همه صاحبان کسبوکار بهخوبی میدانند که بنیان یک برند موفق بر پایه محصولات موفق بنا شده است یا به بیان دیگر، بدون محصولات عالی که بتواند با حل مشکلات یا ارزش افزوده، مشتریان را به خود جذب کند، نمیتوان انتظار داشت که برند بتواند به کار خود ادامه دهد. هرچند با توجه به سرعت پیشرفتهایی که در جهان اتفاق میافتد و تغییراتی که مدام در همه زمینهها رخ میدهد، شاید نتوان بهصورت قطعی و دقیق از همه عوامل موفقیت یک محصول و برند صحبت کرد، اما در جواب به این سوال که «چه چیزهایی میتواند به موفقیت محصول کمک کند؟» باید از دو فاکتور مهم که بهصورت مستقیم با محصول در ارتباط هستند نام برد؛ یعنی کیفیت محصول و استراتژی محصول.
درباره کیفیت محصول و نقش آن در تعیین سرنوشت کسبوکار
آنچه که وفاداری و حمایت مشتری نام دارد، از «کیفیت محصول» آغاز میشود و شهرت برند را رقم میزند. کیفیت محصول به این اشاره دارد که یک محصول چقدر خوب طراحی و ساخته شده است و چگونه نوع ساخت به آن اجازه میدهد تا هدف یا اهداف مورد نظر خود را برآورده کند. بهصورت خلاصه میتوان گفت محصولی که نیازهای مشتریان را رفع کند، از استانداردهای صنعتی پیروی کند و اهداف خود را به نحو احسن انجام دهد محصولی باکیفیت است. این کیفیت تحت تاثیر عوامل مختلفی ایجاد میشود، از جمله کارآمد بودن محصول، سهولت استفاده از آن و کمک به حل مشکل مشتریان و برطرف کردن چالشی که داشتهاند. کسبوکارها حتی ممکن است کیفیت یک محصول را از دیدگاههای مختلف بررسی و ارزیابی کنند تا ببینند گروههای مختلف چطور سودمندی یک محصول را درک میکنند. همین در نظر گرفتن دیدگاههای مختلف و دغدغهمندی در ارتباط با عملکرد محصولات متناسب با خواست مشتریان، کلید تولید کالاهای باکیفیت است. برای نمونه گروه وطنزرین که در زمینههای تولید و عرضه محصولات مختلفی فعالیت دارد، مسئله کیفیت را بهعنوان چشمانداز و هدف خود تعریف میکند و اعتقاد دارد که ایمنی و ثروت، با کیفیت میآیند و برای نفع مشتریان و ساخت زندگی باکیفیتتر خود را متعهد به تولید باکیفیت، امن و سودآور محصولات و خدمات میداند.
گروه صنعتی وطن زرین مروارید آسیا با ایجاد مجموعههای تولیدی، تجاری و خدماتی در صنایع کالاهای تند مصرف، صنایع آبزیپروری، فروش مستقیم و صنعت IoT بهعنوان یکی از بزرگترین و معتبرترین گروههای صنعتی خصوصی در کشور مطرح است.
بیشک بازاریابی، خدمات مشتریان و بودجهبندی، همگی در موفقیت کسبوکار نقش دارند، اما یک محصول باکیفیت بهترین ابزار کسبوکار برای رسیدن به شهرت است. مشتریان احتمالاً محصولات و کالاهای مورد نیاز خود را از شرکتهایی که میشناسند و به آنها اعتماد دارند خریداری میکنند، از این جهت کسبوکارهایی که از روشهای موفق برای تضمین کیفیت بهره میبرند، معمولاً فروش بیشتری دارند و به این روش از زیانهای مربوط به بازگشت مشتری جلوگیری میکنند. ضمن اینکه محصول باکیفیت سبب تحکیم ارتباط مشتریان با کسبوکارها و برندها میشود و مصرفکنندگان مادامی که مشغول استفاده از محصولاتی مطمئن و باکیفیت با راهکارهای ایمن و مؤثر برای حل مشکلاتشان هستند، برای برند ارزش قائل میشوند.
اهمیت استراتژی محصول برای موفقیت در کسب و کار
در کنار کیفیت محصول، میتوان به استراتژی محصول هم پرداخت که در ارتباط مستقیم با تولید و عرضه کالا قرار دارد. کسبوکارهای موفق از یک استراتژی محصول پیروی میکنند که: بهخوبی ساخته شده است، برنامه توسعه محصول را هدایت میکند و در نهایت موجب دستیابی به اهداف کلی شرکت میشود. برای هر کسبوکاری در هر ابعادی یک استراتژی محصول واضح و مدون برای اطمینان از موفقیت شرکت در بلندمدت ضروری است. استراتژی محصولی که از آن صحبت میشود، چند ویژگی و مزیت اساسی دارد:
همسویی با اهداف تجاری
استراتژی محصول در واقع یک نقشه راه است که تلاشهایی را که در زمینه توسعه محصول صورت میگیرد، با اهداف کلی کسبوکار همسو میکند. این استراتژی متضمن حرکت تیم توسعه محصول در جهت اهداف شرکت است که از هدر رفتن منابع و از دست رفتن فرصتها جلوگیری میکند.
درک نیازهای مشتریان
آنچه که چارچوبی برای درک نیازهای مشتری و شناسایی فرصتهای بازار فراهم میکند، همان استراتژی محصول است. شرکتها به کمک تحقیق، تجزیه و تحلیل نیازها و ترجیحات مشتری، میتوانند شکافهای موجود در بازار را شناسایی کنند و دست به تولید محصولاتی بزنند که بتوانند هرچه بهتر و بیشتر نیاز مشتریان را برآورده کند. چنین رویکردی از طرفی موجب موفقیت بیشتر برند در بازار میشود و از طرف دیگر وفاداری و حمایت مشتری را تقویت میکند.
ایجاد مزیت رقابتی
یک استراتژی محصول قوی تبدیل به مزیت رقابتی شرکت در بازار میشود. به این شکل که زمانیکه تمرکز بر تمایز و نوآوری محصول باشد، میتوان محصولاتی با ارزشهای منحصربهفرد تولید و عرضه کرد. این مزیت رقابتی ایجادشده منجر به افزایش سهم بازار، سود حاشیه بیشتر و موفقیت بلندمدت میشود.
بهینهسازی منابع
شرکتها به کمک استراتژی محصول میتوانند تلاشهای توسعه محصول را اولویتبندی و با تخصیص منابع بر اساس آن، منابع را بهینه کنند. با تمرکز بر محصولاتی که بیشترین احتمال موفقیت را دارند و بالاترین بازده سرمایهگذاری را ارائه میدهند، میتوان منابع را به حداکثر و ضایعات را به حداقل رساند. این استراتژی منجر به فرآیندهای توسعه محصول کارآمدتر و سود کلی بالاتر میشود.
سازگاری با تغییرات بازار
در صورتیکه یک استراتژی محصول قوی برای شرکت تدوین شده باشد، میتواند با شرایط متغیر بازار سازگار شود. شرکتها با نظارت بر بازار و تجزیه و تحلیل اطلاعات بهدستآمده از نیازهای مشتری، میتوانند استراتژی محصول و اقدامات توسعه محصول را بهگونهای تنظیم کنند که از رقبا پیشی بگیرند و به نیازهای در حال تغییر مشتری، پاسخ سریع بدهند. این سازگاری و انعطاف همان عاملیست که سبب دوام برند در بازار مرتبط میشود.