درجه سوختگی خود را تشخیص دهید تا بهتر آن را درمان کنید.
سوختگی‌ها از آسیب‌ها و صدمات بسیار رایج هستند اما واقعاً دردناک، سوزنده و عذاب‌آورند. سوختگی‌های سطحی و خفیف بدون مراقبت و درمان پزشکی درمان می‌شوند اما سوختگی‌های شدید نیاز به مراقبت خاص برای پیشگیری از عفونت و کاهش شدت زخم‌ها و آثار آن دارد. قبل از درمان سوختگی، اطلاع از نوع سوختگی یا درجه آن اهمیت بسیار زیادی دارد.
تشخیص سوختگی درجه اول
سوختگی درجه اول بیشتر شایع است و اتفاق می‌افتد. این نوع سوختگی‌های سبک معمولاً ناشی از تماس خفیف با اشیاء داغ و خورشید است. آسیب بیشتر سطحی است یا لایه بیرونی پوست را دچار سوختگی می‌کند. در این سوختگی، پوست قرمز و کمی متورم می‌شود و ممکن است اندکی درد داشته باشد یا حتی نداشته باشد. سوختگی درجه یک خود را در خانه درمان کنید زیرا معمولاً نیازی برای کارشناسی پزشکی و توجه خاص ندارد. بیرونی‌ترین لایه پوست می‌تواند با مراقبت و گذشت زمان خودش را درمان کند.
سوختگی درجه اول به عنوان سوختگی سطحی یا خفیف طبقه‌بندی می‌شود و به همان شیوه نیز درمان می‌شود. گاهی اوقات هم ممکن است سوختگی درجه یک شما وسیع باشد. مثل وقتی که تمام بدن دچار آفتاب‌سوختگی می‌شود. اما این هم نیاز به مراقبت پزشکی ندارد.
تشخیص سوختگی درجه دوم
- در این سوختگی، پوست شما ممکن است متورم شود و تاول بزند. حتی شاید درد شدیدتری داشته باشد. سوختگی‌های درجه دو از تماس مختصر با چیزهای خیلی خیلی داغ مثل آب جوش، تماس مدام با چیزهای خیلی داغ و قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور خورشید ایجاد می‌شود. با سوختگی درجه دو مثل سوختگی درجه یک رفتار کنید؛ مگر اینکه روی دست، پا، ران یا صورت باشد. اگر تاول زدید، آن را تخلیه نکنید. اگر تاول تخلیه شد، آن را تمیز نگه دارید و با آب آبکشی کنید و پنبه‌ای که آغشته به پماد آنتی‌باکتریال شده است روی آن بمالید. شما می‌توانید پماد روی پوست را با بانداژ یا گاز استریل پانسمان کنید. این پانسمان باید هر روز عوض شود.
- در این سوختگی، دو لایه از پوست تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد و می‌سوزد. اگر سوختگی درجه دوم شما وسیع‌تر از ۷ الی ۸ سانتی‌متر است و در دست‌ها، پاها، مفاصل یا نواحی تناسلی است یا بیش از سه هفته طول کشید و بهبود نیافت، لازم است برای کمک گرفتن با پزشک صحبت کنید.
تشخیص سوختگی درجه سوم
سوختگی درجه سوم جدی‌ترین و شدید‌ترین نوع سوختگی است و نیاز به درمان فوری دارد. این نوع سوختگی زمانی اتفاق می‌افتد که آن قدر بدن در مواجهه با یک چیز داغ باشد که هر سه لایه پوست بسوزد. در این حالت، گاهی عضله، چربی و استخوان هم آسیب می‌بیند. سوختگی درجه سه شبیه چرم است و ظاهر سیاه یا سفید دارد. درد این درجه از سوختگی به میزان آسیب اعصاب لایه پوست (دریافت‌کننده‌های درد) بستگی دارد. این سوختگی می‌تواند ظاهری خیس داشته باشد زیرا سلول‌ها از هم گسسته می‌شوند و پروتئین نشت می‌کند. همیشه این نوع سوختگی به عنوان سوختگی اصلی طبقه‌بندی می‌شود و هر چه زودتر نیاز به درمان توسط پزشک دارد.
تشخیص سوختگی در دمای پایین یا سوختگی سرد
در این سوختگی‌ها، پوست در مدت زمان طولانی در معرض چیزهایی قرار می‌گیرد که دمای پایینی دارند و سرد هستند؛ مثل برف یا یخ. این ناحیه رنگ قرمز روشن، سفید یا سیاه دارد و حس سوختگی شدیدی دارد که انگار پوست دوباره در حال گرم شدن است. سوختگی دمای پایین هنوز جزو سوختگی‌ها به شما می‌رود زیرا به لایه‌های بافت پوست آسیب می‌رساند.
با سوختگی دمای پایین در بیشتر موارد مثل سوختگی‌های اصلی یا درجه ۳ رفتار کنید و به دنبال کمک پزشکی برای درمان باشید. پس از اینکه دچار این نوع سوختگی شدید، پوست را در آبی که دمای آن ۳۷ درجه سانتی‌گراد است دوباره گرم کنید.
تشخیص سوختگی شیمیایی
سوختگی شیمیایی نوع دیگری از سوختگی است و زمانی رخ می‌دهد که پوست در تماس با مواد شیمیایی مضر قرار می‌گیرد و لایه‌های پوست آسیب می‌بیند. این نوع سوختگی احتمالاً به شکل دَلَمه‌های قرمز، بثورات، تاول و زخم باز روی پوست شکل می‌گیرد. همیشه اولین مرحله این است که تشخیص دهید سوختگی ناشی از چیست و وقتی اطمینان حاصل کردید و دلیلش را فهمیدید، فوراً با مرکز کنترل مسمومیت تماس بگیرید. مراقبت در این نوع سوختگی باید همراه با خنثی کردن سم یا ماده شیمیایی و جلوگیری از سرایت آن به جاهای دیگر بدن باشد.
سوختگی شیمیایی را تا می‌توانید با مقدار زیادی آب آبرسانی کنید اما اگر در معرض آهک خشک یا فلزات عنصری مانند سدیم، منیزیم، فسفر، لیتیوم یا غیره قرار گرفتید، از آب ریختن روی سوختگی بپرهیزید زیرا این فلزات با آب واکنش نشان می‌دهند و سوختگی را بدتر می‌کنند و منجر به آسیب‌های بیشتری می‌شوند.
