صخرههای مرجانی اکوسیستمهای حیاتی زیر آب هستند که از زندگی دریایی انبوه برخوردارند. بااینحال، تغییرات آبوهوایی و فعالیتهای انسانی بقای آنها را به خطر میاندازند. این موضوع نگرانکننده است، زیرا صخرههای مرجانی پناهگاهی برای موجودات دریایی بیشمار هستند.
اما هنوز امیدی وجود دارد. دانشمندان اخیراً قدرت شگفتانگیزی از صخرههای مرجانی را کشف کردهاند: توانایی احیای باورنکردنی. با کمی کمک، صخرههای مرجانی احیا شده میتوانند تنها در چهار سال دوباره سرزنده و پرجنبوجوش شوند.
احیای صخرهها با پیوندزدن مرجان
این مطالعه بر روی برنامه احیای صخرههای مرجانی مریخ، یکی از بزرگترین پروژههای احیای صخرههای جهان، متمرکز بود. این برنامه صخرههای مرجانی را در دو جزیره اندونزی احیا کرد.
روش احیا شامل سازههایی به نام «ستارهٔ صخره» است – قابهای فلزی ششضلعی پر از شن. هر قاب خانهای برای ۱۰ تا ۱۵ قطعه مرجان است که از صخرههای سالم نزدیک جمعآوری شده است. این قطعات مرجانی از چندین نوع مختلف مرجان شاخهای که به طور طبیعی در منطقه یافت میشوند، به دست میآیند.
نگهداری دقیق
روند احیا شامل قراردادن این ستارههای صخرهای در گروههای بزرگ در سراسر منطقه تعیینشده است. اما صرفاً قراردادن آنها کافی نیست. برای اطمینان از رشد مرجان، قابها به طور مرتب برای ازبینبردن جلبکها برس زده میشوند و هر قطعه مرجان مردهای جایگزین میشود.
این نگهداری دقیق بهویژه در ماههای اولیه پس از پیوندزدن مرجان بسیار مهم است و بهترین فرصت را برای رشد و تثبیت خود به آن میدهد.
بودجه کربنات صخرههای مرجانی احیا شده
دانشمندان با بررسی «بودجه کربنات» آنها، عملکرد صخرههای مرجانی احیا شده را مورد بررسی قرار دادند. این به تعادل بین میزان کربنات کلسیمی که صخره میسازد و میزان ازدستدادن آن اشاره دارد.
کربنات کلسیم بلوک سازنده مرجان است و یک صخره سالم بیشتر از میزان ازدستدادن آن، کربنات کلسیم تولید میکند.
دکتر اینس لانگ، سرپرست این مطالعه از دانشگاه اکستر، خاطرنشان کرد: «مرجانها دائماً کربنات کلسیم را به چارچوب صخره اضافه میکنند، درحالیکه برخی از ماهیها و جوجهتیغیهای دریایی آن را از بین میبرند، بنابراین محاسبه کل بودجه کربنات اساساً به شما میگوید که آیا صخره در کل درحالرشد است یا کوچک میشود.»
چهار سال پس از آغاز تلاشهای احیا، وضعیت صخرهها بسیار بهتر شد. آنها مرجان بیشتری داشتند، پیچیدهتر بودند و کربنات کلسیم را با سرعتی مشابه با صخرههای سالم میساختند.
دکتر لانگ گفت: «ما دریافتیم که صخرههای مرجانی احیا شده میتوانند تنها چهار سال پس از پیوندزدن مرجان، با همان سرعت صخرههای مرجانی سالم رشد کنند. این بدان معناست که آنها زیستگاه زیادی را برای موجودات دریایی فراهم میکنند و به طور مؤثری از جزیره مجاور در برابر انرژی امواج و فرسایش محافظت میکنند.»
چالشهای احیا
پروژههای احیای صخرههای مرجانی اغلب از مرجانهای شاخهای با رشد سریع استفاده میکنند؛ زیرا به بهبود سریع صخرهها کمک میکنند. بااینحال، این مرجانها همچنین بیشتر در معرض مرگ ناشی از سفیدشدگی ناشی از افزایش دمای آب قرار دارند. این میتواند صخرههای احیا شده را در درازمدت ضعیفتر کند.
درحالیکه مرجانهای شاخهای خانههای خوبی برای ماهیها و سایر جانوران دریایی ایجاد میکنند، محققان نگراناند که تکیه بیش از حد به آنها خطرناک باشد. آنها توصیه میکنند در طول احیا از انواع بیشتری از مرجانها استفاده شود، مشابه آنچه در صخرههای سالم یافت میشود.
این ترکیب شامل مرجانهای عظیم، پوستهای و صفحهای میشود که همگی در برابر رویدادهای سفیدشدن بهتر مقاومت میکنند.
محققان همچنین ابراز میکنند که هیچ راه کاملاً ایدهآلی برای احیای صخرهها وجود ندارد. بهترین روش به موقعیت خاص، انواع مرجانهای موجود و میزان حفاظت از محیط اطراف بستگی دارد.
آینده احیای صخرههای مرجانی
این مطالعه نشان داده است که احیای فعال صخرهها با پیوندزدن مرجان میتواند به طور قابلتوجهی سلامت آنها را بهبود بخشد.
دکتر تیم لامونت از دانشگاه لانکستر خاطرنشان کرد: «این یک کشف واقعاً دلگرمکننده است. اگر بتوانیم شرایط آبوهوایی را که بقای مرجان را امکانپذیر میکند، حفظ کنیم، میتوانیم حتی صخرههای بسیار آسیبدیده را در مدتزمان نسبتاً کوتاهی به سیستمهای سالم و کارآمد بازگردانیم.»
این مطالعه یک زنگ بیدارباش است. ما میتوانیم صخرههای مرجانی خود را احیا کنیم، اما باید سریع عمل کنیم. با اجرای رویکردی چندجانبه شامل احیا، حفاظت از محیطزیست و اقدام برای مقابله با تغییرات آبوهوایی، میتوانیم آینده این عجایب زیر آب را تضمین کنیم.
مطالعه در مجله Current Biology منتشر شده است.