردن مغز را بلوکه میکند، انتقال دهندههای عصبی را کاهش میدهد و در نتیجه شکلگیری حافظه را تسهیل میبخشد.
علاوه بر این، مطالعات اخیر نشان داده است که خواب، کلیدی برای تقویت خاطراتی است که ما در هنگام بیداری آن را ساختهایم و همچنین یکی از عناصر اصلی در حفظ توانایی مغز برای یادگیری چیزهای جدید در آینده است.
به عنوان مثال در یک مطالعه نشان داده شد که در طول خواب، سیناپسهای ما آرام و انعطافپذیرتر میشوند که باعث حفظ نروپلاستی (خاصیتی از مغز که با تغییرات ساختاری و عملکردی در مغز مرتبط است که از طریق آموزش و تجربه ایجاد میشود) و افزایش توانایی یادگیری مغز میشود.
از سوی دیگر، خواب ضعیف منجر به سفت و سخت شدن سیناپسها و اختلال در یادگیری چیزهای جدید در طولانی مدت می شود.
همچنین جالب است بدانید، محققان اخیرا قادر به مداخله در فرآیند تثبیت حافظه بودهاند که در حین خواب با اسکن کردن مغز افراد، میتوانند حافظههای خاصی از مغر را انتخاب و آنها را تقویت کنند.
اما آیا یک استراحت ساده بدون فرو رفتن در خواب نیز میتواند به این اندازه برای شکلگیری حافظه موثر باشد؟ یک مطالعه جدید – به طور مشترک توسط مایکل کریگ، یک پژوهشگر در دانشگاه هریوت وات در ادینبورگ انگلستان و مایکل دور، رهبر پژوهشی و استادیار در همان دانشگاه، نشان میدهد که این کار موثر و شدنی است.
آنها میگویند که این ادعا به ویژه در طول خواب و استراحت کامل درست است اگر در این حین ذهنِ خود را مشغول اطلاعات دیگری نکنیم.
علاوه بر این، تحقیقات جدید نشان میدهد که نه تنها دورهای از استراحت به ما کمک میکند تا چیزهای جدید را به خاطر بسپاریم، بلکه این استراحت برای حفظ جزئیات نیز بسیار مهم است.
کریگ و دور، سرپرستان این مطالعه، برای ارزیابی توانایی نگهداری اطلاعات مغز، یک تست حافظه انجام دادند. در این تست آنها از ۶۰ شرکت کننده دختر و پسر جوان – میاگین ۲۱ ساله- خواستند تا به مجموعهای از عکسها نگاه کنند.
سپس از آنها خواسته شد بین عکس های “قدیمی” و “مشابه” آنها را تشخیص دهد. اگر توانایی شرکت کنندگان در حفظ تفاوتها خوب بود، آنها باید میگفتند عکسها “مشابه” هستند.
با این حال، کریگ توضیح میدهد” اگر در مغز افراد تنها حافظههای با جزئیات کم ذخیره شوند، آنها تفاوتهای ظریف در عکسهای مشابه را متوجه نخواهند شد و آنها را با “عکس های قدیمی” اشتباه خواهند گرفت.
او در آخر یافتههای خود را اینگونه خلاصه کرد که : از بین شرکت کنندگان، جوانتر ها که بعد از مشاهده عکسها به خوبی استراحت کرده بودند توانسته بودند تفاوتهای ظریف در عکسهای مشابه را بهتر تشخیص دهند.
او توضیح داد که “این افراد حافظههای دقیق تر را در مقایسه با کسانی که استراحت نکردند ذخیره میکنند.”
او میافزاید: “ما فکر میکنیم که یک استراحت آرام و کامل بعد از یادگیری میتواند بسیار مفید باشد، زیرا این امر احتمالا با حمایت از فعال شدن خودکار حافظه، موجب تقویت حافظههای جدید در مغز می شود.