نکته هایی ساده اما کلیدی برای طراحی ویلا

در طراحی ویلا آیا صرفاً قرار است تا در تکاپوی ساختن بنایی زیبا باشیم و یا باید نگاهی حرفه‌ای‌تر را دنبال کنیم؟ آیا تا به حال به روش اصولی طراحی ویلا فکر کرده‌اید؟ مثلاً این ساختمان‌های زیبا و طبیعت محور که تحسین همگان را به دنبال دارند، چه مسیری را سپری می‌کنند؟ خیلی‌ها از طراحی ویلا نگاهی در حد یک ساختمان منفرد مسکونی دارند که باید آن را برای ایجاد فضاهای متنوع و یا نمایی زیبا و حالا طبیعت محور آماده کنیم؛ اما داستان طراحی ویلا می‌تواند شامل جزئیات بیشتری باشد؟

چگونگی تعیین محل و جهت قرارگیری ویلا، چگونگی تعیین حجم‌های ساختمانی و ایجاد فرم‌ها، چگونگی طراحی دسترسی به باغ از ویلا، نوع طراحی جبهه‌های نورگیری ساختمان، طراحی پلان با خلق فضاهای مفید و کاربردی، انتخاب مصالح و متریال مناسب ساخت ویلا، همگی از مراحل طراحی ویلا هستند. در این مقاله از خدمات کارشناسی و مشاوره گروه فرلی ویلا کمک گرفته ایم و می‌خواهیم تا به کلیاتی از اصول پایه طراحی ویلا بپردازیم.

تعیین مکان و چگونگی جهت‌گیری ویلا

اصلی‌ترین نکته برای آغاز طراحی ویلا، جانمایی درست آن در زمین پروژه است. موقعیت جغرافیایی محل، نوع و شکل هندسی زمین، کیفیت خاک، موضوع نورگیری ساختمان و حتی جزئیاتی از قبیل نحوه دسترسی، وجود درختان و رسیدن به چشم انداز بهتر در چگونگی جانمایی ساختمان تاثیرگذار هستند.

اما اصل ماجرا در چگونگی جهت‌گیری ویلا است. بهترین ایده برای جهت دهی ساختمان تسلط هر چه بهتر بنا بر فضای باغ و منظره اطراف آن است. بر این اساس می‌توانیم فضاهای کلیدی از قبیل سالن، تراس‌ها، اتاق‌های خواب را رو به نمای باغ و فضاهای دیگر از قبیل راه پله، حمام و یا سرویس‌های بهداشتی را در سمت کمتر برخوردار زمین جانمایی کنیم.

مفهوم ارتباط از باغ تا ویلا

تعامل با محیط یک اصل کلیدی برای طراحی ویلا است. ساختمان‌های ویلایی به خاطر بهره‌مندی از محوطه و یا باغ است که مورد پسند قرار می‌گیرند و قطعاً ساختمانی که نمی‌تواند این تعامل را ایجاد کند، چنگی به دل نخواهد زد. ولی چگونه این تعامل را ایجاد کنیم؟ و یا چگونه می‌توانیم از محیط باغ در استفاده از ویلا بهره‌مند شویم؟

نظر کارشناسان فرلی ویلا بر این است که مفهوم ارتباط را می‌توانیم در لایه‌های مختلف معماری بنا جستجو کنیم. مثلاً بهره‌مندی از حداکثر دید و ارتباط بصری با محوطه اولین قدم در تعامل با محیط اطراف است. در لایه‌های بعدی می‌توانیم از فضاهای باز اما وابسته به ساختمان مانند تراس، بالکن، ایوان و… استفاده کنیم. حتی می‌توانیم در چگونگی ارتباط با محیط اطراف، لایه‌های دسترسی گوناگونی را طراحی کنیم. مانند ایجاد پلکان، تراس و در نهایت محیط ساختمان.

پلان در ویلاسازی

به یکی از اصلی‌ترین فاکتورها برای طراحی ویلا رسیده‌ایم که با مفهوم کلی پلان معرفی می‌شود. پلان در واقع نقشه ساختمان و یا بهتر بگوییم، چگونگی فضاسازی در محدوده داخلی ساختمان است که شامل تمامی بخش‌های الحاقی به آن نیز خواهد شد. خیلی‌ها زیبایی و یا خلاقیت ساختمان را در چگونگی طراحی پلان می‌بینند. ولی آیا طراحی پلان صرفاً چگونگی تعریف فضاها در محیط بسته ساختمان است؟

در خلال صحبت با کارشناسان معماری گروه فرلی ویلا به موضوعات جالبی از هنر طراحی پلان اشاره شده است. در واقع پلان ساختمان ویلایی می‌تواند به تعریف کلی از محل قرارگیری فضاها و چگونگی ارتباط آنها با یکدیگر خلاصه شود. منظور از پلان صرفاً رسیدن به فضاهای بزرگتر و یا زیباتر نیست؛ بلکه در آن به اهمیت دسترسی فضاها به یکدیگر توجه می‌کنیم. آنچه پلان ساختمان ویلایی را برجسته‌تر می‌کند، توجه به مسیرهای دسترسی فضاهای مختلف است.

شخصیت سازی در طراحی ویلا

آیا ساختمان‌ها شخصیت دارند؟ لزوماً نه، چرا که هر ساختمان چیزی جز یک فضای عمرانی نیست. با این وجود چرا برخی از آنها الهام بخش هستند و یا نسبت به دیگر بناهای اطراف خود برجسته‌تر دیده می‌شوند؟

کارشناسان معماری گروه فرلی ویلا به موضوع جالبی اشاره می‌کنند که اهمیت کاراکتر در طراحی ویلا است. ساختمان‌ها لزوماً شخصیت محور نیستند؛ مگر آنکه آنها را با نگاهی متفاوت طراحی کرده باشید. تفکری که در نزد بسیاری از معماران برجسته دنیا قرار دارد. اما این شخصیت دقیقاً چیست؟ آیا صرفاً هر ساختمان زیبا و یا باشکوه می‌تواند کاراکتر محور باشد؟

مصالح ساختمانی در ویلاسازی

چگونگی انتخاب مصالح از بحث‌های جدی است که عموماً در فاز اجرایی از مراحل ساخت ویلا مورد ارزیابی قرار می‌گیرد؛ اما کارشناسان فرلی ویلا نظر متفاوتی دارند و ریشه‌های این بحث اجرایی را در همان مراحل طراحی ویلا دنبال می‌کنند. اینکه در آینده و حین ساخت ویلا از چه نوع مصالحی استفاده می‌کنید، از قبل و در هنگام طراحی ویلا تعیین می‌شود.

نوع متریال و مصالح در چگونگی ساخت ویلا امری کلیدی است. مهم است که ساختمان شما در مقابل چالش‌های اقلیمی مقاوم باشد و در عین حال زیبا طراحی شود. همگی این اهداف در چگونگی انتخاب و تامین مصالح ساختمانی خلاصه شده است. خانه‌های ویلایی عموماً در مناطق روستایی و با دسترسی نسبتاً دشوار ساخته می‌شوند. در این میان با مشکلاتی از قبیل تامین مصالح، حمل و نقل و دپوی آنها در محل پروژه ساخت ویلا روبرو هستیم. مهارت ویلا سازی در طراحی با تکیه بر مصالح پایه با قابلیت دسترسی ساده است و اهمیت ساخت ویلا در مدیریت تامین مصالح با کمترین دور ریز و بیشترین بهره‌وری از منابع است.

طراحی داخلی در ویلاسازی

ویلاها ساخته می‌شوند تا ساختمان‌هایی در خدمت ما باشند. تنها در سایه استفاده از تکنیک‌های طراحی داخلی ویلا است که می‌توانیم از این ساختمان‌ها به درستی و در نهایت آسایش و آرامش استفاده کنیم. طراحی داخلی ویلا صرفاً برای خلق محیطی زیبا نیست. در عین حال صرفاً نمی‌خواهیم تا با فضاسازی برای ایجاد یک محیط ساختمانی مسکونی دست به کار شویم.

ماجرا از نگاه متفاوت طراحی داخلی ساختمان ویلایی با ساختمان آپارتمانی آغاز می‌شود. هر اندازه در آپارتمان‌های شهری با آن فضاهای محدود به دنبال بهره‌مندی از محیط ساختمان شهری هستیم، در طراحی داخلی ویلا باید برای ایجاد یک خانه آرام، آسایش محور با حس و حال بودن در محیط ویلایی تلاش کنیم. در عین حال توجه به بهره‌مندی مفید از فضاها و همچنین تعامل هر چه بیشتر با مناظر بیرون در طراحی داخلی ویلا اهمیت بالایی دارد.

سلیقه کارفرما چقدر مهم است؟

در این مقاله همراه با نگاه کارشناسی گروه فرلی ویلا به چند نکته کلیدی از اصول طراحی ویلا پرداختیم؛ اما در قدم آخر به موضوع کلیدی نظر سلیقه‌ای کارفرما خواهیم رسید. اصولاً سلیقه کارفرما تا چه اندازه در طراحی ویلا اهمیت دارد؟

پاسخ این سوال خیلی ساده است؛ زیرا سلیقه کارفرما تمام ماجرا در طراحی ویلا است. اما هنر معمار در چگونگی استفاده از نظرات کارفرما برای ایجاد ساختمانی با رعایت اصول مهندسی است. کارفرماها که همان صاحبان ویلا هستند، عموماً خواسته‌ها و یا ایده‌های بلند پروازانه دارند. با این وجود نمی‌توانیم از خواسته‌های آنها صرف نظر کنیم، اما بسیار پیش می‌آید که نظر آنها با بودجه و یا پتانسیل موقعیت جغرافیایی و یا شرایط ملک همخوانی نداشته باشد. در این صورت مهارت معمار نقش کلیدی را بازی می‌کند تا چگونه از ایده‌های خام و غالباً جسورانه کارفرماها برای طراحی ویلا بر پایه ایده‌های مهندسی و مدیریت هزینه‌ها استفاده کند. در بسیاری از موارد، خواسته کارفرما از نظر اجرایی شدنی است ولی لازم است تا نظر خام آنها را به ایده‌هایی هوشمندانه تبدیل کنیم. ماجرایی که در نهایت به تعامل میان کارفرمای رویایی و معمار کاربلد خواهد انجامید.