کولوسئوم رومی (Roman Colosseum) بزرگترین آمفی تئاتر باستانی است که هنوز هم پابرجا است و در سال ۲۰۰۰ میلادی نیز بهعنوان یکی از ۷ عجایب جدید جهان نامگذاری شد. این مکان فراتر از یک شگفتی معماری است و زمانی صحنه دراماتیکی برای نبردهای شدید گلادیاتوری و حتی گاهی نبردهای دریایی تقلیدی بود.
تصور کنید که ۸۰۰۰۰ تماشاگر درون این مکان عظیم جمع شدند و گلادیاتورها را تشویق میکنند، گلادیاتورهایی که بیشتر آنها افراد برده، جنایتکاران یا اسیران جنگی بودند و برای آزادی و بقای خود مبارزه میکردند. هیجان و وحشت آن جمعیت تشنه به خون ما را به تعجب وا میدارد، اینکه سرگرمی واقعاً برای رومیان باستان چه معنایی داشته است؟ اما کولوسئوم چیزهای بیشتری جز این نبردها دارد. در ادامه همراه با ما باشید تا بیشتر درباره تاریخ جذاب کولوسئوم آرنا و جزئیات جذاب آن بیاموزید.
کولوسئوم آرنا چیست؟
کولوسئوم در اصل یک آمفی تئاتر فلاویانی بود که بهعنوان مکانی برای نمایش مبارزات ساخته شد. قبلاً در محل کولوسئوم یک دریاچه خصوصی وجود داشت که توسط امپراتور نرون ساخته شده بود. جانشین وی یعنی امپراتور وسپاسیان دریاچه را خشک کرد و کولوسئوم عظیم را در این مکان بهعنوان هدیهای برای مردم روم ساخت.
کولوسئوم آرنا جایی است که گلادیاتورها زمانی در نبردهای خشن و افسانهای شرکت میکردند و یک کف چوبی پوشیده از شن داشت که برای جذب تمام خون حاصل از درگیریهای بیرحمانه طراحی شده بود. در حدود ۲۰۰۰ سال پیش تا ۸۰۰۰۰ تماشاگر برای تماشای این مسابقات مرگ یا زندگی جمع میشدند.
بیشتر اوقات، گلادیاتورها با یکدیگر میجنگیدند اما گاهی اوقات با حیوانات وحشی مانند ببر یا شیر نیز روبهرو میشدند. این یک نبرد انسان در برابر حیات وحش بود و امپراتورها، سناتورها و روشنفکران در کنار مردم به تماشای این مبارزات مینشستند، مبارزاتی که همراه با فضا و جوی مهیج بوده است.
کولوسئوم آرنا برای چه استفاده میشد؟
کولوسئوم آرنا بهعنوان نماد آزادی برای گلادیاتورها عمل میکرد. اگر آنها به بهترین گلادیاتور تبدیل میشدند، آزادی به آنها تعلق میگرفت و همین نیز امید بسیار زیادی به گلادیاتورها میداد. آنها تا زمان مرگ با یکدیگر و گاهی اوقات با حیوانات وحشی مبارزه میکردند، حیواناتی که در زیر آرنا در داخل قفسها نگهداری میشدند. زمین نبرد نیز به مدرسه لودی راه داشت، مدرسهای که در آن بهترین گلادیاتورها آموزش میدیدند.
اعتقاد بر این است که بازیهای گلادیاتورها بهعنوان مراسم تشییع جنازه نوبل آغاز شد. این بازیها به شدت توسط افراد ثروتمند و قدرتمند برای سرگرمی افراد عادی و جلب حمایت آنها تأمین مالی میشدند. در افتتاحیه این بنا در سال ۸۰ پس از میلاد، امپراتور تیتوس خودش بودجه صد روز متوالی از بازیها را تأمین کرد. این عمل وحشیانه توسط کنستانتین در سال ۳۲۵ میلادی خاتمه یافت چراکه او به صلح اعتقاد داشت.
زیر کولوسئوم آرنا
آرنا در زبان اتروسکی، زبان مردم باستانی اتروریا، به معنی شن است. این نام بر گرفته از ماسهای است که گلادیاتورها روی آن مبارزه میکنند. امروزه سطح شنی کولوسئوم آرنا قابل مشاهده نیست ولی زیر آن دیده میشود. معابر زیرزمینی با کف چوبی به نام هیپوزیوم پوشانده شده بودند که البته امروزه وجود ندارند.
دیوارهای زیرزمینی نیز هزارتوی دو طبقه را تشکیل میدهند و اتاقهای گلادیاتورها و حیوانات عجیب و غریب را به طبقه اصلی متصل میکند. برای انتقال حیوانات از قفسها به کف آرنا نیز از ماشینهای پیچیده استفاده میشد و کارهای دستی نیز توسط بردگان و اسیران جنگی انجام میشد.
بلایای طبیعی به ویژه مجموعهای از زمینلرزهها از قرن پنجم تا چهاردهم میلادی منجر به تخریب کولوسئوم شدند. بهترین راه برای تجربه بقایای به جامانده از این بنا نیز رفتن به تور Colosseum Underground Tour است که در آن، یک راهنمای محلی شما را با بهترین اسرار آنجا آشنا میکند.
جاهای دیدنی کولوسئوم
دیوار بیرونی کولوسئوم: نمای بیرونی کولوسئوم به اندازه فضای داخلی آن نیز مسحورکننده است. ارتفاع آن ۱۸۶ متر و عرض آن نیز ۱۵۶ متر است. سنگ آهک تراورتن، مرمر و بتن در ساخت و ساز این بنا استفاده شده تا ظاهری باشکوه به آن ببخشد. اگر میخواهید از کولوسئوم بدون قسمت شکسته آن عکس بگیرید، شمال ساختمان بهترین نما را دارد.
جایگاه امپراتور: صندلی امپراتور نمای مستقیمی از آرنا دارد و همین نیز آن را به بهترین صندلی در اینجا تبدیل میکند. اینجا یک محفظه خصوصی است که در سطح زمین قرار دارد و موقعیت استراتژیک آن نیز به نحوی است که باعث میشود تا هیچ لحظهای از مبارزه از دست نرود. دو تا از این محفظههای در دو سمت آرنا وجود دارند.
دروازه مرگ: هیچ توری در کولوسئوم بدون قدم زدن در دروازه مرگ که در ضلع غربی آن قرار گرفته است، کامل نمیشود. اینجا بهعنوان دروازه لیبیتیناریان نیز نامیده میشود و از اینجا بوده که کشته شدگان و مجروحان منتقل میشدند. اصطلاح لیبیتیناریان نیز در زبان لاتین به معنای کشنده است.