عنکبوت‌ها مدت‌هاست که به‌خاطر استراتژی‌های شکار هوشمندانه خود شناخته شده‌اند، اما تحقیقات اخیر نشان داده است که آن‌ها در ارتباط با سیگنال‌های کرم شب‌تاب به سطح جدیدی از فریبکاری رسیده‌اند.
در دنیای جذابی که سیگنال‌های زیست‌تابشی شب را روشن می‌کنند، ارتباطات همه‌چیز است. کرم‌های شب‌تاب نر از گونه Abscondita terminalis از فلش‌های چندپالسی با استفاده از دو فانوس برای جذب کرم‌های شب‌تاب ماده استفاده می‌کنند که در پاسخ، فلش‌های تک‌پالسی با یک فانوس از خود نشان می‌دهند.
اما یک عنکبوت تارتن درهم‌باف توانسته این سیگنال‌ها را دستکاری کند و از آن‌ها برای به دام انداختن کرم‌های شب‌تاب ناآگاه استفاده کند.
افشای تله عنکبوت تارتن درهم‌باف
دانشمندان دانشگاه کشاورزی Huazhong در چین هنگامی که شواهدی از عنکبوتی که با مهارت این ارتباط زیست‌تابشی را به نفع خود می‌پیچد، کشف کردند، شگفت‌زده شدند.
تحقیقات نشان می‌دهد که عنکبوت تارتن درهم‌باف (Araneus ventricosus) با زیرکی کرم‌های شب‌تاب نر را که در تار خود گرفتار کرده، دستکاری می‌کند تا فلش‌هایی شبیه به فلش‌های ماده از خود نشان دهند. این عمل فریبنده در نهایت کرم‌های شب‌تاب نر بیشتری را به سمت تار مرگبار عنکبوت می‌کشاند و به طرز هوشمندانه‌ای منوی غذایی عنکبوت را گسترش می‌دهد.
محققان اشاره کردند: «بر اساس مشاهدات گسترده میدانی، ما پیشنهاد می‌کنیم که Araneus ventricosus ارتباط فریبکارانه بین گونه‌ای را با اولین به دام انداختن کرم‌های شب‌تاب نر در تار خود و سپس تنظیم کردن این کرم‌های شب‌تاب گرفتار شده برای پخش سیگنال‌های زیست‌تابشی که از سیگنال‌های جذب‌کننده ماده‌های A. terminalis نر منحرف می‌شوند و در عوض شبیه به سیگنال‌های جذب‌کننده نر‌هایی که معمولاً توسط ماده‌ها ایجاد می‌شوند، تقلید می‌کند.»
عمل ارسال سیگنال‌های جعلی توسط عنکبوت، سایر کرم‌های شب‌تاب نر را فریب می‌دهد که ناآگاهانه مستقیماً به دام مرگبار پرواز می‌کنند.
عنکبوت‌ها سیگنال‌های کرم شب‌تاب را دستکاری می‌کنند
این افشاگری زمانی به دست آمد که Xinhua Fu، نویسنده اصلی مطالعه، مشاهده کرد که چندین کرم شب‌تاب نر در تارهای عنکبوت‌های تارتن درهم‌باف به دام افتاده‌اند. اما عدم وجود کرم‌های شب‌تاب ماده در این تارها به طرز قابل توجهی غیرمعمول بود.
این مشاهده نظریه‌ای را مطرح کرد که عنکبوت‌های حیله‌گر ممکن است بر رفتار فلش زدن کرم‌های شب‌تاب تأثیر بگذارند تا نرها را به سمت تارهای خود بکشانند.
برای تأیید این فرضیه، زیست‌شناسان رفتاری Daiqin Li و Shichang Zhang از دانشگاه Hubei، به همراه Fu، در آزمایش‌های میدانی که رفتار عنکبوت‌ها و سیگنال‌های تغییر یافته کرم‌های شب‌تاب را به دقت مشاهده می‌کردند، شرکت کردند.
تیم متوجه شد که کرم‌های شب‌تاب نر بیشتر در تار عنکبوت‌ها گرفتار می‌شوند وقتی که عنکبوت حضور دارد.
استراتژی فریبکارانه عنکبوت‌ها با استفاده از سیگنال‌های کرم شب‌تاب
پس از بررسی عمیق، محققان دریافتند که کرم‌های شب‌تاب نری که در تارهای آلوده به عنکبوت گرفتار شده بودند، سیگنال‌هایی مشابه با کرم‌های شب‌تاب ماده آزاد از خود نشان می‌دادند.
به طرز شگفت‌انگیزی، این کرم‌های شب‌تاب نر از سیگنال‌های تک‌پالسی با یک فانوس استفاده می‌کردند که برخلاف سیگنال‌های چندپالسی دو فانوسی معمولی آن‌ها بود. هنگامی که این کرم‌های شب‌تاب نر به تنهایی در تار بودند، به ندرت سایر نرها را جذب می‌کردند.
از داده‌های جمع‌آوری شده، مشخص شد که کرم‌های شب‌تاب نر سیگنال‌های خود را به‌عنوان یک فریاد استمداد تغییر نمی‌دادند. بلکه این عنکبوت‌ها بودند که ارتباطات کرم‌های شب‌تاب را دستکاری می‌کردند.
Li توضیح داد: «پس از تشخیص سیگنال‌های زیست‌تابشی کرم‌های شب‌تاب نر به دام افتاده، عنکبوت یک رویه تخصصی برای برخورد با طعمه شامل حملات پیچیده به همراه گازهای مکرر را به کار می‌گیرد.»
محققان بر این باورند که این تحقیق دریچه‌ای به روی این موضوع باز کرده است که چگونه شکارچیان می‌توانند با استفاده از سیگنال‌دهی غیرمستقیم و پویا، یک دسته خاص از طعمه را هدف قرار دهند.
آن‌ها پیشنهاد می‌کنند که ممکن است مثال‌های بیشتری در طبیعت وجود داشته باشد که در آن شکارچیان از تقلید برای دستکاری رفتار طعمه استفاده می‌کنند. تحقیقات همچنان در حال بررسی این موضوع است که آیا سم عنکبوت یا نیش آن بر تغییرات در الگوی فلش زدن کرم‌های شب‌تاب به دام افتاده تأثیر می‌گذارد یا خیر.
پیامدهای گسترده‌تر مطالعه
این استراتژی فریبکارانه تازه کشف شده عنکبوت تارتن درهم‌باف پیچیدگی تعاملات شکارچی-طعمه در طبیعت را برجسته می‌کند.
درک این تعاملات برای تحقیقات زیست‌شناسی ضروری است، زیرا می‌تواند بینش‌هایی را در مورد استراتژی‌های تطبیقی که گونه‌ها برای بقا توسعه می‌دهند، فراهم کند.
علاوه بر این، این کشف بر اهمیت زیست‌تابشی در ارتباطات زیست‌محیطی و آسیب‌پذیری‌های بالقوه‌ای که برای برخی گونه‌ها ایجاد می‌کند، تأکید می‌کند.
برای حفاظتی‌ها، این یافته بر تعادل پیچیده درون اکوسیستم‌ها و تأثیر بالقوه‌ای که فعالیت‌های انسانی می‌تواند بر این دینامیک‌های حساس داشته باشد، تأکید می‌کند.
حفظ زیستگاه‌های طبیعی برای حفظ تنوع تعاملاتی که به پایداری اکوسیستم کمک می‌کنند، ضروری است. با مطالعه این تعاملات، تلاش‌های حفاظتی می‌توانند به‌طور بهتری برای حفاظت از نه‌تنها گونه‌های فردی بلکه شبکه پیچیده حیات هدایت شوند.
همان‌طور که محققان به کشف بیشتر در مورد تقلید و فریب در طبیعت ادامه می‌دهند، دانش به‌دست‌آمده می‌تواند منجر به تدوین سیاست‌ها و شیوه‌های حفاظتی مؤثرتر شود.
این مطالعه در مجله Current Biology منتشر شده است.
