اما پاسخ سوال این صاحبان مشاغل این است که تفاهم فوق حداقل برای الان و برای بسیاری از کمپانیهای آمریکایی که قصد ورود دوباره به اقتصاد کشوری با حدود ۸۰ میلیون نفر جمعیت -که چهارمین دارنده ذخایر نفتی جهان است- فعلا تاثیری ندارد و آنها باید کمی صبر کنند.
به گزارش بلومبرگ، «جک هایس»، یکی از کارشناسان حقوقی تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران میگوید: من عقبگرد جدی تحریمها که به صنایع بانکداری، بیمه یا منابع طبیعی کمک کند را متصور نیستم. من معتقدم هرکس که قصد ازسرگیری یا شروع سرمایهگذاری در ایران دارد، باید محتاط باشد.
اما آنچه که باراک اوباما از آن با عنوان رسیدن به یک «درک تاریخی» با ایران یاد کرده، به نظر نمیرسد که در آیندهای قابل پیشبینی بتواند کمکی به بسیاری از مشاغل آمریکا کند؛ ضمن اینکه نباید از نفوذ قدرت مجالس دوکشور غافل شد، باید به اختلافات سیاسی دو کشور هم توجه داشت زیرا طرفین همچنان نسبت به هم بیاعتماد هستند. درحالی که دولت اوباما تلاش میکند تجارت با ایران در بخشهای بشردوستانهای نظیر غذا، دارو و خدمات سلامت را آزادتر کند و گزینههایی را جایگزین تحریمهای ثانویه علیه کمپانیهای غیرآمریکایی فعال در ایران کند، اما وی برای اجرای این تصمیمات باید منتظر کنگرهای بماند که همچنان بر افزایش تحریمها علیه ایران حمایت میکند.
«هایس» تاکید کرد: این روزها، بهخصوص بهدلیل شرایط خاص سیاسی در آمریکا، هیچکس نمیخواهد از تحریمها عبور کند، لذا همه سعی میکنند خیلی عجولانه تصمیم نگیرند بلکه بسیار محتاطانه گام بردارند.
اما در این میان، برندگان کوتاهمدت این تفاهم را باید شرکتهای اروپایی دانست که بسیاری از آنها از نوامبر ۲۰۱۳ و پس از دستیابی به چارچوبهای اولیه مذاکرات هستهای میان ایران و قدرتهای بزرگ جهان، به کارزار تجارت با این کشور سرازیر شدهاند. بسیاری از تحریمهای اتحادیه اروپا علیه ایران که به تقابل هستهای این کشور وابستهاست، بهمحض پایبندی تهران به تعهداتش، رفته رفته رفع خواهد شد. اما پیچیدگی اصلی در لغو تحریمهای آمریکا علیه ایران است چراکه برخی از این تحریمها با اختیارات ریاستجمهوری این کشور تصویب شده درحالی که برخی دیگر ازسوی کنگره آمریکا به تصویب رسیدهاست لذا این مساله کار را برای تشخیص اینکه آیا اوباما خواهد توانست این تحریمها را بهطور یکجانبه لغو کند یا خیر، دشوار کردهاست.
«دنفورث نیوکوم»، وکیل مبادلات بینالمللی کمپانی «شیرمن و استرلینگ» در نیویورک میگوید: در اتاق من یک پوستر بسیار بزرگ از فهرست تحریمها علیه ایران وجود دارد که اکنون باید با رنگهای مختلف مشخص کنم که تبادل چه کالاهایی با ایران مجاز و چه کالاهایی غیرمجاز است. وی افزود: درحال حاضر تشخیص اینکه چه مبادلاتی با ایران مجاز است و چه مبادلاتی غیر مجاز، کار بسیار پیچیدهای محسوب میشود.
با اینحال بنظر میرسد برخی کمپانیهای داروسازی و خدمات بهداشتی از این تفاهم دستاوردهایی را داشته باشند چراکه آنها درحال حاضر نیز بهدلیل معافیت کالاهای بشردوستانه از تحریم، به بازارهای داخل ایران دسترسی بیشتری دارند. سال گذشته بیش از ۵۰ کمپانی داروسازی آمریکایی برای صادرات محصولات خود به ایران، نامه معافیت از تحریم دریافت کردند اما مشکل اصلی آنها پرداخت وجوه معاملات بود بخصوص اینکه از سال ۲۰۱۲ میلادی و با بسته شدن سوئیفت بانکی، بانکهای ایرانی قادر به پرداخت پول کمپانیهای خارجی از این راه نبودند. شایان ذکر است که از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ میلادی، ارزش صادرات قانونی محصولات دارویی آمریکا به ایران به بیش از نصف کاهش یافتهاست. «کاتلین وبر»، تحلیلگر مرکز جمعآوری اطلاعات «بلومبرگ» با بیان این مطلب افزود: درحال حاضر ایران در انتظار دریافت داروهای خاص قرار دارد و بهدلیل اینکه صنایع دارویی این کشور قادر به تولید بسیاری از داروهای انحصاری بیماریهایی نظیر سرطان، اماس و نارساییهای خونی نیستند، در این کشور تقاضای جدی برای دریافت این داروها وجود دارد.
ازسوی دیگر، کمپانیهای نفتی آمریکا، بهعنوان بخش صنعتی که بیشترین سود را از دسترسی به داخل ایران کسب خواهد کرد، اما آنها درمقابل کمپانیهای اروپایی نظیر رویال داچ، شل، اِنی و توتال، به دلیل تحریمهای بسیار سختگیرانه آمریکا، وضعیت نابرابری خواهند داشت. ایران با در دست داشتن ۱۰ درصد از کل ذخایر نفتی جهان، پس از ونزوئلا، عربستان سعودی و کانادا، در رتبه چهارم جهان قراردارد. این کشور همچنین با در اختیار داشتن یک پنجم ذخایر گازی جهان، پس از روسیه در رتبه دوم جهان قراردارد. بنابراین، «اوسوالد کلینت»، تحلیلگر نفت در کمپانی «سنفورد برنشتین»، ایران را یک برگ برنده بزرگ میداند و میگوید: حجم ذخایر نفت و گاز ایران برای بسیاری از کمپانیهای نفتی جهان وسوسهانگیز و جذاب است.
حال تهران پس از دو دهه قصد دارد پای کمپانیهای نفتی را به ایران باز کند. این درحالیست که در سال ۱۹۹۵ میلادی انعقاد قراردادی به ارزش یک میلیارد دلار با کمپانی Conco، تحت فشارهای کاخ سفید بلافاصله باطل شد و با شکست همکاری با کمپانیهای آمریکایی، ایران قراردادهای متعددی را با کمپانیهای بزرگ اروپایی نظیر توتال و شل منعقد کرد و در این بین تنها کمپانیهای آمریکایی بودند که متضرر شدند.
منبع: اقتصاد نیوز