سلامت

خواص درمانی و گیاهی زعفران

شهاب الدین حدیدی
A+A-
Reset
گل‌‌‌‏های زعفران ارغوانی، منظم و شامل لوله‌‌‌‏ای دراز است که به سه گلبرگ و کاسبرگ منتهی می‌‌‌‏شود. گلبرگ‌‌‌‏های زعفران به رنگ‌‌‌‏های بنفش، گلی و یا ارغوانی است قسمت مورد استفاده این گیاه که زعفران نامیده می‌‌‌‏شود ناحیه انتهایی خامه و کلاله آن است.
 
زعفران خیلی مرغوب قسمت کلاله گل یعنی قسمت انتهایی خامه است و میله خامه زعفران درجه دو و نامرغوب را تشکیل می‌‌‌‏دهد.
بهترین نوع زعفران دنیا از قائنات در استان خراسان به دست می‎آید و بعد از آن زعفران کرمان قرار دارد.
در برخی از نقاط گرمسیر دنیا مانند اسپانیا و کشمیر نیز زعفران بعمل می‌‌‌‏آید که با زعفران ایران تفاوت دارد و مرغوب نیست.
برداشت زعفران به این ترتیب صورت می‌‌‌‏گیرد که قسمت کلاله هر گل را بر می‌‌‌‏دارند و در بین کاغذ قرار می‌‌‌‏دهند تا خشک شود و سپس بسته بندی می‌‌‌‏کنند. استاندارد زعفران که در کشور فرانسه صورت گرفته است اعلام می‌‌‌‏دارد که باید ۵۰ عدد از الیاف زعفران بیشتر از۰/۲۷۷ گرم وزن داشته باشد و درصد رطوبت آن ۱۳ درصد باشد. همچنین هر میلی گرم آن باید بتواند ۷۰۰ سانتیمتر مکعب آب را بطور محسوسی رنگی کند.

ترکیبات شیمیایی زعفران
زعفران دارای مواد چرب، املاح معدنی، موسیلاژ و اسانس های فراوانی است. رنگ زعفران مربوط به ماده محتوی آن، بنام کروسین است. پیاز زعفران سمی است و مصرف بیش از حد آن برای حیوانات کشنده است.
از زعفران می‌‌‌‏توان به شکل‌‌‌‏های زیر استفاده کرد:
دم کرده زعفران یا چای زعفران: ۲ گرم زعفران را در یک لیتر آب جوش ریخته و به مدت نیم ساعت روی آتش بسیار ملایم بگذارید تا دم بکشد.
تنتور زعفران: یک گرم زعفران را ساییده و با ۱۰ گرم الکل سفید ۸۰ درجه مخلوط کنید و در شیشه ریخته و در آن را ببندید. شیشه را در جای تاریک گذاشته و هر روز آن را تکان دهید. پس از دو هفته آن را صاف کرده و از آن استفاده کنید.
گرد زعفران: زعفران را با حرارت ۲۵ درجه سانتیگراد در فر خشک کرده سپس آسیاب کنید و از الک خیلی ریز (نمره ۱۰۰) رد کنید تا گرد نرمی بدست بیاید.

خواص طبی زعفران
زعفران از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است. و مهمترین خاصیت زعفران که از قدیم الایام مورد استفاده بوده درمان افسردگی است. این خاصیت مهم حتی در شعر شاعران نیز انعکاس یافته است. شاهد آن شعر خاقانی است که می‌‌‌‏گوید:
گر کسی را زعفران شادی فزاید گو فزای                         چون تو با غم خو گرفتی زعفران کس مخور
زعفران دارای بویی قوی و طعم تلخ است.
  • خوردن چای زعفران باعث هضم غذا می‌‌‌‏شود.
  • باعث تحریک اعصاب می‌‌‌‏شود.
  • اثر مسکن درد دارد.
  • تنظیم کننده عادات ماهانه است و خانم‌‌‌‏هایی که پریودشان نامنظم است و عقب می‌‌‌‏افتد باید چای زعفران بنوشند.
  • زعفران خون ساز است و گردش خون را آسان می‌‌‌‏سازد.
  • مصرف زعفران خونریزی‌‌‌‏های بعد زایمان را کاهش می‌‌‌‏دهد.
  • برای اینکه دانه‌‌‌‏های سرخک زودتر بیرون بریزد به بچه زعفران بدهید.
  • برای تقویت مغز و حواس مفید است.
  • قوای جنسی را تقویت می‌‌‌‏کند.
  • کبد را تصفیه و قوی می‌‌‌‏کند.
  • سرفه را رفع و اثر مفیدی روی درمان برونشیت دارد.
  • کلیه و مثانه را پاک می‌‌‌‏کند.
  • آرام بخش و خواب آور است. کسانی که دچار بی‌‌‌‏خوابی هستند بهتر است قبل از رفتن به رختخواب یک فنجان چای زعفران بنوشند.
  • برای زایمان‌‌‌‏های سخت مفید است و در موعد زایمان این گونه زنان باید از چای زعفران استفاده کنند.
  • برای خورد کردن و بیرون آوردن سنگ مثانه زعفران را با عسل مخلوط کرده و بخورید.
  • برای برطرف کردن درد رحم و مقعد از گرد زعفران و کره کاکائو، شیاف درست کرده و استفاده کنید.
  • زعفران ضد تشنج است.
  • هنگام دندان درآوردن بچه ها که لثه هایشان درد دارد، مقدار نیم گرم زعفران را با عسل مخلوط کرده و با مسواک نرم روی لثه آنها بمالید تا درد برطرف شود.
  • دم کرده زعفران عرق‌‌‌‏آور بوده و مخصوصاَ برای رفع سرما خوردگی و آنفولانزا مفید است.
  • گاز معده را برطرف می‌‌‌‏کند.
  • ادرارآور است.
  • و بالاخره اگر می‌‌‌‏خواهید همیشه شاد و خندان باشید زعفران بخورید.
فرمول قدیمی زیر برای تنظیم پریود خانم‌‌‌‏ها و باز کردن قاعدگی، سال‌‌‌‏هاست که بکار می‌‌‌‏رود و اثر بسیار مفیدی دارد.
تارتارات آهن و پتاسیم.             ۰/۵ گرم
گرد زعفران.                                 ۰/۵ گرم
پودر دارچین.                               ۲ گرم
خانم‌‌‌‏ها می توانند از این مخلوط در روز استفاده کنند.

مضرات زعفران
چون زعفران بر روی سیستم تولید مثل اثر می‌‌‌‏کند، بنابراین زنان باردار باید از خوردن آن خودداری کنند. زیرا ممکن است باعث سقط جنین شود.
خوردن زیاد زعفران برای کلیه‌‌‌‏ها مضر است، اشتها را کم می‌‌‌‏کند و ایجاد سردرد و باعث اختلال حواس می‌‌‌‏شود. برای جلوگیری از مضرات زعفران می‌‌‏توان زعفران را با سکنجبین خورد.
زعفران را باید در شیشه‌‌‌‏های در بسته و دور از نور نگهداری کرد، زیرا عطر و رنگ خود را در اثر نور از دست می‌‌‌‏دهد.

برگرفته از کتاب یکصد گیاه معجزه گر ( تالیف دکتر سهراب خوش بین)

شهاب الدین حدیدی هستم، سردبیر فوت و فن. زندگی آنلاین یکی از تفریحات من در زمانیست که از ترافیک و شلوغی و هیاهو در فرار هستم.

شما هم نظر دهید

برای دفعه بعد که نظر می‌دهم نام و ایمیل من را در این مرورگر ذخیره کنید.

* با استفاده از این فرم، با ذخیره و مدیریت داده‌های خود توسط این وب سایت موافقت می‌کنم.