پس از شکست جمهوریخواهان در انتخابات میاندورهای، دولت ترامپ در تلاش است با شعار «قیمت منصفانه» دوباره اعتماد عمومی را جلب کند. یکی از گزینههای مطرح، لغو تعرفههای وضعشده بر واردات قهوه است؛ تصمیمی که در صورت اجرا، میتواند باعث کاهش قیمت قهوه نهتنها در آمریکا بلکه در سراسر جهان شود.
بازگشت به سیاست قیمتهای منصفانه
هفته گذشته، پس از شکست سنگین حزب جمهوریخواه در انتخابات، دولت ترامپ وعده داد برای کاهش قیمتها اقدام کند. یکی از مهمترین راهکارهایی که مطرح شد، لغو تعرفههایی است که خود دولت بر واردات قهوه وضع کرده بود.
وزیر خزانهداری، اسکات بسنت، در گفتوگو با شبکه Fox News اعلام کرد: «در روزهای آینده، درباره کالاهایی که در آمریکا تولید نمیشوند — مانند قهوه، موز و برخی میوهها — خبرهای مهمی خواهید شنید. این تصمیم، قیمتها را به سرعت پایین خواهد آورد.»
تعرفهها؛ عامل پنهان افزایش قیمتها
اظهارات بسنت، در واقع تأییدی غیرمستقیم بر این واقعیت است که تعرفههای وارداتی موجب افزایش هزینهها برای مصرفکنندگان آمریکایی شده است. هرچند جزئیات مربوط به کشورهای مشمول یا زمان اجرای کاهش تعرفهها اعلام نشده، اما وزیر خزانهداری با اشاره به پیروزی اخیر دموکراتها گفت: «مردم آمریکا بهزودی احساس بهتری خواهند داشت.» کاخ سفید نیز به فرمان اجرایی ماه سپتامبر اشاره کرد که بهنظر میرسد چارچوب قانونی این اقدام را فراهم کرده است.
افزایش چشمگیر قیمت قهوه در سالهای اخیر
در چند سال گذشته، قیمت قهوه رشد قابلتوجهی داشته و قیمت خردهفروشی آن در آمریکا بهطور میانگین سالانه حدود ۲۰ درصد افزایش یافته است. دو عامل اصلی در این روند نقش دارند:
- تغییرات شدید آبوهوایی که بر تولید این محصول سختکشت و کاربر تأثیر منفی گذاشته است.
- اعمال تعرفههای سنگین از سوی دولت ترامپ بر واردات قهوه از کشورهای صادرکننده بزرگ مانند برزیل (۵۰٪)، کلمبیا (۱۰٪) و ویتنام (۲۰٪) که هزینهها را افزایش داده است.
از آنجا که قهوه تنها در مناطق خاصی از جهان قابلکشت است، افزایش سریع تولید داخلی در آمریکا عملاً ممکن نیست.
آمریکاییها قهوه را ترک نمیکنند
بر اساس دادههای «انجمن ملی قهوه آمریکا»، مصرف قهوه با وجود افزایش قیمتها تقریباً ثابت مانده است. دلیل آن ساده است: قهوه هم کالایی ضروری و هم نوعی «لذت کوچک روزمره» به حساب میآید. بدون توجه به سن، درآمد یا گرایش سیاسی، قهوه یکی از محبوبترین محصولات مصرفی در سراسر آمریکاست.
کسبوکارها نیز این واقعیت را میدانند و به همین دلیل قیمتها را افزایش دادهاند، در حالیکه مصرفکنندگان همچنان خرید میکنند. به گفته پروفسور الکس ساسکیند از دانشگاه کرنل، شرکتهای بزرگ بهویژه زنجیرههای قهوه، تمایلی به کاهش قیمت ندارند: «وقتی یک کسبوکار قیمت را بالا میبرد، بهندرت آن را پایین میآورد.»
تفاوت میان فروشگاهها و سوپرمارکتها
در حالیکه زنجیرههایی مانند استارباکس و پیتز احتمالاً قیمتهای فعلی خود را حفظ خواهند کرد، انتظار میرود در بازار خردهفروشی و فروشگاهها کمی کاهش قیمت دیده شود. دلیلش این است که مشتریان این بخشها حساسیت بیشتری نسبت به قیمت دارند و در صورت کاهش حتی جزئی، واکنش مثبتی نشان میدهند.
چرا استراتژی «قیمت منصفانه» ترامپ جواب نمیدهد
با وجود آنکه تنها ۹ ماه از آغاز دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ گذشته، او در نبرد «قیمتهای منصفانه» برتری خود را از دست داده است. طبق نظرسنجی اخیر CNN، حدود ۶۱ درصد از آمریکاییها معتقدند سیاستهای اقتصادی ترامپ شرایط را بدتر کرده است؛ رقمی که حتی از دوران بایدن نیز بالاتر است.
قهوه انتخاب اشتباهی برای جلب رضایت عمومی است
اگر هدف ترامپ از کاهش تعرفههای قهوه، کاستن از فشار اقتصادی بر مردم باشد، شاید این تصمیم تأثیر چندانی نداشته باشد. زیرا حتی اگر قیمت قهوه افزایش یابد، مردم همچنان آن را میخرند.
در واقع، هزینه اضافی صرفشده برای قهوه در برابر مخارج اصلی مانند مسکن، انرژی یا خدمات درمانی بسیار ناچیز است. بنابراین، این اقدام ممکن است بیش از آنکه تسکینی برای مردم باشد، حرکتی نمادین برای جلب توجه رسانهها تلقی شود.
جمعبندی
دولت ترامپ در شرایطی که زیر فشار سیاسی و اقتصادی قرار دارد، با ایده کاهش تعرفههای قهوه تلاش میکند تصویری از کنترل قیمتها ارائه دهد. با این حال، کارشناسان بر این باورند که تأثیر واقعی این سیاست بر زندگی روزمره آمریکاییها بسیار محدود خواهد بود، چرا که قهوه اگرچه محبوب است، اما بار مالی چندانی بر دوش مردم ندارد.