آیا می‌دانستید گوش شما کرم دارد؟!

برای همه شما پیش آمده که گاهی یه قطعه از یک آهنگ خاص در مغرتان گیر می‌کند و مدام و مدام در طول روز آن را تکرار می‌کنید؛ آنقدر که حوصله‌تان را سر می‌برد و حالتان از آهنگ مورد علاقه‌تان به هم می‌‌خورد. اما آیا دلیل این امر را می‌دانید؟

این آهنگ‌ها یا جدید و جذاب‌ هستند یا قدیمی‌اند و شما کلی با آنها خاطره‌های خوب و بد دارید.

محققان روانشناس اکنون نشانه‌هایی را در مورد علت گیر کردن و ماندن برخی آهنگ‌ها در مغز شما پیدا کرده‌اند.

به گفته آندرین مک نالی، محققی که در مورد این موضوع در دانشگاه مونت رئال تحقیق می‌کند، این مشکل که اصطلاحاً earworms (کرم گوش) نام دارد زمانی رخ می‌دهد که شما یک آهنگ را چندین بار گوش دهید. افراد ممکن است به کرم گوشی مبتلا ‌شوند که الزاماً آهنگی نباشد که به تازگی شنیده باشند و ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها پیش به آن قطعه موسیقایی خاص گوش کرده باشد. اما مهم این است که آن آهنگ بارها و بارها پخش شده است.

به همین دلیل است که معمولاً آهنگی را که موسیقیدان‌های موزیک کلاسیک مدت‌ها تمرین می‌کنند در مغزشان گیر می‌کند. اما برای بقیه ما آدم‌های معمولی‌تر، آهنگ‌های پاپ که به دفعات زیاد پخش و شنیده شده است آنهایی هستند که تبدیل به کرم گوش می‌شوند.

کاری که شما انجام می‌دهید هم بر انتخاب کرم گوش یا آهنگ‌هایی که تکرار می‌شوند تأثیر دارد. بیشتر افراد وقتی در حال انجام کاری هستند که روتین و کلیشه‌ای است و نیازی به تمرکز و تفکر ندارد، مبتلا به کرم گوش می‌شوند و یک آهنگ را بارها و بارها تکرار می‌کنند.

مک نلی می‌گوید: «ممکن است افراد در حال انجام کارهای منزل باشند، دوش می‌گیرند یا در ایستگاه، منتظر از راه رسیدن اتوبوس هستند. یعنی در آن لحظه مغز شما با هیچ چیز دیگری اشغال نشده است.»

مک نلی، به عنوان یک روانشناس، علاقه‌مند به اهدافی است که کرم گوش دنبال می‌کند و در پیش گرفته است. او در تحقیقاتش بر روی افراد به این نتیجه رسید که بعد از کرم گوش، افراد احساسات و عواطف مثبت‌تری نسبت به قبل از تکرار آن دارند.

او گفت: «عملکرد کرم گوش می‌تواند تنظیم احساسات باشد.»

تحقیقات بر روی کرم گوش ممکن است منجر به کشف جنبه‌های دیگری از حافظه یا خاطرات ما شوند. در مطالعه مک نلی، وی از افراد خواست تا کرم گوش‌های خود را بخوانند. تعجب‌آور بود اما آنها بسیار شبیه به آهنگ اصلی از نظر زیر و بمی و دیگر مشخصه‌های صدا بودند.

مدت‌های زیادی، گمان بر این می‌رفت که مردم تنها یک حافظه نمادین از یک آهنگ را در ذهن خود دارند و وقتی از آنها خواسته شد که آن را بخوانند فکر می‌کردند به شیوه متفاوت و با سرعت متفاوتی نسبت به نسخه اصلی آن را بخوانند. اما مک نلی در تحقیقات خود نشان داد که این آهنگ‌ها، مانند خاطرات دیداری، مطلق هستند. به این معنی که مغز همه جزییات آهنگ و فراز و فرودهایش را حفظ کرده و نگه داشته است.

مرحله بعدی در تحقیقات مک نلی این بود که از تصویربرداری مغز به عنوان تصویربرداری کاربردی تشدید مغناطیس (fMRI) استفاده کند. تا در مورد مناطقی از مغز که تحت تأثیر کرم گوش قرار می‌گیرند مطالعه کند. اما برای انجام این کار، او اول باید راهی مطمئن و قابل اعتماد برای تهییج و ایجاد کرم گوش پیدا کند تا افرادی که تحت تجهیزات اسکن مغز انجام می‌گیرند، بتوانند یک کرم گوش طبیعی درست کنند.