در سال ۱۹۵۰، یک گفتوگوی ساده در هنگام صرف ناهار منجر به آغاز چندین دهه اکتشافات نجومی شد.
انریکو فرمی که یک فیزیکدان است به همکاران خود بعد از چندین جلسه بحث و مجادله گفت که اولاً کهکشان بسیار پیر و بزرگ است و صدها میلیارد ستاره و سیارههای قابل سکونت زیادی درد. دماً این بدان معنی است که باید مدت زمان کافی برای شکلگیری تمدنهای پیشرفته شکوفا شدن آنها در سرتاسر کهکشان وجود داشته باشد.
پس این بیگانگان یا موجودات فضایی کجا هستند؟
این بحث ساده اما قدرتمند پارادوکس فِرمی نامیده شد و هنوز هم ذهن خیلی از مردم عادی و دانشمندان را به خود مشغول کرده است. ممکن است آدم فضاییها وجود داشته باشند اما هنوز هیچ مدرک قانعکنندهای از وجود چنین موجوداتی یافت نشده است.
در اینجا، میخواهیم به ۱۲ دلیلی اشاره کنیم که این وضعیت مبهم و گنگ را ایجاد کردهاند:
- اصلاً هیچ موجود بیگانهای وجود ندارد. بر خلاف آن طور که به نظر میرسد در کهکشانی که میلیاردها ستاره وجود دارد و تا ۴۰ میلیارد سیاره در ابعاد زمین که قابل سکونت هستند، ما تنها موجودات زنده دنیا هستیم.
- به جز ما، هیچ زندگی هوشمندی وجود ندارد. (این طور فرض میشود که انسان یک موجود هوشمند است). ممکن است حیات وجود داشته باشد اما به شکل میکروبهای ریز یا دیگر موجودات بیکلام خواهد بود.
- گونههای هوشمند فاقد فناوری پیشرفته هستند. در حال حاضر، ستارهشناسان از تلسکوپهای رادیووی برای گوش دادن به صداها در آسمان شب استفاده میکنند. بنابراین، اگر گونههای بیگانهای وجود داشته باشد هیچ سیگنالی از خود منتشر نمیکنند و تا کنون چنین چیزی وجود نداشته است.
- حیات هوشمند خودش را نابود میکند. چه از طریق سلاحهای کشتار جمعی باشد، آلودگی سیارهای یا بیماریهای ویروسی دستساز، این طبیعت گونههای هوشمند خواهد بود که مرتکب خودکشی شوند و طی مدت کوتاهی از پدیدار شدنشان از صحنه دنیا محو شوند.
- جهان یک مکان مرگبار و کشنده است. بر اساس زمانبندی کیهانی –اگر به میلیاردها سال فکر کنید- متوجه میشوید زندگی زودگذر است. تنها چیزی که برای نابود کردن زندگی در روی کره زمین نیاز است تا ان را به سیارهای خالی از سکنه مبدل کند یک سیارک، ابرنواختر، انفجار پرتوی گاما یا فوران خورشیدی است.
- فضا بینهایت بزرگ است. از این سو تا آن سوی کهکشان راه شیری ۱۰۰ هزار سال نوری فاصله است. بنابراین، کاملاً قابل تصور است که سیگنالهای متمرکز موجودان بیگانه هوشمند که به سرعت نور محدود هستند، هنوز به ما نرسیده باشند.
- مدت زمان زیادی به آسمان نگاه نکردهایم. فقط ۸ سال! این مدت زمانی است که رادیو تلسکوپهایی که به ما امکان تشخیص سیگنالهای موجودان بیگانه را میدهد ساخته شدهاند. و در حال حاضر، فقط ۶ سال است که انسان به شکلی فعال در حال تحقیق بر روی وجود موجودات فضایی است. این اصلاً مدت زمان زیادی نیست.
- مکان مشاهده را اشتباه انتخاب کردهایم. همان طور که قبلاً ذکر شد، هزاران منطقه برای گوش دادن به سیگنالهای موجودات بیگانه وجود دارد. اگر با دقت در جهتی که سیگنالها تولید میشود گوش ندهیم، هرگز آنها را نخواهیم شنید.
- ممکن است فناوری موجودات بیگانه بیش از حد پیچیده باشد. فناوری رادیویی ممکن است روی کره زمین چیز رایجی باشد اما در دنیاهی پرت و دور، در جوامع بیگاناگان شاید آن قدر تحصیل کرده باشند فناوری ارتباطات آنها چنان پیشرفته که سیگنالهای نوترینو ارسال کنند. ما هنوز نمیتوانیم چنین چیزی را رمزگشایی کنیم.
- هیچ کس در حال ارسال چیزی نیست. در عوض ممکن است همه در حال شنود ما باشند؛ درست مثل همین کاری که ما داریم در روی زمین انجام میدهیم. فارغ از اندک تلاشهایی که انجام شده است تا سیگانالهای قوی در باندهای فرکانس خیلی باریک از سوی ستارگان دریافت شود به ندرت حضوری به عنوان یک موجود بیگانه در جهانی هستی کشف شده است. در واقع، اگر موجدات فضایی رایو تلسکوپهایی شبیه آنچه که ما در زمین داریم داشته باشند، پخش رادیویی و تلویزیون ما فقط تا ۳ (سهدهم) یک سال نوری قابل تشخیص است. این فاصله حتی از دورترین نقطه منظومه شمسی نیز فراتر نخواهد رفت.
- سیاره زمین عمداً طوری است که نمیتوان با آن تماس گرفت. بر روی زمین، ما سیاستهایی در مورد تماس با افراد روی کره زمین داریم. نظیر همین قضیه نیز میتواند در ارتباط با ما اتفاق بیفتد. شبیه همان چیزی که در فیلم سینمایی Star Trek دیدهاید، جوامع پیشرفته موجودات فضایی ممکن است قوانینی را برای محدودیت تماس با گونههای دیگر اجرا کرده باشند که درجه بالایی از فناوری یا تحول فرهنگی در میان خودشان را حفظ کنند.
- موجودات بیگانه در میان ما هستند اما ما قدر به تشخیص آنها نیستیم. نظریهپردازان توطئهگر عاشق این توضیح مخالف و جریان مخالف هستند. با این که احتمال چنین چیزی خیلی بعید است اما غیرممکن نیست که سازمانهای دولتی وجود آدم فضاییها را انکار کنند و روی آن سرپوش گذارند. ممکن است بیگانگان همین حالا هم در میان ما انسانها باشند و در حال تماشای بشریت در پوشش بینظیر و زیرکانه یک موش آزمایشگاهی باشند.