آیا میتوان با استفاده از منابع زمینی موجود، هم با تغییرات اقلیمی مقابله کرد و هم جمعیت رو به رشد جهان را تغذیه نمود؟
رسیدن به هدف محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه سانتیگراد، به یک تلاش عظیم نیاز دارد. برای تحقق این هدف، علاوه بر کاهش چشمگیر انتشار گازهای گلخانهای، باید به دقت در نحوه استفاده از زمینهایمان بازنگری کنیم.
این رویکرد میتواند به ما کمک کند تا تغییرات اقلیمی را کنترل کنیم و در عین حال، زمین کافی برای تغذیه جهان و حفظ سلامت اکولوژیکی حفظ شود.
نبرد برای ۱.۵ درجه سانتیگراد
مناظر طبیعی سیاره ما نقش فزایندهای در مبارزه با تغییرات اقلیمی دارند. وظیفه آنها دو جنبه دارد:
- جذب دیاکسید کربن از جو
- تولید انرژی پاک
استراتژیهای حذف دیاکسید کربن شامل موارد زیر است:
- جنگلکاری و احیای جنگلها
- تولید انرژی زیستی همراه با فناوری جذب و ذخیره کربن
- جذب مستقیم دیاکسید کربن از هوا
همچنین، انرژیهای پاک مانند انرژی بادی و خورشیدی، همراه با کشت پایدار انرژی زیستی، از دیگر استفادههای پایدار زمین به شمار میروند.
با این حال، در حالی که زمین بیشتری برای مقابله با تغییرات اقلیمی اختصاص میدهیم، باید به امنیت غذایی بلندمدت و سلامت اکوسیستمها نیز توجه کنیم.
تبادل منافع و هزینهها در این استراتژیهای کاهش تغییرات اقلیمی اغلب پیچیده است.
گزینههای استفاده از زمین برای مقابله با تغییرات اقلیمی
مطالعهای جدید در این زمینه پیشگام است. پژوهشگران مرکز علوم و استراتژی پایداری مؤسسه فناوری ماساچوست (CS3) با استفاده از چارچوب مدلسازی سیستم یکپارچه جهانی (IGSM)، به بررسی اثربخشی و هزینهمحوری گزینههای مختلف کاهش تغییرات اقلیمی مبتنی بر زمین پرداختهاند.
در این تحلیل، پژوهشگران از سناریوی Sky2050 که توسط شرکت شل برای تثبیت اقلیم توسعه داده شده، استفاده کردهاند تا تقاضای فزاینده برای انرژی زیستی و منابع طبیعی جذب کربن، همراه با نیاز به کشاورزی پایدار و تولید مواد غذایی را بررسی کنند.
آنها با استفاده از واحد استاندارد «هکتار جهانی» (global hectare یا gha) که معادل ۱۰ هزار متر مربع است، ارزیابی کردهاند که آیا زمین کافی برای تعادل میان این نیازهای متضاد وجود دارد یا خیر.
تغییرات تحولی در سیاستگذاری
نتایج این مطالعه بارقهای از امید را نشان میدهد. کارشناسان دریافتند که با ایجاد تغییرات تحولی در سیاستگذاریها، شیوههای مدیریت زمین و الگوهای مصرف، میتوان نیازهای سیاره را بهصورت پایدار برآورده کرد.
این تغییرات میتواند به کاهش انتشار گازهای گلخانهای کمک کند و ما را با هدف ۱.۵ درجه سانتیگراد همسو سازد.
استراتژیهای پیشنهادی شامل موارد زیر است:
- توقف جنگلزدایی
- تسریع در احیای جنگلها و جنگلکاری
- ترویج پیشرفت در فناوری و شیوههای کشاورزی پایدار
- کاهش ضایعات کشاورزی و مواد غذایی
- تشویق مصرفکنندگان به انتخاب کالاهای تولید شده بهصورت پایدار
بر اساس مطالعه CS3، اگر این تغییرات اجرا شوند، میتوان از ۲.۵ تا ۳.۵ هکتار جهانی برای جذب ۳ تا ۶ گیگاتن دیاکسید کربن در سال بهعنوان بخشی از راهحلهای مبتنی بر طبیعت استفاده کرد و ۰.۴ تا ۰.۶ هکتار جهانی را به تولید انرژی اختصاص داد.
تغذیه جهان در یک اقلیم گرمتر
آنجلو گورجل، دانشمند ارشد تحقیقاتی CS3 و نویسنده اصلی این مطالعه، اطمینان میدهد که زمین کافی برای حمایت از آیندهای با گرمایش ۱.۵ درجه سانتیگراد وجود دارد، به شرطی که سیاستهای مؤثر در سطوح ملی و جهانی به اجرا درآیند.
گورجل تأکید میکند که این سیاستها باید استفاده بهینه از زمین برای غذا، انرژی و طبیعت را ترویج دهند و تعهدات بلندمدتی از سوی تصمیمگیران دولتی و صنعتی لازم است.
اگرچه مقابله با تغییرات اقلیمی و همزمان تغذیه جهان یک چالش بزرگ است، اما غیرممکن نیست.
با انجام تغییرات پایدار و تحولی، حفظ تعادل مؤثر میان تولید غذا و اقدامات اقلیمی میتواند در دسترس باشد.
نقش رفتار مصرفکننده
رفتار مصرفکننده نیز به اندازه سیاستها و پیشرفتهای فناوری برای بهینهسازی استفاده از زمین اهمیت دارد.
انتخابهای غذایی فردی، الگوهای مصرف و شیوههای مدیریت ضایعات، همگی تقاضا برای زمین کشاورزی و انتشار گازهای گلخانهای مرتبط را شکل میدهند.
به عنوان مثال، گذار به رژیمهای غذایی گیاهی میتواند زمین مورد نیاز برای دامداری را کاهش دهد و این زمین آزاد شده میتواند برای جنگلکاری و تولید انرژیهای تجدیدپذیر استفاده شود.
علاوه بر این، کاهش ضایعات غذایی در سطح خانوار و صنعت میتواند فشار بر سیستمهای کشاورزی را کاهش داده و تخصیص منابع را پایدارتر کند.
کمپینهای آموزشی و آگاهیبخشی که مصرفکنندگان را به انتخاب محصولات تولید شده با در نظر گرفتن پایداری تشویق میکنند، میتوانند تقاضا برای شیوههای مدیریت پایدار زمین را افزایش دهند.
تأثیر اجتماعی که تغییر به سمت مصرف سازگارتر با محیطزیست ایجاد میکند، اثربخشی استراتژیهای کاهش تغییرات اقلیمی مبتنی بر زمین را افزایش میدهد تا آیندهای که در آن ثبات اقلیمی و امنیت غذایی به هم پیوند خوردهاند، تضمین شود.
مطالعه کامل این تحقیق در مجله Frontiers in Environmental Science منتشر شده است.