پرندگان بزرگ، نزدیک‌ترین خویشاوندان دایناسورها، هوش خود را با حل چالش‌های فیزیکی برای دسترسی به غذا نشان داده‌اند. دانشمندان اکنون ثابت کرده‌اند که شترمرغ‌های امو و رئا، که بخشی از گروه پالئوگنات‌ها هستند، قادر به انجام وظایف پیچیده می‌باشند.
کشف توانایی‌های جدید در اموها و رئاها
با وجود شهرت آن‌ها به عدم هوش، شترمرغ‌های امو توانستند تکنیکی جدید برای به دست آوردن غذا توسعه دهند. آن‌ها با تراز کردن یک سوراخ با محفظه غذا و تنظیم موقعیت آن، در ۹۰٪ از آزمایش‌ها موفق بودند.
یک شترمرغ نر رئا نه‌تنها از این روش استفاده کرد، بلکه روش دیگری را نیز ابداع نمود – او یک پیچ مرکزی را چرخاند تا مکانیزم قفل باز شود و به غذا دسترسی پیدا کند.
فراتر از کلاغ‌ها و طوطی‌ها
دکتر فی کلارک از دانشکده علوم روان‌شناختی دانشگاه بریستول بر اهمیت گسترش تحقیقات در مورد پرندگان، فراتر از گونه‌های معمولاً مطالعه‌شده تأکید کرد.
او گفت:
“مطالعات بسیاری نشان داده است که کلاغ‌ها و طوطی‌ها در حل مشکلات بسیار موفق هستند. در سال‌های اخیر، دانشمندان به سایر پرندگان مانند مرغ‌های دریایی و پرندگان شکاری نیز علاقه‌مند شده‌اند، اما همه این پرندگان به یک گروه فیلوژنتیکی مشترک، نئوگنات‌ها، تعلق دارند.”
“مشکل اینجاست که هرچه بیشتر روی گونه‌های مشابه تحقیق کنیم، بیشتر در یک ‘اتاق پژواک’ دانش گیر می‌افتیم و این تصور نادرست را ایجاد می‌کنیم که سایر گونه‌ها کمتر ‘باهوش’ هستند، در حالی که در واقع به همان میزان مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند.”
محدودیت‌های شناختی در پالئوگنات‌ها
تحقیقات دکتر کلارک شامل مطالعه سه گونه پالئوگنات – اموها، رئاها و شترمرغ‌ها – در یک باغ‌وحش محلی بود.
این پرندگان در ده جلسه آزمایشی شرکت کردند که شامل استفاده از یک چرخ دوار برای تراز کردن یک سوراخ و دریافت پاداش غذایی بود. در حالی که اموها و رئاها توانایی حل مسئله را نشان دادند، شترمرغ‌ها در این مطالعه نوآوری خاصی از خود نشان ندادند.
“ما نوآوری در پالئوگنات‌ها را در سطح پایین یا ساده طبقه‌بندی می‌کنیم – و این پیچیدگی‌ای مانند آنچه در کلاغ‌ها و طوطی‌ها می‌بینیم ندارد.”
“با این حال، این یک کشف بسیار مهم است. تاکنون هیچ گزارشی از نوآوری فنی در پالئوگنات‌ها وجود نداشت، و این باور رایج بود که آن‌ها ‘پرندگانی کم‌هوش’ هستند.”
“تحقیقات ما نشان می‌دهد که این باور درست نیست و احتمالاً نوآوری فنی در پرندگان بسیار زودتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد، تکامل یافته است.”
مسیرهای آینده تحقیق
نویسندگان این مطالعه قصد دارند تحقیقات خود را به گونه‌های بیشتری از پرندگان، به‌ویژه آن‌هایی که تاکنون در علوم شناختی مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند، گسترش دهند.
بررسی طیف وسیع‌تری از پرندگان که با همان چالش چرخ دوار مواجه می‌شوند، می‌تواند الگوهایی را در توانایی‌های حل مسئله در میان گروه‌های تکاملی مختلف آشکار کند.
علاوه بر این، تحقیقات آینده می‌توانند بررسی کنند که چگونه عوامل محیطی بر هوش تأثیر می‌گذارند.
آیا پرندگانی که در طبیعت با چالش‌های بیشتری روبه‌رو هستند، مهارت‌های حل مسئله بهتری توسعه می‌دهند؟ چگونه ساختار اجتماعی آن‌ها بر رشد شناختی تأثیر می‌گذارد؟
پاسخ به این پرسش‌ها می‌تواند درک ما را از هوش پرندگان عمیق‌تر کند.
“هرچه بیشتر پرندگان پالئوگنات را مطالعه کنیم، تصویر گسترده‌تری از شناخت پرندگان به دست می‌آوریم. و از آنجا که پالئوگنات‌ها نزدیک‌ترین خویشاوندان زنده دایناسورها هستند، این تحقیقات ممکن است به درک رفتار دایناسورها نیز کمک کند.” – دکتر کلارک
نقش محیط در هوش پرندگان
هوش پرندگان به‌صورت مستقل وجود ندارد – بلکه در واکنش به چالش‌های محیطی توسعه می‌یابد. گونه‌هایی که در طبیعت با موانع بیشتری روبه‌رو می‌شوند، ممکن است به‌عنوان یک استراتژی بقا، مهارت‌های حل مسئله را توسعه دهند.
به‌عنوان مثال، پرندگانی که در شرایط غیرقابل پیش‌بینی به دنبال غذا می‌گردند یا برای منابع کمیاب رقابت می‌کنند، احتمال بیشتری دارد که نوآوری نشان دهند.
اموها و رئاها که در زیستگاه‌های متنوعی زندگی می‌کنند، ممکن است از تطبیق‌پذیری خود بهره ببرند. در مقابل، شترمرغ‌ها بیشتر به سرعت و اندازه خود متکی هستند تا با شکارچیان مقابله کنند، که می‌تواند توضیحی برای رویکرد متفاوت آن‌ها به این آزمایش باشد.
مطالعه پرندگان در محیط‌های مختلف می‌تواند به دانشمندان کمک کند تا بهتر درک کنند که چگونه محیط بر رشد شناختی تأثیر می‌گذارد. تحقیقات آینده می‌توانند توانایی‌های حل مسئله را بین پرندگان وحشی و پرندگان در اسارت مقایسه کنند تا ببینند که چالش‌های طبیعی چگونه بر هوش تأثیر می‌گذارند.
بازنگری در درک ما از هوش پرندگان
این مطالعه باورهای دیرینه در مورد هوش پرندگان را به چالش می‌کشد. با تمرکز بر گونه‌هایی که کمتر مطالعه شده‌اند، دانشمندان در حال کشف بینش‌های جدیدی در مورد توانایی‌های شناختی گروه‌های مختلف پرندگان هستند.
پالئوگنات‌ها که زمانی در میان کم‌هوش‌ترین پرندگان در نظر گرفته می‌شدند، اکنون مهارت‌های حل مسئله‌ای را نشان داده‌اند که دیدگاه پیچیده‌تری از هوش پرندگان ارائه می‌دهد.
با ادامه تحقیقات، احتمال دارد که گونه‌های بیشتری از پرندگان به‌عنوان موجوداتی نوآور و یادگیرنده شناخته شوند. یافته‌های این مطالعه نه‌تنها دیدگاه ما درباره هوش پرندگان را تغییر می‌دهد، بلکه بحث‌های جدیدی را درباره ریشه‌های تکاملی رفتارهای حل مسئله برمی‌انگیزد.
این مطالعه در مجله Scientific Reports منتشر شده است.
