مطالعهای اخیر روی ۱۰ هزار کودک ۹ تا ۱۱ ساله نشان داده است که هر روز اضافی از مواجهه با دود آتشسوزی جنگل و دیگر انواع آلودگی شدید هوا، خطر ابتلا به مشکلات سلامت روان در کودکان را افزایش میدهد.
نویسنده اصلی، هری اسملکر، محقق در موسسه علوم شناختی دانشگاه بولدر کلرادو گفت: “ما دریافتیم که تعداد بیشتر روزهایی که سطح آلودگی هوا با ذرات ریز (PM 2.5) بالاتر از استانداردهای آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) بود، با افزایش علائم بیماریهای روانی هم در سال مواجهه و هم تا یک سال بعد ارتباط دارد”.
این مطالعه که در مجله چشماندازهای سلامت محیطی (Environmental Health Perspectives) منتشر شده است، همزمان با پوشیده شدن بخشهای وسیعی از غرب ایالات متحده از دود آتشسوزیهای جنگلهای جنوب کالیفرنیا منتشر شد، که حتی تا لاسوگاس و بخشهایی از کلرادو نیز گسترش یافته است.
سطوح شدید ذرات معلق
اگرچه کیفیت هوای سالانه در دهههای اخیر به دلیل محدودیتهای اعمال شده بر انتشار گازهای گلخانهای بهبود یافته است، اما آتشسوزیهای جنگلی مکرر باعث ایجاد مشکل جدیدی شده است: افزایش تعداد روزهایی با سطوح شدید ذرات معلق در هوا.
اسملکر گفت: “ما وارد عصر جدیدی شدهایم که در آن شاهد سطوح بیسابقهای از مواجهه با ذرات معلق چندین بار در سال هستیم”. “ما باید بفهمیم این وقایع شدید چه تأثیری بر جوانان، مغزها و رفتارهای آنها دارد.”
دود آتشسوزی جنگل و سلامت روان
اگرچه دانشمندان از قبل میدانستند که آلودگی هوا میتواند به ریهها و قلب آسیب برساند، اما آنها بهتازگی شروع به بررسی تأثیر آن بر سلامت روان کردهاند.
مطالعات نشان دادهاند که PM2.5 (ذرات معلق با قطر کمتر از 2.5 میکرومتر) به اندازهای کوچک است که میتواند از سد خونی مغز عبور کند و باعث التهاب بافت، آسیب به سلولها و واکنشهای ایمنی شود که میتواند تغییرات حاد و بلندمدت در مغز ایجاد کند.
کارشناسان پیشتر دریافته بودند که بستریهای بیمارستانی به دلیل افسردگی، روانپریشی و اقدام به خودکشی در بزرگسالان در روزهایی با سطح بالای آلودگی هوا افزایش مییابد.
وقتی زنان باردار در معرض سطوح بالای ذرات معلق قرار میگیرند، فرزندان آنها با خطر بالاتری از مشکلات حرکتی و شناختی در آینده مواجه میشوند.
اما این مطالعه جدید از اولینهایی است که به بررسی اثرات بالقوه بر جوانانی میپردازد که مغزهایشان در حال رشد مداوم است.
مواجهه با دود آتشسوزی جنگل
دانشمندان دادههای 10 هزار نوجوانی که در مطالعه توسعه شناختی مغز نوجوانان (ABCD) شرکت داشتند – بزرگترین مطالعه طولی درباره توسعه مغز و سلامت کودکان که در ایالات متحده انجام شده است – را تحلیل کردند.
برای تعیین تعداد روزهایی در سال 2016 که کودکان در معرض سطوح PM2.5 بالاتر از استانداردهای ایمنی EPA (35 میکروگرم بر متر مکعب) قرار گرفتند، محققان آدرسهای شرکتکنندگان و دادههای تاریخی کیفیت هوا را بررسی کردند.
این تحقیق نشان داد که تقریباً یکسوم از کودکان حداقل یک روز در معرض سطوح بالاتر از استانداردهای EPA قرار گرفتند، در حالی که یک نفر از شرکتکنندگان به مدت 173 روز در معرض سطوح ناسالم بود. بالاترین سطح مواجهه 199 میکروگرم بر متر مکعب بود که بیش از پنج برابر سطح ایمن محسوب میشود.
تأثیرات سلامت روانی آتشسوزیها
کارشناسان پرسشنامههای والدین را در چهار زمان مختلف طی سه سال بررسی کردند. آنها دریافتند که در هر دو جنس، هر روز اضافی از مواجهه با سطوح ناسالم PM2.5 احتمال بروز علائم افسردگی، اضطراب و دیگر مشکلات سلامت روانی در نوجوانان را تا یک سال بعد افزایش میدهد.
این یافتهها پس از در نظر گرفتن عوامل مخدوشکننده مختلفی مانند نژاد، وضعیت اجتماعی-اقتصادی و مهمتر از همه، سلامت روان والدین به دست آمد. حتی زمانی که والدین هیچ علائمی از بیماری روانی گزارش نمیدادند، فرزندان آنها اغلب این علائم را نشان میدادند.
اسملکر گفت: “این نشان میدهد که مواجهه با PM2.5 ممکن است تأثیرات خاصی بر جوانان داشته باشد که از تأثیرات بر والدینشان متفاوت است”.
مواجهه مکرر بیشترین آسیب را دارد
مواجهه مکرر با سطوح بالای PM2.5 تأثیر بیشتری بر خطر داشت تا میانگین سالانه یا سطوح حداکثر، که این یافته نگرانکنندهای است که نشان میدهد هر روز اضافی از مواجهه اهمیت دارد.
برای هر روز مواجهه ناسالم، خطر به طور متوسط 0.1 امتیاز در مقیاس 1 تا 50 افزایش مییافت.
اسملکر گفت و تأکید کرد که: “این افزایش نسبتاً کوچک است، اما بیاهمیت نیست” PM2.5 تنها یکی از انواع زیادی از آلودگیهای موجود در “اکسپوزوم” است – مجموعهای از مواجهات محیطی که رشد کودکان را شکل میدهند. “به طور جمعی اینها میتوانند انباشته شوند.”
تأثیرات شناختی آلودگی هوا
برخی کودکان ممکن است به صورت ژنتیکی مستعد باشند که حتی بیشتر به تأثیرات شناختی آلودگی هوا آسیبپذیر باشند.
اگرچه PM2.5 میتواند از منابع مختلفی مانند ترافیک و صنعت ناشی شود، کارشناسان معتقدند که بیشتر مواجهات در این مطالعه به دلیل دود آتشسوزی جنگل بوده است.
نویسنده همکار، کولین رید، جغرافیدان در دانشگاه بولدر کلرادو گفت:”وقایع دود آتشسوزیهای جنگلی روز به روز بیشتر میشوند و این مطالعه به مجموعهای از شواهد رو به رشد اضافه میکند که نشان میدهد این وقایع میتوانند بر سلامت ما تأثیر بگذارند”.
“مطالعه حاضر نتیجهگیری کرد که تعداد روزهای مواجهه با PM2.5 بالاتر از استانداردهای EPA در دوران کودکی ارتباطی با سطوح بالاتر همزمان علائم درونی در میان دختران و پسران داشت، حتی پس از در نظر گرفتن اثرات دیگر الگوهای زمانی مواجهه.”
نویسندگان مطالعه نوشتند: “نکته قابل توجه این است که این ارتباط حتی پس از در نظر گرفتن روانپریشی والدین نیز باقی ماند، که نشان میدهد مواجهه با PM2.5 ممکن است تأثیرات خاصی بر جوانان داشته باشد که از تأثیرات بر والدینشان متفاوت است.”