بسیاری از افراد تصور میکنند آدامسهای بدون شکری که با استفاده از زایلیتول (xylitol) طعمدار میشوند، به دندانها آسیب نمیرسانند. با این حال، تحقیقات جدید این باور را زیر سؤال میبرد.
زایلیتول در محصولات زیادی در سراسر جهان مورداستفاده قرار میگیرد. شما این ماده را میتوانید در شیرینیهای کمشیرین به عنوان جانشین شکر و کاهنده کالری پیدا کنید. همچنین این ماده در خمیردندانها، قرصهای مکیدنی سرماخوردگی و ژلهها وجود دارد. یک سری تحقیقات نشان دادند که این ماده شیرینکننده نسبت به شکر عادی تأثیر منفی کمتری روی دندانها دارد و برخی معتقدند این ماده از طریق کاهش سرعت رشد باکتریهای روی دندان، سلامت و بهداشت دهان و دندان را بهبود میبخشد.
تحقیق جدیدی که در نشریه Cochrane Library منتشر شده است، اطلاعاتی از ۱۰ تحقیق مختلف را در بر میگیرد که مجموعاً ۵۹۰۳ نفر در آنها شرکت کرده بودند. همچنین روشهای این تحقیقات به قدری متفاوت بود که محققان به سختی توانستند نتایج آنها را با یکدیگر ترکیب کنند. محققان یافتههای هر تحقیق را به صورت جداگانه مورد ارزیابی قرار دادند.
در میان این نتایج، از ۴۲۱۶ کودک خردسال ۲ تحقیق که در Costa Rica انجام گرفته بودند، محققان مدارکی یافتند که زایلیتول به پیشگیری از فساد دندان کمک میکند. دندان کودکانی که از خمیردندانهای حاوی زایلیتول و فلوراید استفاده کرده بودند، ۱۳ درصد کمتر دچار پوسیدگی شده بود.
با این حال، در تحقیقات دیگری که مزایای زایلیتول موجود در شکلاتها و قرصهای شیرین را بررسی کرده بودند، محققان هیچ مدرکی مبنی بر بهبود سلامت دندان توسط این ماده شیرینکننده طبیعی پیدا نکردند.
یکی از محققان در این رابطه گفت: «مدرکی که ما پیدا کردیم، به ما اجازه نمیدهد تا نتیجهگیری قاطعی در مورد تأثیر مثبت زایلیتول انجام دهیم. ما نتوانستیم هیچ مزیتی از این ماده شیرینکننده را در روند پیشگیری از فساد دندان به اثبات برسانیم».
وی افزود: «ما واقعاً متعجب شدیم که استفاده از زایلیتول در محصولات دیگری غیر از خمیردندان مانند آدامسهای حاوی زایلیتول، تأثیر مشابهی ندارد».
همچنین محققان اظهار داشتند چند تحقیق دیگر نیز نتوانستند نشانههای رایج بیماریهای رودهای مانند نفخ، اسهال و غیره را با زایلیتول ارتباط دهند.
در نتیجه بایستی به این سؤال پاسخ دهیم؛ آیا زایلیتول برای دندانهایتان خوب است؟ شاید اگر از خمیردندانهای کودکان استفاده کنید، پاسخ مثبت باشد؛ اما در محصولات دیگر مانند آدامسهای بدون شکر تأثیر مثبتی ندارد.