چرا گربه‌ها خرخر می‌کنند؟

اگر گربه دارید یا پیش آمده که گربه‌ای را در خیابان ناز و نوازش کنید با صدای خر خر حاکی از لذت و آرامشی که این موجودات پشمالو از خود ایجاد می‌کنند آشنایید. اما دلیل این خر خر را می‌دانید؟

راحت ترین فرض این است که بگوییم گربه خر خر می‌کند چون خوشحال است. خب خیلی هم دور از ذهن نیست، وقتی گربه زیبای‌تان روی پاهاتان خزیده و دارد از شما نوازش دریافت می‌کند مطمئنا خوشحال است.

با این حال گربه‌ها وقتی ترسیده اند و یا خطری احساس می‌کنند هم خر خر می‌کنند، مثلا وقتی آنها را نزد دامپزشک می‌بردی و یا با گربه‌ای دیگر دعواشان می‌شود.

کلی مرگان یک دامپزشک است. او خر خر کردن در گربه‌ها را با عمل لبخند زدن در انسان‌ها یکی می‌داند. او می‌گوید: مردم وقتی عصبی و آشفته هستند لبخند می‌زنند (لبخند عصبی)، وقتی چیزی می‌خواهند لبخند می‌زنند و وقتی خوشحال اند هم لبخند می‌زنند! پس شاید خر خر کردن گربه‌ها هم عملی است که آنها را تسکین می‌دهد.

خر خر گربه ابتدا در مغزش آغاز می‌شود. ارتعاشات مداوم عصبی پیامی به ماهیچه‌های حنجره می‌فرستد و باعث می‌شود ۲۵ تا ۱۵۰ بار در ثانیه تکان بخورند و لرزش داشته باشند. این باعث می‌شود هر بار که گربه دم یا باز دم انجام دهد طناب‌های صوتی‌اش از هم جدا شوند و فاصله بگیرند و صدای خر خر را ایجاد کنند.

جالب است که بدانید همه گربه‌ها نمی‌توانند خر خر کنند. گربه‌های خانگی، برخی از گربه‌های وحشی و برخی از اعضای این خانواده خر خر می‌کنند. حتی کفتار، راکون و خوکچه هندی هم می‌توانند خر خر کنند! با این حال گربه سانانی که غرش می‌کنند نمی‌توانند خر خر کنند و گربه سانانی که خر خر می‌کنند نمی‌توانند بغرند چرا که ساختاری که اطراف حنجره گربه سانان غرنده را فرا گرفته آنقدر سخت و سفت نیست که به حیوان اجازه خر خر کردن را بدهد (در واقع اجازه ایجاد صدای خر خر را نمی‌دهد).

گربه سانان غرنده به خاطر غذا به این شکل تکامل پیدا کردند. این گربه سانان در اطراف محیط زندگی‌شان حرکت می‌کنند تا طعمه‌ای برای شکار کردن پیدا کنند. پس در طول تکامل قدرت غریدن را به دست آوردن تا بتوانند ابهت بیشتری داشته باشند و از قلمروشان محافظت کنند. از سوی دیگر گربه‌ سانانی که توانایی خر خر کردن را دارند جثه کوچک‌تری دارند و بیشتر به صورت تکی زندگی می‌کند و مجبور نیستند سر طعمه با هم بجنگند. آنها با استفاده از بو قلمروشان را تعیین می‌کنند و لازم ندارند مجهز به تجهیزاتی باشند (یعنی همان صدای بلند) که بتوانند از فاصله دور با هم ارتباط برقرار کنند.

با این حال ممکن است گربه‌تان به این دلیل خر خر می‌کند که با شما ارتباط برقرار کند. بر اساس تحقیقات انجام شده گربه‌های خانگی می‌توانند ناله محزونی در خر خرهاشان بگنجانند تا احساسات انسان‌ها را تحریک کنند و آنها را به پرستاری کردن و پرورش از خود بگمارند!

تیمی تحقیقاتی طیف صدای خر خر ۱۰ گرفته را بررسی کرد و یک پیک غیر عادی بین محدوده ۲۲۰ تا ۵۲۰ هرتز را که در فرکانس‌های پایین معمول‌تر بود پیدا کردند. گریه نوزادان دارای دامنه فرکانس مشابهی بین ۳۰۰ تا ۶۰۰ هرتز است. سرپرست گروه تحقیقاتی گفت: شاید گربه‌ها دارند از این فرکانس صدای مشابه نوزاد برای ترغیب کردن انسان‌های به نگهداری پرورش دادن خود استفاده می‌کنند.

چرا گربه این کار را می‌کند؟ فکر می کنم دیگر واضح است. گربه متوجه شده با انجام این کار و تولید این صدا زودتر غذا به دست می‌آورد، یعنی انسان‌ها زودتر به او غذا می‌دهند.

خر خر گربه دلیلی بیشتر از یک برقراری ارتباط ساده دارد. دانشمندان بر این باورند که گربه به خاطر تسکین بخشیدن به خود هم هست که خر خر می‌کند. آنها اظهار داشتند که فرکانس بین ۲۴ تا ۱۴۰ هرتز در هر دقیقه منجر به رشد استخوان‌ها، بهبود زخم‌ها و رهایی از درد می‌شود. پس گربه این خر خر را برای سلامت خود هم هست که انجام می‌دهد. دانشمندان خر خرهای مختلفی را ضبط کردند که شامل خر خر گربه‌های خانگی، پلنگ راه راه آمریکایی، یوزپلنگ‌ها و یوزپلنگ درنده آمریکایی بود و کشف کردند که خر خر تمام این گربه سانان در رنج خر خری است که در بهبود و بازسازی استخوان‌ها نقش دارد.

علاوه بر بازسازی استخوان‌ها، شواهدی در دست است که این خر خر در بازسازی ماهیچه‌ها، تاندون‌ها؛ سهولت در تنفس و کم کردن درد و ورم هم موثر است.

با این وجود خر خر کردن تنها برای گربه مفید نیست، برای صاحب گربه هم فوایدی دارد. تحقیقات نشان داده گربه‌ها نسبت به دیگر حیوانات خانگی نقش بیشتری در رها کردن صاحب‌شان از استرس و پایین آوردن فشار خون او دارند. در حقیقت نتایج یک تحقیق ۱۰ ساله نشان داد خطر سکته در افرادی که گربه دارند ۴۰ درصد پایین‌تر از افرادی است که گربه ندارند و ممکن است خر خر کردن گربه نقش زیادی در این قضیه بازی کند.