به شهر یا کشوری سردسیر سفر میکنید؟ این نکات را فرا بگیرید تا یخ نزنید!
راهنمایی که پیش رویتان است برای سفر به مناطق قطبی است، اما میتوان با رعایت آن از سرمای شهرها یا کشورهای سردسیر هم جان سالم به در برد!
چادرتان را روی زمین یخ بسته بر پا میکنید و میخواهید در منطقهای سردسیر شب را در چادر بگذرانید، برای مبارزه با سرما مجهز شوید!
نکاتی برای جان سالم به در بردن در آب و هوای سرد
افرادی زیادی نیستند که بخواهند در برف و یخ مسافرت کنند و شب را در برف و سرما بگذرانند. اما شاید خیلی از ما عاشق زمستان باشیم و مسافرت زمستانه را دوست داشته باشید و با کمی سختی کشیدن هم مشکلی نداشته باشیم.
ایمن ماندن در آب و هوای سرد مهارتهای بیشتری از سفرهای طبیعت گردی عادی میخواهد. اگر خودتان را به خوبی مجهز کنید، دیگر سرما را احساس نمیکنید.
چند لایه بپوشید، این خیلی مهم است!
چند لایه پوشیدن به این معنی است که بعدا بتوانید با کم و زیاد کردن لایه لباسها، دمای بدنتان را تنظیم کنید. چون در حالی که نمیخواهید سردتان شود، احتمالا نمیخواهید از گرما هم بپزید. عرق کردن گرما را از بدنتان میگیرد و در نتیجه باعث میشود سردتان شود.
لایه (لباس) اولی که میپوشید باید طوری باشد که رطوبت را جذب کند تا عرق بدنتان را خشک کند. لایه بعدی باید یک لایه عایق گرم باشد، در حالت ایده آل لباسی از پشم گوسفند. خب حالا اگر جایی که به آن سفر میکنید واقعا سرد است، شاید بد نباشد دو لایه ضخیم دیگر زیر لباس پشم گوسفند بپوشید. در آخر یک ژاکت یا کاپشن ضد آب و ضد باد محافظ روی همه لایهها بپوشید تا دیگر مو لای درزش نرود و از هر نوع شرایط آب و هوایی مصون باشید. بهتر است یک پتو یا ژاکت اضافه هم همراهتان ببرید تا زمانهایی که فعالیت نمیکنید و دمای بدنتان میافتد آن را روی خود بکشید.
پاهاتان را گرم نگه دارید
اگر قرار است در برف و یخ قدم بزنید، باید مراقب پاهاتان باشید. اگر پاهاتان را به درستی عایق بندی نکنید، زمین یخ زد به سرعت دمای آنها را میگیرد. بد نیست به لایههایی که قرار است بپوشید (معمولا جوراب) یک لایه اضافه هم بیافزایید تا در صورتی که جورابتان خیس شد آن را عوض کنید.
بوتی که خیلی تنگ باشد نپوشید چرا که لازم است حداقل برای ۲ لایه جوراب جا داشته باشد. همچنین بوت تنگ به آن معنی است که خون کمتری به پاهاتان خواهد رسید و همین موجب سرد ماندن آنها خواهد شد. پیشنهاد میکنیم چند لایه نازک جوراب بپوشید و روی آنها یک لایه ضخیم جوراب پشمی بپوشید. به علاوه یک دست دیگر جوراب هم همراهتان باشد تا زمانی که جورابهای اول دارند خشک میشوند، بتوانید آنها را بپوشید. اگر هوا خیلی سرد است میتوانید ابتدا پاهاتان را با کیسه پلاستیکی بپوشانید و سپس روی آن لایههای جوراب را بپوشید. این لایه جلوگیری کننده از تبخیر گرما را به دام میاندازد و از خیس شدن جورابها به وسیله عرق پاتان جلوگیری میکند.
به خاطر داشته باشید که آب بنوشید
در آب و هوای سرد از خاطر بردن نوشیدن آب بسیار ساده است، چون ما عادت کرده ایم تنها در آب و هوای گرم احساس تشنگی کنیم. پیشنهاد میشود هر یک ساعت یک بار دست از ماجراجویی بکشید و آب بنوشید. این کار را به یک روتین تبدیل کنید تا از یادتان نرود. نوشیدن مایعات باعث میشود خون به خوبی در بدن جریان پیدا کند و دیگر کارکردهای بدن بهبود یابد و به گرم ماندنتان کمک کند. یک بطری را با آب گرم پر کنید تا هم یخ نزند و هم بدنتان را گرم نگه دارد.
با برنامه بمانید
کمپ زدن در مناطق سرد و برفی بیشتر از کمپ زدن در یک منظقه خوش آب و هوا وقت شما را میگیرد و زمان برتر خواهد بود. پس از قبل زمانی را برای شروع کارهای کمپ زدن مشخص کنید. مثلا زود هنگام دست از ماجراجوییتان بکشید و قبل از پایین رفتن خورشید کمپ تان را بر پا کنید. در طول روز خوراکیهای کوچکی بخورید تا سیر بمانید و بدنتان گرم بماند. یک ساعت ضد آب داشته باشید، حتما کمکتان خواهد کرد.
محافظت از سر و گردن
رگهای خونی زیادی در نزدیک سطح پوست سر و گردن وجود دارند. اگر این رگها در معرض هوای سرد قرار بگیرند، دمای خونتان به سرعت پایین خواهد آمد که در نتیجه باعث پایین آمدن دمای کلی بدنتان خواهد شد.
مشخص است که داشتن کلاهی گرم که سر و گوشهاتان را بپوشاند ضروری است. کلاههای که لبه خز دارند و لباسهایی که یقهشان از خز است، تاثیر زیادی در گرم ماندن سر و گردنتان خواهند داشت. به همین دلیل است که این جور لباسها در مناطقی مانند آلاسکا و سیبری بسیار رایج هستند.
از دیگر چیزهایی که بسیار به گرم ماندنتان کمک خواهد کرد ماسک اسکی است.
سرپناه زمستانی
ممکن است به نظرتان نیاید یک لایه دیواره پلاستیکی بتواند تا حد زیادی شما را از سرما در امان نگه دارد، اما میتواند! در واقع حتی یک دیواره و سرپناه یخی هم میتواند شما را زنده و گرم نگه دارد! زمانی که به دنبال خرید چادر هستید، چادری تهیه کنید که برای چهار فصل مناسب باشد. چادرهای چهار فصل نوریهای کمتری نسبت به چادرهای سه فصل دارند. به این معنی که گرما را بیشتر در خود نگه میدارند. درب چادر را در جلوی باد قرار ندهید.
به بدنتان سوخت برسانید
غذاهای پر کالری با خود به همراه داشته باشید، غذای پرکالری با وزنی کم. غذاها را از درون بستهبندیهای سنگینشان درآورید و درون یک کیسه پلاستیک نازک و سبک حمل کنید. برای اینکه دسترسیتان به غذاها راحتتر باشد، غذای هر روز را درون یک بسته بندی جدا قرار دهید. غذاهایی انتخاب کنید که بتوان آنها را به صورت سرد خورد و یا غذاهایی که آماده سازی آسان و کوتاهی داشته باشند. خوردن غذا مانند سوخت رساندن به بدنتان است و بدن شروع به سوخت و ساز میکند و خود را گرم میکند.
خوابیدن در سرما
اگر نتوانید شب را درست بخوابید و انرژی از دست رفتهتان را به دست آورید، ماجراجویی خوبی در سرزمین سردی که به آن سفر کرده اید نخواهید داشت. به همین دلیل است که به همراه داشتن وسایل گرم و راحت برای خواب بسیار مهم است. در هنگام خواب بیشتر گرما از طریق زمین از بدنتان خارج میشود پس باید ۲ عدد لایه (تشک، زیر پایی و …) زیر بدنتان قرار دهید که حداقل یکی از آنها باید از فوم فشرده ساخته شده باشد. لایه دیگر هم باید عایق باشد. اگر هوا خیلی سرد است باید چیزی هم روی صورتتان قرا دهید تا گرما را در این ناحیه نگه دارد. قبل از اینکه بخوابید، یک بطری نالژن (Nalgene ) را پر از آن جوش کنید و درون چادرتان قرار دهید (میتوانید از هر ظرف دیگری هم استفاده کنید). این بطری آب جوش به مدت ۵ ساعت از خود گرما آزاد میکند.
یخ زدگی و هیپوترمی
خطراتی که در ماجراجویی در سرما با آنها مواجه میشوید واقعی هستند، و شامل یخ زدگی و هیپوترمی میشوند. پس باید با تعریف این دو حالت و راه درمان آنها آشنا شوید.
یخ زدگی به حالتی اطلاق میشود که در آن درجه حرارت پوست به زیر صفر میرسد و باعث میشود کریستالهای یخ درون سلولهای بدنتان تشکیل شود و آنها را میکشد! در این حالت رنگ پوستتان تغییر کرده و قرمز میشود، سپس سفید شده و اگر شرایط واقعا بد باشد به رنگ سیاه درمیآید!
نکته مهم و ضروری این است که باید پوستتان را به تدریج گرم کنید. چسباندن قسمت یخ زده به ظرفی داخ تنها باعث وخامت اوضاع میشود. ابتدا انگشت یخ زده را زیر بغلتان بگذارید یا آن را درون آب ولرم فرو ببرید.
هیپوترمی به حالتی اطلاق میشود که در آن بدن بیشتر از مقداری که گرما تولید کند، گرما از دست میدهد و دمای مرکز بدن افت میکند. نشانههای این حالت شامل لکنت در حرف زدن، از دست دادن هماهنگی بدن، لرزیدن بدن به طوری که نتوانید آن را مهار کنید و گیجی.
ضروری ترین کار برای درمان هیپوترمی درآوردن لباسهای خیس و به تن کردن لباسهایی خشک است. به درون یک کیسه خواب بروید، پتوی اضافی که آورده بودید را باز کنید، آتش روشن کنید و … . باید هر چه سریعتر بدنتان را گرم کنید.
اگر گروهی سفر کرده اید، هر کس باید خود خواه باشد! به این معنی که هر شخصی باید حواسش به وضعیت جسمی و سلامتی خودش باشد.
لوازم و ادوات اورژانسی در آب و هوای سرد
شاید اصلا برنامه ندارید در قطب گشت و گذار کنید، شاید حتی نمیخواهید در هوای سرد کمپ بزنید. اما اگر حتی برای یک کوهنوردی معمولی یا یک سفر جادهای در هوای سرد از خانه بیرون زدید، باز هم باید چند وسیله و لوازم اورژانسی برای آب و هوای سرد را به همراه داشته باشید.
- لوازم روشن کردن آتش به همراه کبریتهای ضد آب و چراغ قوه
- ۳ یا ۴ عدد زیر پایی فوم عایق
- کیسه خواب و پتو
- یک جفت دستکش و کلاه اضافه
- یک لباس پشمی اضافه
- هند وارور (chemical hand-warmers) یا هیت پک (heat packs)
با وجود این وسایل حتما یک شب زمستانی را بدون خطر از سر میگذرانید.