این بیماری ترکیبی از دو حالت آمفیزم و برونشیت انسدادی مزمن است که هردو در نتیجه آسیب ریه بوسیله سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض مواد ملتهب کننده ریه مانند آزبست به‌وجود می‌آیند. چه سیگاری باشید و چه قبلاً سیگاری بوده‌اید و یا از روی بدشانسی در معرض مداوم این آلاینده‌ها قرار می‌گیرید ممکن است مستعد این بیماری باشید که در نتیجه ریه‌هایتان آسیب دیده و به تدریج توانایی فرو بردن اکسیژن را ازدست خواهید داد.
هنگامی که ریه‌هایتان با ظرفیت کامل خود کار نمی‌کنند علائم شروع به ظاهر شدن می‌کنند و این نشانه‌ها گاهی آنقدر کمرنگ هستند که ممکن است به آنها توجه نکنید و از آنجایی که این بیماری یک بیماری پیش رونده‌است بدون درمان نمی‌توانید جلوی بدتر شدن آن را بگیرید و باز از آنجایی که این بیماری چهارمین علت مرگ در جامعه‌ای مانند آمریکاست مهار آن بسیار ضروری و لازم است. اگر هفت نشانه زیر در شما نمودار شد بدانید که ریه‌هایتان می‌خواهند به شما بگویند که دچار مشکل شده‌اند:
- تنگی نفس
بسیاری از مردم وقتی با تنگی نفس روبرو می‌شوند اولین چیزی که به ذهنشان می‌رسد این است که پیر شده‌اند ولی این همه قضیه نیست. وقتی از پله‌ها بالامی‌روید نمی‌توانید نفس عمیق بکشید؟ آیا برای گریز از این مسئله از آسانسور استفاده می‌کنید؟ اگر نمی توانید مانند قبل نفس عمیق بکشید به پزشک مراجعه کنید و از او بخواهید از شما تست عملکرد ریه بگیرد تا از سلامت خود مطمئن شوید.
- سرفه‌های پشت سر هم
هر کسی حداقل یک بار را سرفه کرده ولی اگر تعداد سرفه‌هایتان زیاد باشد یا به صورت مزمن به طول انجامد وقت آن رسیده که به دکتر مراجعه کنید. این بیماری موجب می‌شود لوله‌های نایژه و کیسه‌های کوچک آلوئول حالت کشسانی به خود گیرند.وقتی این اتفاق می‌افتد دیواره دریچه‌های هوا کلفت شده و خلط بیش از اندازه تولید می‌کنند. ممکن است دچار سرفه‌هایی مانند شوید درحالی که هیچ یک از علایم آنفلوانزا به سراغ شما نیامده باشد. اگر خلط همراه با این سرفه‌ها غیر شفاف بوده و هر رنگی داشته باشند می‌تواند نشانه این باشد که وضعیت شما بدتر شده‌است.
- سردرد صبحگاهی
یکی از مرموزترین علایم COPD سردرد صبحگاهی پس از یک خواب شبانه است. چیزی که اتفاق می‌افتد این است که در شب نمی‌توانید نفس عمیق بکشید و دی اکسید کربن در زمان خواب شما افزایش می‌یابد. تجمع دی اکسید کربن موجب گشاد شدن رگ‌های خون در مغز شده و در نتیجه حالت سردرد به وجود می‌آید.
- تورم مچ پا
وقتی COPD پیشرفت می‌کند، با نارسایی قلبی در هم تنیده می‌شود زیرا سیستم گردش خون اکسیژن کافی دریافت نمی‌کنند. این به تجمع سیالات می‌انجامد که در پا و مچ پای متورم قابل تشخیص است. وقتی ریه رفته رفته بدتر می‌شود توانایی بدن برای جبران پایین می‌‍رود و قلب نمی‌تواند با قدرت خون را پمپاژ کند و از این رو خون لازم به کبد و کلیه‌ها نمی‌رسد و آنها کار دفع سموم و مایعات را به درستی انجام نمی‌دهند. نتیجه آن همین تورمی است که بیشتر مردم در پروازها یا زنان باردار تجربه می‌کنند.
- مشکل خواب
آیا در موقع خواب برای اینکه قفس سینه و سرتان بالا بیاید و تنفسات راحت‌تر شود بالشتان را تا می‌کنید؟ آیا برای اینکه موقع خواب بهتر نفس بکشید روی صندلی می‌خوابید؟ یا ممکن است به پشت بخوابید و با ناراحتی بیدار شوید؟ ازآنجایی که به پشت خوابیدن به ریه‌هایتان فشار زیادی می‌آورد تا سخت‌تر کار کنند بسیاری از افرادی که دچار COPD هستند نمی‌توانند خواب عمیقی داشته باشند ولی اصلا به این فکر نمی‌کنند که ممکن است مشکل از ریه‌هایشان باشد. اگر مرتبا با مشکلات تنفسی از خواب بیدار می‌شوید یا سرفه می‌کنید و یا صبح که از خواب بیدار می‌شوید احساس ضعف و سردرد دارید حتما به پزشک مراجعه کنید.
- قفسه سینه بشکه‌ای
یک تست غیر رسمی وجود دارد که برخی از پزشکان برای بررسی پیشرفت COPD انجام می‌دهند و آن این است که از شما می‌خواهند بازوهایتان را بالای سرتان ببرید و نفس بکشید. چرا؟ پزشکان دنبال تغییری به نام قفسه سینه بشکه‌ای می‌گردند که به حالت خاصی گفته می‌شود که در آن بدن شکل خاصی به خود می‌گیرد و دومین نشانه COPD می‌باشد.
در نتیجه تورم مزمن ریه‌ها بزرگ شده و دیافراگم را به پایین می‌راند و این کار را برای دیافراگم سخت می‌کند. دیواره قفسه سینه نیز بزرگ شده و ماهیچه‌های قفسه سینه، گردن و بین دنده‌ها را تضعیف می‌کند و وقتی این اتفاق می‌افتد افراد ناخوداگاه در زمان نشستن می‌خواهند با خم شدن و قرار دادن دست‌ها برروی زانو این وضعیت را جبران کنند.
- اثر خفیفی از رنگ آبی بر روی لب یا ناخن
چنانچه خون شما به اندازه کافی اکسیژن را در بدنتان به گردش درنیاورد، لب‌ها و ناخن‌هایتان تُنی از رنگ آبی یا خاکستری به خود می‌گیریند. گاهی رنگی معروف به سیانوز در بستر ناخن ظاهر می‌شود. در افراد سیاه پوست این رنگ پریدگی اغلب در لب‌ها، لثه‌ها و دور چشم مشاهده می‌شود و سریع‌تر قابل تشخیص است. سیانوز زمانی اتفاق می‌افتد که سطح اکسیژن در خون به کمتر از ۹۰ درصد برسد. برای تشخیص این موضوع هم می‌توانید به پزشک مراجعه کرده و هم از پالس اکسی متر موجود در داروخانه‌ها استفاده کنید.
ترجمه: فائزه مسعودی فر
