بروز خشکسالیهای مکرر در سالهای اخیر که افزایش استفاده از آبهای زیرزمینی را بهدنبال داشته، سبب نشست بخش وسیعی از محوطهی تختجمشید شده است.
به گفتهی کارشناسان، براثر این نشست شکافی به طول ٢٠٠ متر در این منطقه پدید آمده که موجب نگرانی کارشناسان میراث فرهنگی بابت آسیبهای احتمالی شده است.
این پدیده که به «فروچاله» معروف است، چندی پیش در محوطهی تاریخی «نقشرستم» در نزدیکی شهرستان مرودشت نیز اتفاق افتاد.
پروفسور «عزتالله رئیسی» پژوهشگر، زمینشناس و عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز، دربارهی این رخداد گفت: «محوطههای میراث جهانی تختجمشید و نقشرستم هویت ملت ایران هستند و باید در برابر هرگونه خطرات احتمالی، چه درحال و چه در آینده حفظ شوند. یکی از این خطرات پدیدهی نشست زمین است که تحت تأثیر فعالیتهای انسانی از قبیل برداشت بیرویهی آب زیرزمینی میتواند رخ دهد.»
به عقیدهی پروفسور رئیسی، پدیدهی نشست در این نقطه از استان فارس در فاصلهی سالهای ١٣٨۶ تا ١٣٨٨ اتفاق افتاده؛ اما در سال ١٣٩١ خود را نشان داده و اکنون در فاصلهی ٢٠٠ متری از محوطهی اصلی تخت جمشید، شکافی موازی به طول نزدیک به ٢٠٠ متر، عرض ١ متر و عمق حداکثر ١ متر ایجاد شده است.
این پژوهشگر همچنین اظهار داشت: «برای پیشگیری از نشست، تنها راه جلوگیری از افت سطح آب زیرزمینی است که مستلزم مسدود کردن چاههای غیرمجاز، نصب کنتور هوشمند برای کنترل برداشت آب، افزایش راندمان آبیاری، عدم حفر چاه جدید و جلوگیری از کفشکنی چاههای موجود است.»
مهر