وقتی یکی از اندام های داخلی یا قسمت دیگری از بدن، از دیواره عضلانی یا بافتی که آن را احاطه کرده بیرون می زند، اصطلاحا به آن فتق گفته می شود. این عارضه انواع مختلفی دارد و اغلب در حفره شکمی (بین قفسه سینه و لگن) رخ می دهد.
علت ایجاد فتق
فتق اینگوینال (فتق کشاله ران) و فمورال (فتق ران) به دلیل ضعیف شدن عضلات رخ می دهند که ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشد یا با افزایش سن و فشار مکرر به ناحیه شکم و کشاله ران ایجاد شود. این گونه فشارها می تواند ناشی از فعالیت بدنی، چاقی، بارداری، سرفه های مداوم و یا زور زدن به دلیل یبوست باشد.
افراد بزرگسال ممکن است به دلیل فشار بر روی ناحیه شکمی، داشتن اضافه وزن، سرفه های شدید طولانی مدت و یا بعد از زایمان، دچار فتق ناف شوند.
علت فتق هیاتال (فتق معده) هنوز به طور کامل شناخته شده نیست، اما ضعیف شدن عضله دیافراگم به دنبال افزایش سن و یا فشار بر روی شکم، می تواند نقش مهمی در این زمینه داشته باشد.
در ادامه ببینیم آیا فتق بیضه خطرناک است؟
عوامل خطر فتق را می توان با توجه نوع فتق دسته بندی نمود:
– عوامل خطر فتق انسزیونال (برشی)
از آنجایی که فتق برشی به دنبال جراحی رخ می دهد، بدیهی ترین عامل خطر آن داشتن یک عمل جراحی در ناحیه شکم است. افرادی که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند، در 3 تا 6 ماه بعد از عمل، بیشتر در معرض ابتلا به این نوع فتق هستند. به خصوص اگر:
- فعالیت های سنگین داشته باشند.
- وزن اضافه کنند.
- باردار شوند.
همه این عوامل، فشار مضاعفی به بافت در حال بهبود وارد می کنند.
برخی از افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به فتق اینگوینال هستند، عبارتند از:
- افراد مسن
- افرادی که سابقه خانوادگی فتق اینگوینال دارند.
- افرادی که در گذشته نیز دچار فتق اینگوینال شده اند.
- مردان
- افرادی که سیگار می کشند. زیرا مواد شیمیایی موجود در تنباکو باعث ضعیف شدن بافت ها می شود و به این ترتیب احتمال بروز فتق افزایش می یابد.
- افراد مبتلا به یبوست مزمن
- افرادی که به صورت نارس و یا با وزن کم متولد شده اند.
- زنان باردار
– عوامل خطر فتق ناف
- فتق ناف در نوزادان کم وزن و نوزادان نارس شایع تر است.
عوامل خطر فتق ناف در بزرگسالان عبارتند از:
- داشتن اضافه وزن
- بارداری چند قلویی
- فتق ناف در زنان شایع تر است.
– عوامل خطر فتق هیاتال
برخی از عوامل خطر فتق هیاتال عبارتند از:
- سن بالای 50
- چاقی و اضافه وزن
علائم فتق
فتق در شکم یا کشاله ران می تواند یک توده یا برآمدگی قابل توجه ایجاد کند. این برآمدگی ممکن است هنگام دراز کشیدن ناپدید شود و یا می توان آن را به داخل فشار داد. اما فعالیت هایی مانند خندیدن، گریه کردن، سرفه کردن، زور زدن هنگام اجابت مزاج و یا فعالیت بدنی، ممکن است باعث شود که این توده مجددا ظاهر شود. برخی از علائم دیگر فتق عبارتند از:
- ایجاد تورم یا برآمدگی در کشاله ران یا کیسه بیضه
- درد فزاینده در محل برآمدگی
- احساس درد هنگام بلند کردن اجسام
- بزرگ تر شدن برآمدگی به مرور زمان
- احساس درد مبهم
- احساس سیری یا علائم انسداد روده
در فتق هیاتال هیچ گونه برآمدگی در خارج از بدن ایجاد نمی شود. اما علائم آن می تواند شامل سوزش معده، سوء هاضمه، مشکل در بلع، برگشت غذا و درد قفسه سینه باشد.
درمان فتق
این عارضه معمولا به خودی خود برطرف نمی شود و ممکن است تنها راه درمان آن عمل جراحی باشد. البته اینکه انجام عمل جراحی ضروری باشد یا خیر، به اندازه فتق و شدت علائم آن بستگی دارد. در هر صورت پزشک بهترین درمان را برای رفع مشکل شما توصیه می کند. اگر پزشک تشخیص دهد که انجام عمل جراحی فتق برای شما ضروری است، بهترین روش جراحی را برای شما در نظر می گیرد.
در رابطه با فتق ناف در کودکان، اگر فتق بزرگ باشد و یا تا سن 5-4 سالگی بهبود نیابد، ممکن است پزشک عمل جراحی را توصیه کند. در این سن کودک معمولا دچار عوارض جراحی نمی شود.
در بزرگسالان مبتلا به فتق ناف، معمولا جراحی توصیه می شود. زیرا این وضعیت به خودی خود برطرف نمی شود و خطر عوارض آن نیز بیشتر است. سه نوع عمل جراحی برای درمان فتق قابل انجام است:
- جراحی باز: در این عمل یک برش در محل فتق ایجاد می شود. سپس بافت بیرون زده در جای خود قرار می گیرد و دیواره عضلانی ضعیف شده نیز بخیه می شود. گاهی اوقات پزشک برای حمایت بیشتر، نوعی بافت مصنوعی تور مانند نیز در ناحیه مورد نظر قرار می دهد.
- جراحی لاپاراسکوپی: اقدامات درمانی که در جراحی لاپاراسکوپی انجام می شود، مشابه جراحی باز است. اما پزشک به جای ایجاد یک برش در شکم یا کشاله ران، برش های کوچکی بر روی بدن ایجاد می کند که ابزارهای جراحی از طریق آن ها به درون بدن وارد می شوند.
- جراحی ترمیم فتق رباتیک: در این عمل مانند جراحی لاپاراسکوپی، پزشک از لاپاراسکوپ استفاده می کند و از طریق برش های کوچک جراحی را انجام می دهد. اگرچه جراحی رباتیک برای برخی فتق های کوچکتر و یا نواحی ضعیف استفاده می شود، اما می توان از آن برای بازسازی دیواره شکم نیز استفاده نمود.
هر یک از این عمل های جراحی مزایا و معایب خود را دارد. اینکه کدام روش برای شما بهتر است، توسط جراح تعیین می شود.
آدرس مطب دکتر کرمی متخصص ارولوژی تهران، خیابان شریعتی،قلهک، روبروی مسجد قلهک، کوچه سجاد، ساختمان پزشکان سجاد، پلاک ۷۰ می باشد.
برای اطلاعات بیشتر یا تعیین نوبت می توانید با شماره ۰۲۱۲۲۶۴۲۷۴۴ تماس بگیرید و یا از وب سایت ما به نشانی https://drkarami.com دیدن کنید.
این مطلب صرفا جنبه تبلیغاتی داشته و فوت و فن هیچ مسئولیتی را در رابطه با آن نمیپذیرد