در ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، اتفاق عجیبی در همسایگی کیهانی ما رخ داد. زمین یک سیارک کوچک به نام 2024 PT5 را به دام انداخت و آن را به یک مینی‌ماه موقتی تبدیل کرد.
امروز، اول نوامبر، زمین دو ماه دارد – اما این وضعیت برای مدت زیادی دوام نخواهد داشت.
ریچارد بینزل، ستاره‌شناس در موسسه فناوری ماساچوست (MIT)، درباره این همراهان گذرا توضیحاتی داد.
«این اتفاق‌ها بیشتر از آنچه فکر می‌کنیم رخ می‌دهند، اما اندازه‌شان کوچک و پیدا کردنشان دشوار است.» بینزل توضیح داد. «تنها اخیراً تلسکوپ‌های ما قدرتمندتر شده‌اند و می‌توانند آن‌ها را به طور منظم مشاهده کنند.»
در ماه اوت، تیمی از ستاره‌شناسان از دانشگاه کمپلوتنسه مادرید، این سنگ فضایی کوچک را با استفاده از یک تلسکوپ قدرتمند در سوترلند، آفریقای جنوبی، شناسایی کردند.
آن‌ها تنها کسانی نبودند که این جرم را تحت نظر داشتند. نخستین بار این سیارک در ۷ اوت ۲۰۲۴ توسط سیستم هشدار نهایی تأثیرات زمینی سیارک‌های ناسا (ATLAS) در رصدخانه هالیاکالا در هاوایی مشاهده شد.
این کشف موجب هیجان در میان ستاره‌شناسان شد و فرصتی برای شناخت بهتر اجرام نزدیک به زمین فراهم کرد.
2024 PT5 دقیقاً چیست؟
گاهی زمین سیارک‌های کوچکی مانند 2024 PT5 را به دام می‌اندازد و آن‌ها را به مدارهای موقتی اطراف سیاره می‌کشاند.
در حالی که اکثر سیارک‌ها در مسیرهای منظمی به دور خورشید می‌چرخند، برخی از آن‌ها به اندازه‌ای نزدیک می‌شوند که توسط گرانش زمین برای مدتی کوتاه اسیر می‌شوند.
این بازدیدکنندگان کیهانی تنها برای مدت کوتاهی – معمولاً چند هفته یا چند ماه – در مدار زمین باقی می‌مانند و سپس آزاد شده و به مسیر خود در مدار خورشید بازمی‌گردند.
هر مینی‌ماه فرصتی نادر برای دانشمندان است تا سیارک‌های نزدیک به زمین را از نزدیک بررسی کنند و به بینش‌های ارزشمندی درباره ساختار منظومه شمسی دست یابند.
مقایسه 2024 PT5 با ماه زمین
بیایید ماه زمین را با این مینی‌ماه جدید مقایسه کنیم: 2024 PT5 تنها حدود ۱۱ متر عرض دارد، در حالی که ماه آشنا برای ما با قطر عظیم ۳۴۷۴ کیلومتر گسترده شده است. این تفاوت نشان می‌دهد که ماه زمین بیش از ۳۰۰۰۰۰ برابر بزرگ‌تر از این سیارک کوچک است.
دانستن اینکه این جرم در آن بالا وجود دارد هیجان‌انگیز است، حتی اگر نتوانیم آن را بدون استفاده از یک تلسکوپ عظیم مشاهده کنیم.
چگونه سیارک 2024 PT5 مشهور شد
درک اینکه چگونه 2024 PT5 به ماه موقتی زمین تبدیل شد، کمی به مکانیک مداری برمی‌گردد.
بلکمور توضیح داد: «این سیارک در کنار ما به دور خورشید می‌چرخد و بخشی از گروهی از سیارک‌ها به نام سیارک‌های آرژونا است که با سرعت تقریباً یکسانی با زمین حرکت می‌کنند.»
او افزود: «تصور کنید یک اسکیت‌باز در حال ورود به یک پارک اسکیت است. آن‌ها بر روی منحنی‌ها می‌روند و انرژی جمع می‌کنند، دقیقاً مثل اینکه سیارک در میدان گرانشی زمین گرفتار شده و منحنی را طی می‌کند.»
اهمیت مشاهده مینی‌ماه‌ها
شناسایی مینی‌ماه‌ها کار دشواری است چون آن‌ها فوق‌العاده کوچک و کم‌نور هستند. این سیارک‌های کوچک غالباً تنها چند متر عرض دارند و نور خورشید را چندان منعکس نمی‌کنند، به طوری که تقریباً در پس‌زمینه تاریک فضا نامرئی به نظر می‌رسند.
علاوه بر این، آن‌ها با سرعت بالا در حرکتند و مدت زیادی در مدار باقی نمی‌مانند، بنابراین تا وقتی که تلسکوپ‌هایمان را به سوی آن‌ها بچرخانیم، ممکن است دیگر آنجا نباشند.
چالش‌های مشاهده 2024 PT5
برای کسانی که مشتاق دیدن این مینی‌ماه هستند، کارشناسان هشدار دادند که مشاهده آن بسیار دشوار خواهد بود. بلکمور اشاره کرد که «برای مشاهده این سیارک به تلسکوپی با قطر حداقل ۷۵ سانتی‌متر نیاز دارید.»
مطالعه کامل در مجله IOPscience منتشر شده است.
