در خواب چه می‌بینید؟

همه خواب‌ها شبیه هم نیستند. خواب‌ها دامنه تجربیات انسان و گاهی فراتر از آن هستند که به همراه طیف گیج‌کننده‌ای از احساسات و حوادث دیده می‌شوند و اغلب اتفاقاتی عجیب‌وغریب و خارق‌العاده دارند. خواب‌ها می‌توانند بامزه، ترسناک، ناراحت‌کننده و عجیب باشند. خواب‌هایی که در آن پرواز می‌کنید، بسیار خوشحال‌کننده هستند، خواب‌هایی که در دره‌ای تنگ هستند، ترسناک و خواب‌هایی که در آن قبل از امتحانات، درس نخوانده‌اید، استرس‌زا هستند.
چند طبقه‌بندی مختلف برای خواب‌ها وجود دارد که شامل کابوس‌ها، خواب‌های مکرر و خواب‌های منطقی می‌شود. در ادامه نگاه کوتاهی خواهیم داشت بر چند نوع مختلف از خواب.

کابوس‌ها
کابوس‌ها اغلب به عنوان خواب‌های ترسناکی توصیف می‌شوند که باعث می‌شود در میانه خواب، بیدار شوید. خواب‌های بد به عنوان کابوس‌هایی که خشونت و جدیت کمتری دارند، محسوب می‌شوند. بیشتر افراد در طول زندگی خود کابوس‌ها را تجربه می‌کنند، البته به ندرت اتفاق می‌افتد. درصد کمی از افراد، حدود ۵ درصد، هر هفته کابوس می‌بینند. کابوس‌ها در نتیجه تعدادی محرک مختلف مانند استرس، آشوب احساسی و تجربیات دل‌خراش اتفاق می‌افتند. کابوس‌ها ممکن است در نتیجه عوارض جانبی برخی داروها و بیماری نیز به وجود آیند. کابوس‌ها باعث ایجاد اختلال در خواب می‌شوند، نه تنها فردی که کابوس دیده از خواب می‌پرد، بلکه به دلیل ترس از دیدن همان کابوس، دیگر نمی‌خوابد. کابوس‌ها ممکن است منجر به بروز مشکلاتی در سلامتی شوند. طبق یک تحقیق، کابوس‌ها باعث بروز بی‌خوابی، خستگی در طول روز، افسردگی و اضطراب می‌شوند.
تحقیقات نشان دادند افرادی که بیماری‌های خاصی دارند، احتمالاً بیشتر کابوس می‌بینند. این بیماری‌ها عبارت‌اند از:

ارتباط میان افسردگی و کابوس بسیار پیچیده است. افسردگی با احتمال دیدن کابوس ارتباط دارد و کابوس‌ها می‌توانند منجر به تشدید افسردگی شوند.

ترس شبانه
یک خواب ترسناک دیگر همان ترس شبانه یا ترس به هنگام خواب است. اگرچه هم کابوس و هم ترس‌های شبانه در خواب افراد اختلال ایجاد می‌کنند؛ اما ترس‌های شبانه با کابوس‌ها یکسان نیستند. ترس‌های شبانه همان بخش‌هایی از خواب است که فرد به هنگام دیدن خواب می‌ترسد. این بخش‌های ترس‌آور معمولاً با جیغ‌وداد و همچنین حرکات جسمی مانند پریدن از تختخواب یا دستان خود را با وحشت تکان دادن، همراه هستند. تحقیقات نشان دادند این ترس‌های شبانه ممکن است به هنگام خواب سبک اتفاق بیفتند؛ اما کابوس‌ها به هنگام خواب عمیق دیده می‌شوند. اگرچه افراد بالغ نیز دچار ترس‌های شبانه می‌شوند؛ اما کودکان بیشتر در معرض این ترس‌ها هستند. آمار نشان می‌دهد ۶ درصد از کودکان دچار ترس‌های شبانه می‌شوند و این کودکان بیشتر در محدوده سنی ۳ الی ۱۲ سال هستند. گاهی اوقات این ترس‌های شبانه در نسل‌های بعدی ادامه می‌یابد. ممکن است ژنتیک افراد در ترس‌های شبانه نقش داشته باشد. همچنین احتمالاً بین ترس‌های شبانه، آپنه خواب، لوزه‌های بزرگ و بافت‌های لنفاوی بزرگ گلو در کودکان ارتباطی وجود دارد.

خواب‌های مکرر
خواب‌های مکرر، خواب‌هایی هستند که طبق یک الگوی منظم تکرار می‌شوند. تحقیقان نشان دادند خواب‌های مکرر ممکن است به نسبت خواب‌های عادی، محتوای تهدید‌کننده‌تری داشته باشند. این تحقیقات نشان دادند بین خواب‌های مکرر و افسردگی روانی هم در بزرگ‌سالان و هم در کودکان ارتباط وجود دارد.

خواب‌های منطقی
خواب‌های منطقی، خواب‌های جالبی هستند. در خواب‌های منطقی، بیننده خواب از این واقعیت که در حال خواب دیدن است، آگاه است و اغلب خواب خود را تحت تأثیر قرار داده و کنترل می‌کند. تحقیقات، خواب‌های منطقی را با فعالیت‌های مغزی که در سطح غیرمعمولی بالا هستند، مرتبط می‌داند. طبق تحقیقات، خواب‌های منطقی فرکانس‌های مغزی بیشتری را به نسبت خواب‌های غیرمنطقی نشان دادند. همچنین فعالیت‌های بخش‌هایی از در قسمت جلویی مغز در این خواب‌ها افزایش می‌یابد. این بخش از مغز به شدت با هوشیاری آگاهانه، شناخت خود، زبان و حافظه ارتباط دارد.

چه عواملی بر روی خواب‌ها تأثیر می‌گذارد؟
به نظر می‌رسد خواب‌ها تحت تأثیر فعالیت‌های اوقات بیداری قرار می‌گیرند. نظریه‌هایی که در مورد علت خواب دیدن وجود دارند، عبارت‌اند از نظریه‌هایی که ادعا می‌کنند خواب دیدن وسیله‌ای است که مغز توسط آن، احساسات، محرک‌ها، خاطرات و اطلاعاتی که طی روز جمع‌آوری شده، پردازش می‌کند. طبق تحقیقات درصد چشمگیری از افرادی که در خواب دیده می‌شوند، برای بیننده خواب آشنا هستند. طبق یک تحقیق، بیننده خواب می‌تواند نام بیش از ۴۸ درصد شخصیت‌های خواب را بگوید. ۳۵ درصد از شخصیت‌های خواب از طریق نقش یا ارتباط اجتماعی به عنوان یک دوست، دکتر یا یک افسر پلیس توسط بیننده خواب شناسایی می‌شوند. کمتر از یک‌پنجم شخصیت‌های خواب، حدود ۱۶ درصد برای بیننده آشنا نیستند.
تحقیقات دیگری نشان دادند که بیشتر خواب‌ها دارای محتوایی هستند که با خاطرات خود شخص بیننده ارتباط دارد. طبق یک تحقیق دیگر، زندگی روزمره تأثیر زیادی روی محتوای خواب دارد. زنان باردار بیشتر در مورد بارداری و زایمان خواب می‌بینند. کارمندان بیمارستانی که پرستار هستند، در مورد تجربیاتی در مورد پرستاری و افرادی که از آن‌ها پرستاری می‌کنند، خواب می‌بینند. افراد اهل موسیقی بیشتر در مورد موسیقی خواب می‌بینند.
همچنین یک تحقیق جالب نشان داد که ظرفیت افراد برای خواب دیدن فراتر از تجربیات ما به هنگام بیداری و عمیق‌تر است. گزارش‌های افراد فلج مادرزاد در مورد خواب نشان داد که آن‌ها می‌توانند در خواب راه بروند، شنا کنند و بدوند. گزارش افراد کر در مورد خواب نشان داد که این افراد در خواب‌های خود صداها را می‌شنوند. این گزارش‌ها نشان می‌دهند که خواب‌ها به عنوان یک مدل واقعی- مجازی و وسیع‌تر از زندگی در بیداری است که از بقا و رشد حمایت می‌کند.
اتفاقات روزمره معمولاً بلافاصله در خواب دیده نمی‌شوند. گاهی تجربه‌ای از زندگی پس از چند روز یا حتی چند هفته در خواب دیده می‌شود. این تأخیر با نام «کندی خواب» شناخته می‌شود. دانشمندانی که ارتباط میان حافظه با خواب را بررسی می‌کردند، متوجه شدند انواع مختلف حافظه با خواب ارتباط دارند. هم حافظه کوتاه‌مدت و هم حافظه بلندمدت در خواب‌ها دیده می‌شوند.
اگرچه خواب‌ها می‌توانند آینه تجربیات زندگی باشند؛ اما ممکن است اتفاقات خارق‌العاده‌ای را نیز نشان دهند. به نظر می‌رسد یکی دیگر از وظایف خواب، پردازش و نتیجه‌گیری از حوادث دل‌خراش است. اندوه، ترس، از دست دادن عزیزان، دل کندن و حتی درد جسمانی احساسات و تجربیاتی هستند که در خواب‌ها دیده می‌شوند. افرادی که عزیزی را از دست داده‌اند، بیشتر در مورد فرد متوفی خواب می‌بینند. این افراد چند موضوع کلی در خواب‌هایشان می‌بینند: