بر اساس آخرین گزارش Henley Passport Index، پاسپورت ایالات متحده آمریکا پس از دو دهه برای نخستین بار از فهرست ۱۰ گذرنامه قدرتمند جهان خارج شد. در حالی که سنگاپور جایگاه نخست را به خود اختصاص داده، ترکیه در رتبه ۵۱ جهان قرار گرفته است.
سقوط تاریخی آمریکا در فهرست قدرتمندترین گذرنامهها
طبق تازهترین بهروزرسانی شاخص هنلی، پاسپورت آمریکا دیگر در میان ۱۰ گذرنامه برتر دنیا قرار ندارد. این فهرست، کشورها را بر اساس تعداد مقاصدی که شهروندان آنها میتوانند بدون نیاز به ویزا به آن سفر کنند، رتبهبندی میکند.
به گزارش واشینگتن پست، ایالات متحده که سال گذشته در جایگاه هفتم قرار داشت، در ماه ژوئیه امسال به رتبه دهم سقوط کرد و اکنون با مالزی در رتبه دوازدهم قرار گرفته است. تنها یک دهه پیش، پاسپورت آمریکایی در صدر جدول جهان بود.
«کاهش قدرت نرم» آمریکا از نگاه کارشناسان
به گفتهی کریستین اچ. کایلین، رئیس شرکت Henley & Partners و خالق این شاخص جهانی، افت رتبه آمریکا نشاندهندهی «تغییر اساسی در پویاییهای قدرت نرم و تحرک جهانی» است.
او تأکید میکند که قدرت گذرنامهها، نهتنها ابزار سفر، بلکه بازتابی از نفوذ ژئوپلیتیکی کشورها در عرصه بینالمللی است.
سنگاپور در صدر فهرست؛ آسیا پیشتاز جهان
شرکت Henley & Partners که دفتر مرکزی آن در لندن قرار دارد، نزدیک به ۲۰ سال است در زمینهی مشاوره شهروندی و سرمایهگذاری فعالیت میکند و رتبهبندی خود را بر اساس دادههای «انجمن بینالمللی حملونقل هوایی» (IATA) انجام میدهد.
بر اساس گزارش ۲۰۲۵:
پاسپورت سنگاپور با امکان سفر بدون ویزا به ۱۹۳ کشور از میان ۲۲۷ مقصد جهانی، قدرتمندترین گذرنامه جهان شناخته شده است.
پس از آن، کره جنوبی در رتبه دوم و ژاپن در رتبه سوم قرار گرفتهاند.
سیاستهای مهاجرتی سختگیرانه در آمریکا و تأثیر آن بر رتبه
افت جایگاه آمریکا در شاخص هنلی، همزمان با سیاستهای سختگیرانهی دولت ترامپ در زمینهی مهاجرت ارزیابی میشود. این سیاستها ابتدا بر مهاجران غیرقانونی متمرکز بود اما در ادامه، شامل افرادی شد که برای گردشگری، تحصیل یا کار نیز درخواست ویزا میکردند.
رتبهبندی کامل ۲۰۲۵
🔹 کشورهای دارای قدرتمندترین پاسپورتها
- سنگاپور – دسترسی بدون ویزا به ۱۹۳ کشور
- کره جنوبی – ۱۹۰ کشور
- ژاپن – ۱۸۹ کشور
- آلمان، ایتالیا، لوکزامبورگ، اسپانیا، سوئیس – ۱۸۸ کشور
- اتریش، بلژیک، دانمارک، فنلاند، فرانسه، ایرلند، هلند – ۱۸۷ کشور
- یونان، مجارستان، نیوزیلند، نروژ، پرتغال، سوئد – ۱۸۶ کشور
- استرالیا، چک، مالت، لهستان – ۱۸۵ کشور
- کرواسی، استونی، اسلواکی، اسلوونی، امارات متحده عربی، بریتانیا – ۱۸۴ کشور
- کانادا – ۱۸۳ کشور
- لتونی، لیختناشتاین – ۱۸۲ کشور
- ایسلند، لیتوانی – ۱۸۱ کشور
- مالزی، ایالات متحده آمریکا – ۱۸۰ کشور
🔹 جایگاه ترکیه
ترکیه با امکان سفر بدون ویزا به ۱۱۳ کشور، در رتبه ۵۱ شاخص هنلی قرار گرفته است.
با وجود تلاشهای دولت ترکیه برای گسترش روابط بینالمللی و تسهیل فرآیند صدور ویزا، هنوز راه درازی تا رسیدن به سطح کشورهای اروپایی در پیش دارد.
تحلیل: گذرنامه بهعنوان نماد قدرت ژئوپلیتیکی
در دنیای امروز، قدرت یک گذرنامه تنها به تعداد کشورهایی که میتوان بدون ویزا به آن سفر کرد محدود نمیشود.
بلکه نشاندهندهی اعتبار سیاسی، ثبات اقتصادی و اعتماد متقابل میان کشورهاست.
بنابراین، صعود کشورهای آسیایی مانند سنگاپور، ژاپن و کره جنوبی را میتوان نشانهای از تغییر مرکز ثقل نفوذ جهانی از غرب به شرق دانست.
نتیجهگیری
شاخص هنلی ۲۰۲۵ نشان میدهد که مفهوم «قدرت ملی» دیگر تنها به اقتصاد یا ارتش وابسته نیست.
توانایی شهروندان برای سفر آزادانه، خود بهتنهایی تبدیل به شاخصی از جایگاه کشورها در جهان شده است.
در حالی که سنگاپور، ژاپن و کره جنوبی بهعنوان قدرتهای نوظهور آسیا در صدر قرار دارند، آمریکا و اروپا با چالشهای تازهای در حفظ نفوذ جهانی خود روبهرو هستند.
اگر به مهاجرت، تحصیل یا سرمایهگذاری بینالمللی علاقهمند هستی، آشنایی با شاخص هنلی میتواند نخستین گام برای انتخاب مسیر مناسب زندگی و شغلت باشد.