رئیس دپارتمان جامعه‌شناسی دانشگاه اوسکودار، پروفسور دکتر باریش اردوغان، ضمن بررسی مفهوم «تنهایی در میان جمع» که در یک نظرسنجی با مشارکت حدود یک میلیون نفر به‌عنوان «واژه سال ۲۰۲۴» انتخاب شد، گفت: «یکی از مهم‌ترین مکان‌هایی که تنهایی در آن احساس می‌شود، محیط کار است.» او افزود: «افرادی که در محیط‌های کاری با رقابت شدید و ریتم تند مشغول به کار هستند، اغلب در میان سایر همکاران خود احساس تنهایی می‌کنند.»
پروفسور باریش اردوغان، دوران مدرن را این‌گونه تعریف کرد:
«دورانی که در آن افراد بیش از هر زمان دیگری در تاریخ بشر با گروه‌های گسترده‌ای از انسان‌ها تعامل دارند، اما در عین حال به همان میزان در میان این جمعیت احساس تنهایی می‌کنند.»
او ادامه داد:
«مفهوم «تنهایی در میان جمع» که توسط فرهنگستان زبان ترکی به‌عنوان واژه سال معرفی شده است، دقیقاً این وضعیت را توصیف می‌کند. انسان مدرن، چه به‌صورت دیجیتالی و چه به‌صورت فیزیکی، بخشی از جمعیت است، اما هر روز بیش از پیش با حس انزوا و گسست درونی مواجه می‌شود. در شهرهای بزرگ امروزی، جمعیت زیاد، سرعت بالای زندگی و تضعیف روابط سنتی محله و همسایگی باعث غریبه شدن مردم با یکدیگر شده است. حتی میان افرادی که در یک آپارتمان یا حتی یک خانه زندگی می‌کنند، فاصله‌های احساسی در حال افزایش است. از سوی دیگر، داشتن صدها «دوست» در شبکه‌های اجتماعی همیشه به معنای ارتباطات عمیق نیست. بلکه این تعاملات اغلب به شبکه‌ای از روابط سطحی و «پیوندهای ضعیف» تبدیل می‌شوند که نه اطمینانی به ما می‌دهند و نه گرمایی.»
افزایش تعداد ارتباطات، اما کاهش کیفیت روابط
پروفسور باریش اردوغان، با اشاره به یکی از نمونه‌های برجسته این پیوندهای ضعیف در دنیای مجازی، داستانی تکان‌دهنده را از سال ۲۰۱۰ روایت کرد:
«زنی ۴۲ ساله از انگلیس در شب کریسمس پیامی با این مضمون برای ۱۰۸۲ دوست خود در فیس‌بوک ارسال کرد: «همه داروهایم را خورده‌ام، به‌زودی خواهم مرد. خداحافظ همه شما.» با این حال، هیچ‌یک از دوستانش به خانه او نرفتند یا با اورژانس تماس نگرفتند. در عوض، ۱۴۸ نفر به پیام او پاسخ دادند و وضعیت را از راه دور، اغلب به‌صورت قضاوت‌آمیز، تمسخرآمیز یا برای رفع کنجکاوی، مورد بحث قرار دادند. این نمونه تراژیک نشان می‌دهد که دوستانی که در شبکه‌های اجتماعی با آن‌ها ارتباط داریم، تا چه اندازه ممکن است در مواقع نیاز واقعی به کمک، توجه یا همبستگی، ناکافی باشند.»
او ادامه داد:
«وضعیت گسست در میان جمعیت‌های فیزیکی در دنیای دیجیتال نیز همان پارادوکس را تکرار می‌کند؛ هرچند تعداد ارتباطات افزایش می‌یابد، کیفیت روابط کاهش می‌یابد. تا زمانی که نیاز ما به درک شدن و تعلق توسط دیگران برآورده نشود، در میان جمعیت‌ها احساس تنهایی خواهیم کرد.»
تأثیر دورکاری بر افزایش حس تنهایی
پروفسور اردوغان در ادامه صحبت‌های خود تأکید کرد که یکی از مهم‌ترین مکان‌هایی که حس تنهایی در آن بروز می‌کند، محیط کار است. او افزود:
«افرادی که در محیط‌های کاری با رقابت و سرعت بالا فعالیت می‌کنند، خود را در میان سایر کارکنان تنها می‌یابند. اگر در محل کار، کارگاه‌ها، فعالیت‌های تیمی و رویدادهای اجتماعی برگزار شود، چرخه یکنواخت «صبح بیا و شب برو» کمی شکسته می‌شود. اما دورکاری حس تنهایی در میان جمع را افزایش داده است. به‌ویژه برای کارکنان دورکار یا هیبریدی، جلسات حضوری منظم می‌تواند حس «بخشی از تیم بودن» را تقویت کند.»
ضرورت گسترش فرهنگ همبستگی و مشارکت
او همچنین بر اهمیت پروژه‌های داوطلبانه و همبستگی تأکید کرد و گفت:
«افرادی که در مؤسسات خیریه یا ابتکارات جامعه مدنی فعال هستند، نه تنها برای جامعه مفید هستند، بلکه با افرادی که ارزش‌های مشابهی دارند آشنا شده و روابط عمیق‌تری ایجاد می‌کنند. این فرهنگ را باید از دوران مدرسه به کودکان خود بیاموزیم.»
در پایان، او خاطرنشان کرد:
«به‌طور خلاصه، از نهادهای دولتی تا شبکه‌های اجتماعی و از شهرداری‌ها تا محیط‌های کاری، همه باید مسئولیت خود را در این زمینه بپذیرند.»
