قارچ‌ها بدن مورچه‌های زامبی را کنترل می‌کنند، مغزشان را نه!
متنی که در ادامه می‌خوانید به داستان‌های ترسناک می‌ماند! شبیه همان داستان‌هایی که شیطان کنترل بدن انسان‌ها را در دست می‌گیرد و با نفود به روح‌شان آنها را وادار به انجام اعمال خبیث می‌کند! البته داستان امروز ما یک تفاوت دارد. شیطان در اینجا یک قارچ است و انسان هم یک مورچه بی‌چاره!
آفیوکردی‌سپز یونیلترلیس (ophiocordyceps unilateralis) یک نوع قارچ است که بیشتر در جنگل‌های استوایی یافت می‌شود. این قارچ برای تکثیر و پخش شدن به مورچه‌های نجار حمله می‌کند. این قارچ که معمولا به نام قارچ مورچه‌های زامبی شناخته می‌شود، کنترل بدن مورچه را در دست می‌گیرد و او را، تا زمانی که بمیرد، وادار به بالا رفتن از درختان و گاز گرفتن قسمت زیرین برگ درختان و شاخه‌های آنها می‌کند! بعد از مرگ مورچه، قارچ، ساقه‌ای از درون مغز مورچه به بیرون تولید می‌کند (که می‌توان آن را از بالا دید) تا اندام‌های جنسی‌اش را روی این ساقه تولید کند و اسپور قارچ را دوباره به اکوسیستم برگرداند تا دوباره مورچه‌های نگون بخت بیشتری را آلوده کند!
اینکه مورچه سراغ شاخه برود یا برگ، یعنی اینکه کدام را گاز بگیرد، بستگی به شرایط محیطی دارد. دانشمندان می‌گویند این قارچ دارد باهوش‌تر و باهوش‌تر می‌شود. تحقیقات نشان داده این قارچ در پاسخ به تغییرات اقلیمی تکامل یافته است. دانشمندان می‌گویند: “در مناطق استوایی مورچه‌های زامبی به سراغ برگ‌ها می‌روند و آنها را می‌جوند. اما در مناطق گرم شاخه یا پوست درخت را گاز می‌گیرند.”
این مورچه‌ها در سراسر دنیا غیر از اروپا، یعنی در مناطقی که فصول متمایز از هم دارند، یافت می‌شوند. دانشمندان می‌گویند: “در اواخر تابستان و اوایل پاییز هم برگ و هم شاخه در محل زندگی مورچه‌ها یافت می‌شود. پس قارچ مورچه را وادار به گاز گرفتن یکی از این دو بخش گیاه می‌کند. اما در بعضی مناطق با فرا رسیدن فصل پاییز و زمستان دیگر برگی به شاخه‌های درخت نمی‌ماند. در این حالت قارچ، مورچه را وادار به گاز گرفتن شاخه‌های درخت می‌کند. همین تطابق قارچ با شرایط است که نشان می‌دهد او تا چه حد باهوش است و تکامل یافته.”
این قارچ چگونه به مورچه‌ها حمله می‌کند؟
خب داستان در اینجا ترسناک و رعب انگیز می‌شود! قارچ تمام این کنترل کردن مورچه را بدون حتی لمس کردن مغز او انجام می‌دهد! قارچ در واقع به وسیله حمله به بافت‌های ماهیچه‌ای این حشره کنترل بدن او را در دست می‌گیرد. قارچ تا آنجا در بدن پیشرفت می‌کند که تمام گوشه و کنار بدن مورچه، شامل سر، قفسه سینه، شکم و پاهای او، را آلوده می‌کند. در هنگام پیشرفت در بدن، قارچ، شبکه‌ای پیچیده می‌سازد که این شبکه مجموعا کنترل حرکات مورچه را به دست می‌گیرد. سلول‌های قارچ درست در خارج از مغز هم یافت می‌شوند اما هیچ وقت در درون مغز دیده نشده اند.
دانشمندان می‌گویند: “به طور معمول مغز مسئول کنترل رفتار در حیوانات است. مغز است که به ماهیچه‌ها سیگنال می‌فرستد و به آنها فرمان می‌دهد. اما نتایج تحقیقات ما نشان می‌دهد این انگل به طور محیطی و موضعی بر هر ماهیچه تاثیر می‌گذارد و فرمان مغز را در دست نمی‌گیرد. این قارچ درست مانند کنترل یک عروسک خیمه شب بازی، نخ‌ها را می‌کشد تا مورچه را وادار به انجام حرکات دلخواهش کند. میزبان کنترل ماهیچه‌های مهمانش را در دست می‌گیرد تا حرکات پاها و آرواره‌های او را دستکاری کند!”.
محققان این تحقیق اظهار داشتند: “فرض ما این است که قارچ از مغز مورچه حفاظت می‌کند و به آن آسیب نمی‌رساند تا مورچه بتواند حرکت نهایی که باید، یعنی همان گاز گرفتن بافت‌های گیاهی، را به انجام برساند و تا آن زمان زنده بماند. این گاز گرفته شدن بافت گیاهی به وسیله مورچه است که برای حفظ بقای قارچ ضروری است. اما ما باید تحقیقات بیشتری برای تعیین نقش مغز در این پروسه و میزان کنترلی که قارچ روی مغز دارد، انجام دهیم.”
پس همانطور که دیدید زامبی وجود دارد، اما نوع مورچه‌ای آن!
