ممکن است زیاد به کبد خود فکر نکنید، اما این عضو یکی از اجزای کلیدی سیستم گوارشی بدن شما است. مواد مغذی که میخورید یا مینوشید و همچنین داروها از کبد عبور میکنند. شما باید به درستی از آن مراقبت کنید تا سالم بماند و وظایف خود را انجام دهد.
دکتر روهیت ساتوسکار از مؤسسه پیوند مد استار جورجتاون میگوید: “کبد عضوی است که بهراحتی میتوانید آن را از بین ببرید اگر به درستی از آن مراقبت نکنید”. “و وقتی از بین برود، دیگر بازگشتی ندارد.”
کبد شما تقریباً به اندازه یک توپ فوتبال است و در زیر قفسه سینه در سمت راست بدن قرار دارد. وظایف مهمی بر عهده دارد:
- خون شما را با حذف مواد شیمیایی مضر که بدن تولید میکند، تمیز میکند.
- مایعی به نام صفرا تولید میکند که به تجزیه چربیهای مواد غذایی کمک میکند.
- قندی به نام گلوکز ذخیره میکند که در مواقع نیاز به شما انرژی سریع میدهد.
دکتر ری چونگ، مدیر پزشکی برنامه پیوند کبد در بیمارستان عمومی ماساچوست میگوید: نگه داشتن کبد در وضعیت خوب کار پیچیدهای نیست. این موضوع به یک سبک زندگی سالم بستگی دارد.
“مراقبت از کبد بیشتر به پرهیز از موارد مضر مربوط میشود تا به خوردن یا نوشیدن چیزهایی که برای کبد مغذی هستند.”
مراقبت از کبد
برای سالم نگه داشتن کبد خود، این نکات را دنبال کنید:
- مصرف الکل را محدود کنید.
الکل میتواند به سلولهای کبد آسیب برساند و باعث تورم یا زخمهایی شود که به سیروز منجر میشود و ممکن است کشنده باشد.- طبق دستورالعملهای دولتی ایالات متحده، مردان نباید بیشتر از دو نوشیدنی در روز و زنان فقط یک نوشیدنی مصرف کنند.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید و ورزش منظم کنید.
- وزن خود را کنترل کنید که به جلوگیری از بیماری کبد چرب ناشی از اختلالات متابولیک (MASLD) کمک میکند. این بیماری ممکن است به سیروز منجر شود.
- از برخی داروها مراقب باشید.
- بعضی از داروهای کلسترول گاهی عوارض جانبی دارند که ممکن است به کبد آسیب برساند.
- مسکن استامینوفن (تایلنول) نیز در صورت مصرف بیش از حد، میتواند به کبد آسیب بزند.
- از هپاتیت ویروسی پیشگیری کنید.
- هپاتیت یک بیماری جدی است که به کبد آسیب میرساند.
- واکسن هپاتیت A برای افرادی که در معرض خطر بالایی هستند یا به مناطقی سفر میکنند که شیوع این بیماری وجود دارد، توصیه میشود.
- هپاتیت B و C از طریق خون و مایعات بدن منتقل میشوند. برای کاهش خطر:
- از وسایل شخصی مانند مسواک، تیغ یا سوزن مشترک استفاده نکنید.
- تعداد شرکای جنسی خود را محدود کنید و همیشه از کاندوم لاتکس استفاده کنید.
- آزمایش هپاتیت بدهید.
- ممکن است سالها این بیماری را بدون علائم داشته باشید.
- طبق توصیه CDC، همه بزرگسالان باید حداقل یک بار در طول زندگی و همچنین در دوران بارداری آزمایش هپاتیت C بدهند.
- از مواد سمی دوری کنید.
- بعضی از محصولات تمیزکننده، محصولات آئروسل و حشرهکشها دارای مواد شیمیایی هستند که به کبد آسیب میزنند.
- در مصرف گیاهان دارویی و مکملها احتیاط کنید.
- برخی از گیاهان و مکملها مانند عصاره چای سبز، جینسنگ و کوهاش سیاه ممکن است به کبد آسیب برسانند.
- قهوه بنوشید.
- تحقیقات نشان داده که قهوه میتواند خطر ابتلا به بیماری کبدی را کاهش دهد.
دکتر چونگ میگوید: “کبد یک عضو بسیار بخشنده است، اما محدودیتهایی دارد.” برای سالم نگه داشتن کبد، یک سبک زندگی سالم داشته باشید و مصرف داروها را با دقت زیر نظر بگیرید.