در محیط‌های صنعتی، کوچک‌ترین غفلت به سوختگی یا حادثه منجر شود. رعایت اصول ایمنی صنعتی و استفاده از تجهیزات استاندارد مانند دستکش نسوز و مقاوم به حرارت نقش حیاتی در پیشگیری از خطر دارد. این تجهیزات ایمنی که از الیاف مقاوم مانند کولار، نومکس یا روکش آلومینیوم ساخته می‌شوند، در برابر دماهای چندصد درجه‌ای مقاوم اند، جایی که دستکش‌های معمولی در چند ثانیه ذوب می‌شوند.
طبق آمار جهانی، استفاده از دستکش مقاوم به حرارت تا ۸۰٪ آسیب‌های حرارتی در صنایع سنگین را کاهش می‌دهد. اگر در محیط‌هایی مثل جوشکاری، ریخته‌گری یا حتی آشپزی صنعتی فعالیت دارید، این مطلب را از دست ندهید. در چند دقیقه با تفاوت دستکش نسوز و معمولی، انواع و روش انتخاب مدل مناسب آشنا شوید. تا ایمن کار کنید و هزینه‌های ناشی از آسیب یا تعویض را به حداقل برسانید.
تفاوت دستکش نسوز و معمولی؛ کدام برای ایمنی در برابر حرارت بهتر است؟
در این بخش، بررسی می‌کنیم که دستکش نسوز چه تفاوتی با مدل معمولی دارد و چرا انتخاب آن می‌تواند میزان آسیب افراد و هزینه‌های سازمان را کاهش دهد.
- مقاومت حرارتی: دستکش‌های نسوز در برابر شعله و دماهای بسیار بالا مقاوم‌اند و در شرایطی که مدل‌های معمولی در چند ثانیه می‌سوزند، دوام می‌آورند.
- مواد سازنده: مدل‌های نسوز از چند لایه چرم ضخیم یا الیاف آرامید ساخته می‌شوند، در حالی‌که دستکش‌های معمولی پارچه‌ای یا لاستیکی‌اند.
- استاندارد ایمنی: دستکش‌های نسوز دارای گواهی EN و ANSI هستند، اما مدل‌های معمولی فاقد چنین تأییدیه می‌باشند.
- دوام و ماندگاری: ساختار چندلایه باعث می‌شود در برابر پارگی، سایش و حرارت مقاومت بیشتری داشته باشند و عمر مفیدشان چند برابر شود.
- صرفه اقتصادی: هرچند قیمت اولیه دستکش‌های نسوز بالاتر است، اما به دلیل ایمنی و طول عمر بیشتر، در بلندمدت انتخابی مقرون‌به‌صرفه محسوب می‌شوند.
تفاوت دستکش نسوز و معمولی در استانداردها: بررسی EN 407 و ANSI برای ایمنی حرارتی
استانداردهای بین‌المللی مانند EN 407 و ANSI/ISEA 105 مرز مشخصی میان دستکش‌های نسوز و معمولی ایجاد می‌کنند.
استانداردهای بین‌المللی
EN 407 (اروپا، 2020): اصلی‌ترین استاندارد ارزیابی مقاومت حرارتی و شعله است. این آزمون‌ها شامل تحمل شعله مستقیم، حرارت تماسی تا ۵۰۰ درجه سانتی‌گراد، حرارت تابشی و پاشش فلز مذاب است.
EN 659: استاندارد ویژه دستکش آتش‌نشانی. مقاوم در برابر حرارت، ضدآب و ضدضربه.
ANSI/ISEA 105 (آمریکا، 2024): سنجش میزان مقاومت حرارتی و برشی.
EN ISO 21420: الزامات عمومی مانند ابعاد، راحتی و ایمنی مواد سازنده را تعیین می‌کند.
EN 388: ارزیابی مقاومت مکانیکی در برابر سایش، پارگی و سوراخ‌شدگی.
در نتیجه، دستکش‌های نسوز دارای این استانداردها، در برابر دمای بالا و خطرات صنعتی قابل اعتمادند، در حالی‌که مدل‌های معمولی گواهی ندارند و صرفاً برای کارهای روزمره مناسب‌اند.
مقایسه سطوح کلیدی حرارتی
| استاندارد | تمرکز اصلی | سطوح حرارتی | مثال عملکرد |
| EN 407 | حرارت و شعله | 0-4 برای هر آزمون | سطح 4 حرارت تماسی: تحمل 500°C حداقل 15 ثانیه |
| ANSI/ISEA 105 | حفاظت کلی دست | 1-5 برای حرارت تماسی | سطح 3: تحمل 200°C حداقل 4 ثانیه |
| EN 659 | آتش‌نشانی | بر اساس EN 407 + اضافی | مقاومت هم‌زمان در برابر شعله، حرارت و نفوذ آب |
درک استانداردها به شما کمک می‌کند هنگام خرید، مدلی را انتخاب کنید که برای کار شما مناسب است. برای جزئیات بیشتر، به وب‌سایت رسمی ANSI مراجعه کنید.
استانداردهای ملی در ایران
ISIRI 15534: بر پایه EN ISO 21420 تدوین شده و شامل الزامات کلی مانند اندازه مناسب، عدم استفاده از مواد مضر و راحتی در استفاده است.
نشان CE یا استاندارد ایران: نشانه تأیید آزمایش محصول توسط مراکز رسمی داخلی است.
تفاوت دستکش نسوز و معمولی در مواد و ساختار
تفاوت اصلی دستکش نسوز و معمولی در مواد سازنده و طراحی است. دستکش‌های نسوز از ترکیبات پیشرفته مقاوم در برابر حرارت بالا ساخته می‌شوند، در حالی که مدل‌های معمولی توان تحمل حرارت بالا را ندارند.
مواد اولیه
ترکیبات سازنده دستکش‌های نسوز (کولار، نومکس، چرم طبیعی یا روکش آلومینیومی) در برابر دمای چندصد درجه‌ای عملکرد پایداری دارند.
اما دستکش‌های معمولی از لاتکس، پنبه یا پلی‌استر تولید می‌شوند که در برابر حرارت حساس و آسیبپذریند.
مقایسه مواد و مقاومت حرارتی
| نوع | مواد اصلی | محدوده دما | ویژگی‌ها |
| نسوز | کولار، نومکس، چرم، آلومینیوم | تا ۵۰۰°C و بیشتر | مقاوم به حرارت و شعله |
| معمولی | لاتکس، پنبه، پلی‌استر | تا ۲۰۰°C | مناسب کار سبک، حساس به حرارت |
ساختار و مقاومت حرارتی
دستکش نسوز چندلایه (بیرونی مقاوم، میانی عایق، داخلی نرم) با دوخت نسوز (نخ کولار) است و حرارت را بدون انتقال به پوست 10-15 ثانیه تحمل می‌کند. دستکش معمولی تک‌لایه است و سریع ذوب می‌شود.
دوام و طول عمر
دستکش نسوز در برابر سایش، پارگی و شرایط محیطی (ضدآب/روغن) مقاوم است در مقابل، دستکش معمولی زود ساییده یا سوراخ می‌شود و نیاز به تعویض مکرر دارد.
مقاومت حرارتی و ایمنی
مدل نسوز می‌تواند ۲۰۰ تا ۳۰۰ درجه سانتی‌گراد را برای چند ثانیه تحمل کند و از تماس مستقیم با مواد داغ یا مذاب جلوگیری نماید، بدون اینکه دچار ذوب یا تغییر شکل شود.
انواع دستکش نسوز و کاربرد: از آشپزخانه صنعتی تا ریخته‌گری و جوشکاری
دستکش‌های مقاوم به حرارت بسته به نوع مواد و کاربردها متنوع هستند. در ادامه، رایج‌ترین مدل‌ها را بررسی می‌کنیم:
- دستکش نسوز چرمی: مثل مدل چرمی ساق‌بلند، از چرم گاوی یا بزی ضخیم ساخته می‌شود، در برابر جرقه و حرارت متوسط مقاوم است و برای جوشکاری و ریخته‌گری سبک کاربرد دارد.
- دستکش نسوز پارچه‌ای: پنبه دیرسوز یا آرامید (کولار)، سبک و قابل تنفس. مناسب آشپزی صنعتی و آزمایشگاه‌ها.
- دستکش آلومینیومی صنعتی: دارای لایه فویل بازتابنده، مقاوم تا ۱۰۰۰° .C مناسب ریخته‌گری، ذوب فلزات و آتش‌نشانی.
- دستکش بافتنی نسوز: از آرامید یا فایبرگلاس با انعطاف بالا. مناسب حرارت متوسط و کارهای دقیق صنعتی.
- دستکش روکش‌دار: پوشش سیلیکون، نئوپرن یا چرم برای مقاومت در برابر مواد شیمیایی و لغزش. مناسب پالایشگاه‌ها و محیط‌های داغ.
- دستکش سرامیکی: مقاوم تا بالای ۱۰۰۰° .C برای کوره‌ها و ریخته‌گری سنگین. مدل‌های نازک‌تر برای کارهای ظریف.
- دستکش آرگون و جوشکاری: از چرم نرم بز یا گاوی، مقاوم به جرقه. مناسب جوشکاری‌های دقیق (TIG) یا سنگین (MIG/MAG).
کاربردهای خاص دستکش نسوز در صنایع: از جوشکاری تا آتش‌نشانی
دستکش مقاوم در برابر حرارت چیست و چه کاربردی دارد؟ در ادامه با کاربردهای کلیدی آشنا شوید:
- جوشکاری و برش فلزات: مدل چرمی ضخیم برای MIG و نازک برای .TIGجلوگیری از سوختگی دست و ساعد.
- ریخته‌گری و ذوب فلز: دستکش آلومینیومی یا سرامیکی ساق‌بلند. برای کار با مواد مذاب و کوره‌ها.
- آتش‌نشانی و امداد: مقاوم در برابر حرارت، ضدآب و ضد ضربه.
- صنایع نفت، گاز و شیمیایی: مدل ضدآب و مقاوم به بخار برای پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها.
- آشپزی صنعتی و نانوایی: دستکش آرامید یا سیلیکونی برای تنورهای تا ۳۰۰°C.
- صنایع شیشه و سرامیک: آلومینیومی با حس لامسه بالا برای جلوگیری از شکست قطعات داغ.
- کارگاه‌ها و مراکز آموزشی: مدل چرمی برای حمل بوته‌ها و آموزش کار با حرارت.
قیمت و خرید دستکش نسوز در مقایسه با دستکش معمولی
دستکش‌های معمولی برای کارهای روزمره مناسب‌اند، اما وقتی پای حرارت بالا، جوشکاری یا ریخته‌گری در میان باشد، استفاده از دستکش نسوز یک ضرورت است، نه انتخاب. قیمت دستکش نسوز بیشتر از مدل‌های معمولی است، زیرا از الیاف مقاوم مانند کولار، چرم ضخیم یا پارچه آلومینیومی چندلایه ساخته می‌شود. اما این هزینه در واقع سرمایه‌گذاری روی ایمنی و دوام است.
برای خرید مطمئن، فروشگاه‌های معتبر و تخصصی مانند ایمنکس (imenex.ir) بهترین گزینه‌اند. هنگام انتخاب، به استاندارد، جنس و نظرات کاربران توجه کنید. اگر بودجه محدودی دارید، می‌توانید از مدل‌های میان‌رده دارای گواهی معتبر استفاده کنید.
این مطلب صرفا جنبه تبلیغاتی داشته و فوت و فن هیچ مسئولیتی را در رابطه با آن نمی‌پذیرد
