تشخیص دیابت در مراحل اولیه برای بهبود زندگی یک فرد حیاتی است. اگرچه علت ابتلا به انواع دیابت با یکدیگر متفاوت است؛ اما بسیاری از نشانه‌ها و علائم دیابت نوع ۱ شبیه نشانه‌ها و علائم دیابت نوع ۲ هستند. این امر به دلیل تأثیر زیاد میزان زیادی از گلوکز یا شکر در جریان خون است. هم دیابت نوع ۱ و هم نوع ۲ در تمام گروه سنی مشاهده می‌شوند. دیابت نوع ۱ معمولاً در کودکان و افراد جوان و دیابت نوع ۲ معمولاً در سنین بالاتر وجود دارد. این مطلب به شما کمک می‌کند تا با نشانه‌ها و علائم انواع دیابت و علت ایجاد آن‌ها آشنا شوید.
همان‌طور که اشاره کردیم بسیاری از نشانه‌ها و علائم دیابت نوع ۱ و نوع ۲ یکسان هستند؛ اما بایستی این نشانه‌ها را در دو فهرست جداگانه قرار دهیم. در دیابت نوع ۲ در برخی افراد، یک سری نشانه‌های بسیار خطرناک ممکن است در اوایل بیماری شناسایی شود. این امر بدین دلیل است که این دیابت، نوعی بیماری خودایمنی است و سلول‌های بتایی که انسولین موردنیاز برای ثابت نگه‌داشتن گلوکز خون را تولید می‌کنند، از بین می‌برد. به دلیل کمبود انسولین، فرد باید یاد بگیرد که در زندگی خود انسولین را جایگزین نماید. آغاز دیابت نوع ۲ معمولاً مدت زیادی طول می‌کشد و آشکار نیست. این دیابت ممکن است به آرامی با افزایش گلوکز خون در مدت درازی به وجود آید.
نشانه‌ها و علائم دیابت نوع ۱ چیست؟
نشانه‌ها و علائم انواع دیابت که توسط متخصصین اعلام شده‌اند، شامل عطش بیش‌ازحد، گرسنگی بیش‌ازحد و ادرار بیش‌ازحد است.
گلوکز یا شکر در خون به انسولین نیاز دارد تا در سلول‌های مختلف بدن جذب شود. زمانی که انسولین کافی نباشد، گلوکز خون بالا می‌رود. کلیه‌ها که معمولاً از دفع گلوکز جلوگیری می‌کنند، نمی‌توانند به خوبی کار کنند؛ زیرا غلظت گلوکز افزایش یافته است. شکر یا گلوکز زیادی باعث می‌شود مایع بافت‌های بدن خارج شده و از طریق ادرار دفع شود. این امر منجر به افزایش شدید ادرار می‌گردد که در نهایت موجب کمبود آب در بدن می‌شود. بدن سعی می‌کند آب بدن را با تشنگی شدید جبران کند. همچنین سلول‌های بدن باید تغذیه شوند که این امر باعث گرسنگی بیش‌ازاندازه می‌شود. این چرخه را برخی افراد «گرسنگی در سرزمین فراوانی» می‌نامند. در واقع گلوکز در بدن وجود دارد؛ اما نمی‌تواند وارد سلول‌ها شود و به عنوان انرژی مصرف گردد. این شرایط بسیار اورژانسی و خطرناک است.
حائز اهمیت است که بدانید نزدیک به ۹۰ درصد کودکانی که دیابت نوع ۱ دارند، سابقه این بیماری را در خانواده خود نداشته‌اند.
طبق گفته سازمان خیریه Juvenile Diabetes Research Fund، نشانه‌ها و علائم دیابت نوع ۱ باید جدی گرفته شوند. بیشتر اوقات، این نشانه‌ها و علائم شبیه یک سرماخوردگی شدید یا آنفولانزا به نظر می‌رسند. اگر نشانه‌های زیر را مشاهده کردید، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید. اگر پزشک خانوادگی ندارید، به اورژانس یک مرکز درمانی مراجعه کنید.
۱. تشنگی بیش‌ازحد
۲. نیاز مکرر به ادرار
۳. تغییرات ناگهانی در بینایی (افزایش گلوکز خون باعث می‌شود شکل عدسی‌های چشم تغییر یافته و متورم شود. این امر باعث تغییر در بینایی می‌شود)
۴. وجود گلوکز یا شکر در ادرار
۵. شناسایی بویی شیرین و میوه‌ای در تنفس (این امر نشانه آن است که بدن از چربی به عنوان انرژی استفاده می‌کند؛ زیرا گلوکز برای سلول‌ها در دسترس نیست. اصطلاح این شرایط کتون‌زایی دیابت است و ممکن است بسیار خطرناک باشد)
۶. افزایش اشتها به همراه کاهش ناگهانی وزن
۷. خواب‌آلودگی و افسردگی
۸. تنفس سنگین و طاقت‌فرسا، منگ شدن، خواب‌آلود بودن و افسرده شدن و احتمالاً بی‌هوش شدن
نشانه‌ها و علائم دیابت نوع ۲ کدم‌اند؟
دیابت نوع ۲ با دیابت نوع ۱ متفاوت است. دیابت نوع ۲ جزو بیماری‌های خودایمنی محسوب نمی‌شود و معمولاً به آرامی ایجاد می‌گردد. بدن همچنان به تولید انسولین ادامه می‌دهد؛ اما این انسولین به طور مؤثر مورداستفاده قرار نمی‌گیرد یا سلول‌های بدن نسبت به آن مقاوم هستند. به همین دلیل به بسیاری از افرادی که دیابت نوع ۲ دارند، گفته می‌شود که به انسولین مقاوم هستند. ممکن است از یک سری دارو برای کاهش این مقاومت استفاده شود. بسیاری از افرادی که به دیابت نوع ۲ هستند، با گذشت زمان به انسولین نیاز خواهند داشت. ممکن است بدن نتواند به اندازه کافی انسولین تولید کند یا انسولین تولیدشده توسط بدن، مؤثر نباشد. همان‌طور که قبلاً نیز اشاره کردیم، نشانه‌ها و علائم دیابت نوع ۲ همانند دیابت نوع ۱ هستند؛ زیرا نتیجه نهایی، وجود گلوکز بیش‌ازحد در خون است.
از آنجا که دیابت نوع ۲ به مرور ایجاد می‌شود، بسیاری از افراد مبتلا به آن هیچ نشانه‌ای ندارند. حائز اهمیت است که مرتب به پزشک خود مراجعه کنید تا از نظر وجود دیابت بررسی شوید. فهرست Canadian Diabetes Association، نشانه‌ها و علائم زیر را برای دیابت نوع ۲ مطرح کرده است.
اگر این نشانه‌ها را مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید.
۱. تشنگی بیش‌ازحد
۲. نیاز مکرر به ادرار
۳. تغییر وزن (در دیابت نوع ۲ نیز ممکن است همانند دیابت نوع ۱ دچار کاهش یا افزایش وزن شوید. بدن افرادی که به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند، به هنگام افزایش وزن، بیشتر به انسولین مقاومت نشان خواهد داد. این امر باعث می‌شود که توانایی سلول‌های بدن برای استفاده از انسولین کاهش یابد و در نتیجه، گلوکز خون افزایش یابد)
۴. خستگی
۵. تغییرات بینایی و تاری دید
۶. افزایش دفعات ابتلا به عفونت (زمانی که گلوکز خون زیاد است، باکتری‌ها رشد می‌کنند. این امر ممکن است باعث عفونت‌های ادراری و عفونت‌های قارچی شود)
۷. زخم‌ها و بریدگی‌هایی که مدت زیادی بهبود نمی‌یابند
۸. مورمور شدن و بی‌حسی در انگشتان پاها و دست‌ها. گلوکز زیاد خون به مرور زمان باعث آسیب به عصب‌ها می‌شود. این نشانه نوعی پی‌آسیب است که در دیابت شایع است.
۹. عدم تحریک آلت جنسی در مردان
همان‌طور که مشاهده کردید، حائز اهمیت است که نشانه‌ها و علائم انواع دیابت را بدانید. اگر فکر می‌کنید دیابت دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. تنها راه اطمینان از این بیماری، انجام تست است.
