پیش از آنکه نخستین پرتوهای خورشید بر افق کالیفرنیا بتابد، بازگشتی خارق‌العاده رخ داد. فضاپیمای آزمایشی نیروی هوایی آمریکا، X-37B، به‌صورت محرمانه بر زمین نشست و مأموریتی را که به همان اندازه که آغازش مرموز بود، به پایان رساند.
پس از ۴۳۴ روز گردش به دور زمین، این فضاپیمای بدون سرنشین به پایگاه نیروی فضایی وندنبرگ بازگشت. تنها چند ساعت بعد مقامات رسمی این رویداد را تأیید کردند و بار دیگر جهان را در مورد اهداف واقعی این برنامه اسرارآمیز به فکر فرو بردند.
مأموریتی معمولی نبود
این مأموریت یک پرتاب فضایی عادی نبود. در دسامبر ۲۰۲۳، این فضاپیما از مرکز فضایی کندی ناسا به فضا پرتاب شد، بدون هیچ فضانوردی، بلکه تنها با آزمایش‌های محرمانه. شرکت اسپیس‌ایکس مسئولیت پرتاب را بر عهده داشت، اما پس از آن، فعالیت‌های این شاتل کوچک تا حد زیادی دور از چشم عموم باقی ماند.
اکنون که این فضاپیما به زمین بازگشته، گمانه‌زنی‌ها در مورد اینکه چه آزمایش‌ها و فناوری‌هایی طی این مدت توسعه و آزمایش شده‌اند، افزایش یافته است.
بازگشت فضاپیمای نظامی
بر خلاف مأموریت‌های فضایی سرنشین‌دار، X-37B بدون هیچ تشریفاتی به فضا پرتاب شد. بدون پخش زنده، بدون فضانوردانی که برای خداحافظی دست تکان دهند.
پرتاب این فضاپیما تنها با آتش موتورهای موشکش علامت داده شد. آنچه پس از آن رخ داد، بیش از یک سال سفر بی‌صدا بود، مأموریتی که تنها افراد با بالاترین سطح دسترسی امنیتی از آن اطلاع داشتند.
زمانی که بالاخره بازگشت، هیچ استقبال باشکوهی در کار نبود. این فضاپیما در تاریکی شب، دور از چشم عموم، روی باند فرودگاه فرود آمد. نیروی فضایی آمریکا در ابتدا هیچ بیانیه‌ای منتشر نکرد.
تنها بعدتر تصاویری منتشر شد—تصاویری دانه‌دار از یک فضاپیمای سیاه‌وسفید که روی باند فرودگاه نشسته بود، گواهی خاموش بر سفر طولانی و اسرارآمیزش.
دستاورد کلیدی فاش شد
با هر مأموریتی که X-37B انجام می‌دهد، شهرت آن به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین فضاپیماهای بدون سرنشین جهان افزایش می‌یابد.
این بار، ارتش آمریکا روی یک دستاورد مهم تأکید داشت: توانایی تغییر مدار با استفاده از کشش جو، بدون نیاز به مصرف زیاد سوخت. اگر این تکنیک بهینه شود، می‌تواند به فضاپیماها این امکان را بدهد که برای مدت طولانی‌تری در فضا بمانند و در عین حال انعطاف‌پذیری لازم برای تغییر مسیر را حفظ کنند.
سرهنگ دوم بلین استوارت، مدیر برنامه، گفت:
«این یک فصل هیجان‌انگیز جدید در برنامه X-37B است.»
با اینکه هنوز جزئیات زیادی فاش نشده، اما توانایی تغییر مدار به شکل کارآمد می‌تواند پیشرفت‌هایی بزرگ در زمینه‌های شناسایی و مأموریت‌های فضایی طولانی‌مدت ایجاد کند. پیامدهای این فناوری برای امنیت ملی و تحقیقات علمی می‌تواند بسیار عمیق باشد.
گسترش مرزهای اکتشافات فضایی
برنامه X-37B از سال ۲۰۱۰ در حال اجرا است و هر مأموریت آن مرزهای استقامت فضایی بدون سرنشین را گسترش داده است.
در حالی که پرواز اخیر ۴۳۴ روز طول کشید، مأموریت‌های پیشین حتی بیشتر هم به طول انجامیده‌اند—طولانی‌ترین آن‌ها ۹۰۸ روز رکورددار است.
این فضاپیما، با طول ۲۹ فوت (حدود ۹ متر) و بال‌هایی به عرض ۱۵ فوت (حدود ۴.۵ متر)، در مقایسه با فضاپیماهای دیگر، کوچک محسوب می‌شود. طراحی آن شباهت زیادی به شاتل‌های فضایی بازنشسته ناسا دارد، اما برخلاف آن‌ها، X-37B کاملاً بدون سرنشین عمل می‌کند.
مهندسان بوئینگ این فضاپیما را برای استفاده‌های چندباره طراحی کرده‌اند، که آن را به یکی از معدود فضاپیماهای قابل استفاده مجدد در جهان تبدیل می‌کند.
محرمانگی مأموریت فضایی نظامی
تصویری که اخیراً در سال ۲۰۲۴ منتشر شد، نگاهی نادر به این فضاپیما ارائه می‌دهد. این عکس، که توسط دوربین داخلی X-37B گرفته شده، زمین را از مدار بالای جو نشان می‌دهد.
اما در کنار زیبایی این تصویر، سوالاتی نیز ایجاد می‌شود.
🔹 چه آزمایش‌هایی در این منطقه دورافتاده از فضا انجام شده‌اند؟
🔹 چه فناوری‌های جدیدی روی این فضاپیمای نظامی آزمایش شده‌اند، دور از چشم همگان؟
با توجه به محرمانگی این مأموریت، حدس و گمان‌ها بسیار است. برخی معتقدند که این فضاپیما در حال آزمایش سیستم‌های جدید نظارتی است. برخی دیگر گمان می‌کنند که این مأموریت برای آزمایش فناوری‌های پیشرفته ارتباطات نظامی یا روش‌های جدید استقرار ماهواره‌ها انجام شده است.
آنچه مشخص است، این است که ماندگاری طولانی این فضاپیما در مدار، نشان‌دهنده‌ی تحقیقاتی پیچیده است که می‌تواند آینده عملیات فضایی را شکل دهد.
افق‌های جدید فناوری
آنچه در آینده برای X-37B رقم خواهد خورد، تنها برای عده‌ای معدود مشخص است.
یافته‌های این مأموریت، احتمالاً مسیر پروازهای بعدی را تعیین خواهد کرد و مرزهای جدیدی را در سفرهای فضایی بدون سرنشین و طولانی‌مدت خواهد گشود. هر مأموریت طولانی‌تر می‌شود، مسافت بیشتری را طی می‌کند و فناوری‌های جدیدی را آزمایش می‌کند.
فعلاً، این فضاپیمای نظامی بار دیگر روی زمین قرار گرفته، در حالی که اسرارش همچنان محفوظ مانده است. اما برای همیشه در زمین باقی نخواهد ماند.
در آینده‌ای نامعلوم، مأموریت دیگری در انتظار آن خواهد بود—پرتابی دیگر در تاریکی، سفری دیگر بدون تماشاگر، و بازگشتی دیگر که جهان را تشنه پاسخ خواهد گذاشت.
