فیلم The Fantastic Four: First Steps سی و هفتمین اثر سینمایی کمپانی Marvel Studios در مجموعه میلیارد دلاری دنیای سینمایی مارول (MCU) محسوب می‌شود و در مقطعی نسبتاً کم‌فروغ از تاریخ این فرنچایز عرضه شده است. مارول در سال‌های اخیر نتوانسته به اوج‌های دوران اولیه‌اش بازگردد، دورانی که با مجموعه فیلم‌هایی موسوم به «حماسه بی‌نهایت» به اوج خود رسید و در سال ۲۰۱۹ با فیلم Avengers: Endgame به پایان رسید.
از نخستین اثر مارول پس از Endgame، یعنی WandaVision در سال ۲۰۲۱، این فرنچایز وارد دومین خط داستانی کلی خود شد که با عنوان «حماسه چندجهانی» (Multiverse Saga) شناخته می‌شود. اما برخلاف پیشینیانش، این خط داستانی جدید پراکنده، بی‌تمرکز و اغلب آشفته بوده و در میانه راه بارها مسیرش را از یک شخصیت منفی به شخصیتی دیگر تغییر داده است.
این حماسه جدید همچنین برای نخستین‌بار سریال‌های تلویزیونی را هم وارد چارچوب اصلی MCU کرد و تنوع کیفیت میان فیلم‌ها و سریال‌های مارول باعث کاهش چشمگیر علاقه مخاطبان شده است. این کاهش علاقه به‌وضوح در افت فروش فیلم‌های اخیر مارول نمایان است؛ به‌طوری‌که تنها دو فیلم از شش فیلم اخیر این استودیو توانسته‌اند به فروش ۵۰۰ میلیون دلاری برسند، رقمی که زمانی برای آن‌ها امری آسان بود.
با در نظر گرفتن این شرایط، باید گفت که The Fantastic Four: First Steps از همان ابتدا با موانع زیادی روبه‌رو است. حتی به‌عنوان فردی که از زمان اکران Iron Man در ۱۷ سال پیش، عاشق MCU بوده‌ام و پیش از آن هم طرفدار فیلم‌های ابرقهرمانی بوده‌ام، باید بگویم که با ذهنیتی منفی و انتظارات پایین به تماشای این ریبوت جدید از چهار شگفت‌انگیز نشستم.
با این حال، خوشبختانه باید گزارش کنم که فیلم The Fantastic Four: First Steps بسیار سرگرم‌کننده‌تر از چیزی بود که انتظار داشتم. رابطه بین شخصیت‌ها پویا و شاداب است و شوخی‌ها و دیالوگ‌های بین آن‌ها باعث شد بارها در طول فیلم بخندم. خانواده مرکزی در داستان فیلم به‌خوبی پرداخته شده و هر شخصیت فرصتی دارد تا هم به‌تنهایی و هم در کنار دیگران بدرخشد.
فیلم که توسط مت شاکمن، کارگردان WandaVision ساخته شده، داستانی نسبتاً ساده دارد (نباید انتظار پیچش بزرگ داستانی در پرده سوم را داشته باشید). اما اثری محکم در ژانر ابرقهرمانی محسوب می‌شود که تمرکزش بر معرفی شخصیت‌ها، ارائه یک معضل غیرقابل‌حل و بررسی واکنش آن‌ها برای نجات جهان است. داستانی ساده، اما جذاب، هرچند بدون آن جادوی همیشگی مارول.
فیلم The Fantastic Four: First Steps نقطه شروعی کاملاً تازه در دنیای سینمایی مارول است
شاید یکی از بزرگ‌ترین مشکلات فیلم‌های اخیر MCU، ذهنیتی باشد که مخاطب را وادار می‌کند برای درک وقایع فیلم، پیش‌زمینه‌ای طولانی را دنبال کرده باشد. هرچند مارول سعی کرده با این مشکل مقابله کند، اما مخاطبان قدیمی انتظار دارند که دانش قبلی‌شان به نتیجه برسد و مخاطبان جدید نمی‌خواهند چیزی را از پیش تماشا کرده باشند. این وضعیت، مارول را در موقعیت دشواری قرار داده است.
برای اجتناب از این مشکل، فیلم The Fantastic Four: First Steps در یک جهان کاملاً جدید از چندجهانی مارول روایت می‌شود. این یعنی هیچ ابرقهرمان از پیش شناخته‌شده‌ای وجود ندارد، جز اعضای خانواده چهار شگفت‌انگیز و نیازی به دانستن اطلاعات قبلی نیست. باید گفت که تماشای فیلمی از مارول بدون نیاز به یادآوری وقایع دیگر فیلم‌ها، حس خوشایندی دارد، البته با برخی کاستی‌ها.
هرچند The Fantastic Four: First Steps داستانی آغازین ندارد چرا که این موضوع پیش‌تر در اقتباس‌های قبلی بارها بیان شده، فیلم هنوز هم نیاز دارد تا این دنیا و شخصیت‌هایش را معرفی کند. این کار از طریق پرش‌های زمانی و مونتاژ انجام می‌شود که البته فرصتی برای مشاهده چند ایستراگ (اشارات مخفی) از کمیک‌های مارول هم فراهم می‌کند، ولی در عوض از زمان مفید فیلم می‌کاهد.
احتمالاً همین صحنه‌های معرفی دنیا باعث شده که داستان فیلم ساده باقی بماند که لزوماً چیز بدی نیست. فیلم‌های ابرقهرمانی برای جذاب بودن نیازی به پیچیدگی بیش از حد ندارند و The Fantastic Four: First Steps توانسته بدون پیچیدگی‌های بی‌مورد، اثری کاملاً سرگرم‌کننده باشد.
بازیگران The Fantastic Four: First Steps ستون اصلی موفقیت فیلم هستند
اگر بازیگران نقش اصلی در The Fantastic Four: First Steps این‌قدر درخشان ظاهر نمی‌شدند، احتمالاً فیلم تا این اندازه خوب از کار درنمی‌آمد. پدرو پاسکال و ونسا کربی ستون‌های اصلی خانواده اول مارول یعنی رید ریچاردز و سو استورم هستند، اما ابن ماس-بچراک و جوزف کوئین در نقش بن گریم و جانی استورم نیز به همان اندازه در شکل‌گیری پویایی دلپذیر گروه نقش دارند.
تعجب‌آور است که پاسکال چه عمقی به شخصیت رید می‌بخشد، شخصیتی که از نظر ذهنی نابغه است اما همیشه در برخوردهای احساسی موفق عمل نمی‌کند. گرمایی در شخصیت او وجود دارد که به تعادل با دیدگاه سردش نسبت به جهان کمک می‌کند و نتیجه نهایی شخصیتی تقریباً دل‌شکننده است، چیزی که پیش‌تر تصور نمی‌کردم در یک قهرمان دنیای مارول ببینم.
اما نمی‌توانم به اندازه کافی تأکید کنم که ونسا کربی در نقش سو چقدر شگفت‌انگیز ظاهر شده است. سخنرانی‌ای که سو در برابر گروهی از مردم نیویورک درباره مفهوم خانواده ارائه می‌دهد واقعاً اشک را به چشمانم آورد و دلم را لمس کرد. شیمی او با پاسکال باعث شده رابطه رید و سو روی پرده باورپذیر باشد، اما بازی او به‌تنهایی هم بی‌نقص است.
ماس-بچراک و کوئین شاید فرصت کمتری برای درخشش داشته باشند، اما خط داستانی فرعی خاص خود را دارند که در بطن روایت اصلی گنجانده شده و آن‌ها نیز شوخ‌طبعی و احساسات لازم را به فیلم اضافه می‌کنند. این عناصر کاملاً لازم‌اند و کمک می‌کنند تا First Steps تبدیل به یک فیلم ابرقهرمانی خسته‌کننده نشود. در مجموع، بازیگران The Fantastic Four حقیقتاً «شگفت‌انگیز» هستند.
فیلم The Fantastic Four: First Steps فیلم خوبی است، اما فاقد جادوی مارول است
از زمان پایان تماشای The Fantastic Four: First Steps، سعی کرده‌ام افکارم درباره این فیلم را به کلمات تبدیل کنم. از نظر فنی، فیلم مارول به کارگردانی شاکمن خوب است، حتی می‌توان گفت عالی است. داستان ساده اما خوش‌ساخت است. جلوه‌های بصری چشمگیرند، هرچند شاید کمی خاکستری‌رنگ برای سلیقه من. CGI قابل قبول است. بازیگران بااستعدادند و به‌وضوح از ساخت فیلم لذت برده‌اند. در کل، خطای آشکاری در فیلم وجود ندارد.
و با این حال، نمی‌توانم نادیده بگیرم که چیزی در The Fantastic Four: First Steps کم است، چیزی که تنها می‌توانم آن را «جادوی مارول» بنامم. در روزهای ابتدایی MCU، به‌ویژه پس از فیلم The Avengers، هیجانی نفس‌گیر در این فرانچایز وجود داشت. باید هر فیلم جدید مارول را می‌دیدی، چون همه چیز در حال ساختن مسیر منحصربه‌فردی بود.
اما حالا، بعد از رسیدن به اوج با Endgame، دیگر چه چیزی برای دنبال کردن باقی مانده؟ این پرسشی است که هم مارول، هم مخاطبان و حتی خودم با آن درگیر شده‌ایم. در The Fantastic Four: First Steps، حس می‌شود که مارول سعی دارد آن حس قدیمی فیلم‌های اولیه را بازسازی کند، اما دست‌کم برای من، این تلاش به ثمر ننشسته است. نمی‌دانم دلیلش این است که فیلم جادوی مارول را ندارد یا من دیگر آن شور اولیه را ندارم.
فیلم The Fantastic Four: First Steps سرگرم‌کننده است و شک ندارم که طرفداران مارول از آن لذت خواهند برد. حتی مخاطبان عادی که مدتی است از MCU فاصله گرفته‌اند، احتمالاً از این بلاک‌باستر تابستانی لذت خواهند برد. با این حال، با وجود تأیید حضور پاسکال، کربی، ماس-بچراک و کوئین در فیلم سال آینده یعنی Avengers: Doomsday، هنوز هم The Fantastic Four: First Steps حس یک فیلم «ضروری» را ندارد. در این میان، امیدوارم بتوانم آن جادوی مارول را بار دیگر در یکی از پروژه‌های آینده MCU پیدا کنم.
