بیبیسی در گزارشی تازه، امنترین کشورهای جهان را بر اساس شاخص جهانی صلح ۲۰۲۵ بررسی کرده است. این گزارش، جایگاه کشورها در حوزه امنیت، میزان درگیریها و سطح آرامش اجتماعی را تحلیل میکند. در این میان، جایگاه ترکیه نیز بهطور ویژه مورد توجه قرار گرفته است.
افزایش درگیریها در جهان طی سال ۲۰۲۵
سال ۲۰۲۵ بهعنوان دورهای ثبت شد که در آن، درگیریهای جهانی افزایش یافت، امنیت مرزها سختگیرانهتر شد و تنشهای تجاری شدت گرفت. بر اساس شاخص جهانی صلح (GPI)، میزان درگیریهای بیندولتی به بالاترین سطح خود از زمان جنگ جهانی دوم رسید. تنها در همین سال، سه درگیری جدید در سطح بینالمللی آغاز شد.
طبق گزارش BBC، در واکنش به این شرایط، بسیاری از کشورها بودجه نظامی خود را افزایش دادهاند، در حالی که برخی دیگر همچنان به سیاستهای مبتنی بر صلح و ثبات پایبند ماندهاند.
شاخص جهانی صلح چگونه کشورها را ارزیابی میکند؟
این شاخص که توسط مؤسسه اقتصاد و صلح تهیه میشود، وضعیت کشورها را بر اساس ۲۳ شاخص مختلف میسنجد، از جمله:
- درگیریهای خارجی و داخلی
- میزان هزینههای نظامی
- تهدید تروریسم
- نرخ قتل
- سطح امنیت اجتماعی
نکته قابل توجه این است که کشورهای صدرنشین این فهرست، طی حدود ۲۰ سال گذشته تغییر چندانی نکردهاند. این موضوع نشان میدهد سیاستهای پایدار صلحمحور نقش کلیدی در ایجاد ثبات بلندمدت دارند.
ایسلند، امنترین کشور جهان برای هفدهمین سال متوالی
ایسلند که از سال ۲۰۰۸ تاکنون عنوان امنترین کشور جهان را در اختیار دارد، در سال ۲۰۲۵ نیز جایگاه نخست خود را حفظ کرد. این کشور در تمامی شاخصهای امنیت، میزان درگیری و سطح نظامیگری رتبه اول را بهدست آورد و با ثبت بهبود ۲ درصدی، فاصله خود را با کشور دوم بیشتر کرد.
«زمستانها ممکن است سخت باشد اما حس همبستگی اجتماعی به انسان آرامش میدهد. شبها میتوانید تنها قدم بزنید، نوزادان در کالسکه جلوی کافهها میخوابند و پلیس اسلحه حمل نمیکند.»
اینگا روز آنتونیوسدوتیر، مدیر گردشگری اهل ایسلند، تأکید میکند که سیاستهای برابری جنسیتی نقش مهمی در احساس امنیت زنان در این کشور دارد.
ایرلند؛ گذار موفق از درگیری به صلح
ایرلند که در گذشته با درگیریهای داخلی شناخته میشد، اکنون در میان کشورهای صلحمحور قرار دارد. این کشور در شاخص ۲۰۲۵، بهدلیل کاهش سطح نظامیگری و نبود درگیریهای داخلی و خارجی، امتیاز بالایی کسب کرده است.
«اینجا مردم مراقب هم هستند. اگر از یک غریبه کمک بخواهید، تمام تلاشش را میکند.»
سیاست بیطرفی نظامی و تمرکز بر دیپلماسی، از عوامل کلیدی احساس امنیت در ایرلند بهشمار میرود.
نیوزیلند؛ رشد آرام اما پیوسته در امنیت
نیوزیلند در سال ۲۰۲۵ با دو پله صعود، به رتبه سوم رسید. کاهش اعتراضات اجتماعی و بهبود شرایط امنیتی از دلایل اصلی این پیشرفت عنوان شده است.
«کودکان بهتنهایی به مدرسه میروند، بسیاری از مردم درها را قفل نمیکنند. اعتماد عمومی در جامعه جریان دارد.»
قوانین سختگیرانه حمل سلاح، دولت رفاه قدرتمند و سبک زندگی نزدیک به طبیعت، نقش مهمی در تقویت حس آرامش دارند.
اتریش؛ بیطرفی قانون اساسی و امنیت پایدار
اتریش که امسال به رتبه چهارم سقوط کرد، همچنان بهواسطه سیاست بیطرفی قانون اساسی شناخته میشود. این کشور عضو ناتو نیست و منابع خود را بیشتر صرف رفاه اجتماعی میکند.
«نیمهشب مردم کنار رودخانه قدم میزنند، خانهها قفل نیست. امنیت اینجا فقط یک آمار نیست، یک سبک زندگی است.»
سنگاپور؛ امنیت بالا در کنار کنترل اجتماعی
سنگاپور در رتبه ششم باقی ماند و تنها کشور آسیایی حاضر در جمع ۱۰ کشور امن جهان است. با وجود هزینههای بالای نظامی، نرخ پایین جرم و سیستم امنیت داخلی قوی، جایگاه این کشور را تثبیت کرده است.
«شبها بدون ترس قدم میزنم. اعتماد به سیستم، فضا را آرام و قابل پیشبینی کرده است.»
اگرچه برخی آزادیهای اجتماعی محدود است، نسل جوانتر برای ایجاد جامعهای بازتر فشار بیشتری وارد میکند.
جایگاه ترکیه در شاخص جهانی صلح ۲۰۲۵
بر اساس این گزارش، ترکیه در رتبه ۱۴۶ شاخص جهانی صلح قرار دارد. این جایگاه نشاندهنده چالشهای امنیتی، منطقهای و داخلی است که بر امتیاز کلی کشور تأثیر گذاشتهاند.
۱۰ کشور امن جهان در سال ۲۰۲۵
- ایسلند
- ایرلند
- نیوزیلند
- اتریش
- سوئیس
- سنگاپور
- پرتغال
- دانمارک
- اسلوونی
- فنلاند
جمعبندی
گزارش BBC نشان میدهد که امنیت پایدار نتیجه سیاستهای بلندمدت، اعتماد اجتماعی و کاهش نظامیگری است. بررسی جایگاه ترکیه در این فهرست نیز اهمیت اصلاحات ساختاری و دیپلماسی فعال را بیش از پیش برجسته میکند.