Qwen یکی از جدیدترین مدلهای هوش مصنوعی چینی است که در مدتزمانی کوتاه توجه کارشناسان فناوری، شرکتهای بزرگ و رسانههایی مانند Wired را به خود جلب کرده است. این مدل که با نام چینی 通义千问 شناخته میشود، بهعنوان یک رقیب جدی برای ChatGPT مطرح شده و حتی برخی تحلیلها از احتمال جایگزینی آن در آینده نزدیک سخن میگویند. در این مقاله بهصورت جامع بررسی میکنیم Qwen چیست، چه قابلیتهایی دارد و چرا در اکوسیستم جهانی هوش مصنوعی اهمیت پیدا کرده است.
Qwen چیست و توسط چه شرکتی توسعه یافته است؟
Qwen یک مدل هوش مصنوعی پیشرفته چینی است که توسط شرکت Hangzhou-محور Rokid توسعه یافته است. تمرکز اصلی این مدل بر ارائه خدمات چندمنظوره هوش مصنوعی، بهویژه در قالب ابزارهای پوشیدنی مانند عینکهای هوشمند است.
عینکهای هوشمند Rokid با تکیه بر Qwen، امکان انجام همزمان وظایف آنلاین و آفلاین را فراهم میکنند و تجربهای عملی از AI در زندگی روزمره ارائه میدهند.
قابلیتهای کلیدی Qwen در عینکهای هوشمند Rokid
- ترجمه همزمان و بلادرنگ برای عبور از موانع زبانی
- شناسایی محصولات از طریق دوربینهای یکپارچه
- مسیریابی و راهنمایی نقشه
- ایجاد پیشنویس پیامها
- جستوجوی اینترنتی هوشمند
این قابلیتها Qwen را از یک مدل صرفاً آزمایشگاهی به ابزاری کاربردی در دنیای واقعی تبدیل کردهاند.
عملکرد Qwen در حالت آنلاین و آفلاین
یکی از مزیتهای مهم Qwen، ارائه نسخههای مختلف متناسب با نیاز کاربران است. Rokid این مدل را بهصورت نسخههای بهینهسازیشده عرضه میکند تا در شرایط مختلف قابل استفاده باشد.
نسخه آفلاین Qwen
در کنار نسخه کامل، یک نسخه سبکتر از Qwen نیز توسعه یافته که حتی در صورت قطع اتصال اینترنت قادر به فعالیت است. این ویژگی، بهویژه برای ابزارهای پوشیدنی و محیطهای با دسترسی محدود به اینترنت اهمیت بالایی دارد.
مقایسه Qwen با ChatGPT و Gemini
از نظر قدرت پردازشی و توان استدلال، Qwen هنوز در برخی معیارها نسبت به مدلهایی مانند GPT-5 و Google Gemini 3 در سطح پایینتری قرار دارد. بااینحال، مزیت اصلی این مدل در انعطافپذیری، متنباز بودن و قابلیت شخصیسازی نهفته است.
بر اساس دادههای HuggingFace، تا جولای 2025 تعداد دانلود مدلهای متنباز چینی از مدلهای آمریکایی پیشی گرفته است. در کنار Qwen، مدلهایی مانند DeepSeek، Moonshot AI، Z.ai و MiniMax نیز سهم قابلتوجهی از این رشد را به خود اختصاص دادهاند.
نقش Qwen در پژوهشهای آکادمیک
طبق گزارش Wired، Qwen در صدها مقاله علمی ارائهشده در NeurIPS 2025 مورد استفاده قرار گرفته است. این موضوع نشاندهنده پذیرش گسترده آن در جامعه علمی و پژوهشی است.
اندی کونویسکی، همبنیانگذار Laude Institute، Qwen را «بهترین مدل متنباز هوش مصنوعی» توصیف میکند.
ویژگی متمایز Qwen در این حوزه، رویکرد مهندسی باز است. شرکتهای چینی، جزئیات مربوط به فرآیندهای آموزش و توسعه مدل را بهصورت شفاف منتشر میکنند، درحالیکه بسیاری از شرکتهای آمریکایی به سمت سیاستهای بستهتر حرکت کردهاند.
کاربرد جهانی Qwen در صنعت
استفاده از Qwen به محصولات Rokid محدود نمیشود. این مدل در صنایع مختلف و توسط شرکتهای متعددی مورد استفاده قرار گرفته است.
نمونههایی از شرکتهای استفادهکننده از Qwen
- خودروسازان چینی مانند BYD
- شرکتهای بینالمللی از جمله Airbnb
- Nvidia در پروژههای نمونهسازی
- Perplexity در توسعه کاربردهای AI
- Meta در مراحل طراحی مدلهای جدید
این گستره استفاده نشان میدهد Qwen بهسرعت در حال تبدیلشدن به یک زیرساخت کلیدی در توسعه محصولات هوش مصنوعی است.
معیارهای جدید موفقیت در هوش مصنوعی
به اعتقاد کونویسکی، موفقیت یک مدل هوش مصنوعی نباید صرفاً بر اساس سطح هوشمندی آن سنجیده شود. معیار مهمتر، میزان استفاده گسترده از مدل برای توسعه سایر ابزارها و برنامهها است.
بر این اساس، Qwen و سایر مدلهای متنباز چینی نقشی محوری در شکلدهی به اکوسیستم جهانی هوش مصنوعی ایفا میکنند و ممکن است در آیندهای نهچندان دور، جایگاه مدلهای بسته را به چالش بکشند.
جمعبندی
Qwen یک مدل هوش مصنوعی چینی با رویکرد متنباز، انعطافپذیر و کاربردمحور است که بهسرعت در حوزههای صنعتی، آکادمیک و تجاری در حال گسترش است. هرچند از نظر فنی هنوز به سطح برخی مدلهای آمریکایی نرسیده، اما مدل توسعه و پذیرش آن میتواند معادلات بازار AI را تغییر دهد.
اگر به آینده رقابت چین و آمریکا در حوزه هوش مصنوعی علاقهمند هستید، مقالات مرتبط ما را مطالعه کنید یا دیدگاه خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
