نتایج یک پژوهش جدید از سوی انجمن اروپایی جراحان آب مروارید و انکساری در دانمارک نشان می‌دهد که استفاده منظم از یک چشم‌قطره نوآورانه می‌تواند توانایی دید نزدیک را بهبود بخشد و نیاز به عینک مطالعه را به شکل قابل توجهی کاهش دهد. این یافته‌ها امید تازه‌ای برای میلیون‌ها فرد مبتلا به پیرچشمی (Presbyopia) ایجاد کرده است.
پیرچشمی چیست و چرا رخ می‌دهد؟
پیرچشمی حالتی است که در آن چشم‌ها به تدریج توانایی تمرکز روی اجسام نزدیک را از دست می‌دهند. این وضعیت معمولا از دهه ۴۰ زندگی آغاز شده و تا حدود ۶۵ سالگی به‌تدریج شدت می‌گیرد. به گفته انجمن بینایی‌سنجی آمریکا، این مشکل حدود ۱۲۸ میلیون نفر در ایالات متحده را درگیر کرده و بیش از ۹۰ درصد افراد بالای ۴۵ سال با آن روبه‌رو هستند.
مکانیسم عملکرد چشم و تأثیر پیرچشمی
چشم با کمک قرنیه و عدسی، نور را متمرکز کرده و تصویر واضح ایجاد می‌کند. عدسی، همانند یک عدسی انعطاف‌پذیر، هنگام نگاه به اجسام نزدیک تغییر شکل می‌دهد. این تغییر شکل توسط عضلات دایره‌ای اطراف عدسی کنترل می‌شود. با افزایش سن، عدسی سخت‌تر و کم‌انعطاف‌تر شده و تمرکز روی اجسام نزدیک دشوار می‌شود که نتیجه آن تاری دید نزدیک است.
قطره جدید چگونه عمل می‌کند؟
این قطره ترکیبی از دو ماده فعال است:
- پیلوکارپین: موجب تنگ‌شدن مردمک و انقباض عضله مژگانی می‌شود و توانایی دید نزدیک را تقویت می‌کند.
- دیکلوفناک: یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی که عوارض ناشی از پیلوکارپین مانند التهاب و ناراحتی را کاهش می‌دهد.
شرکت‌کنندگان این قطره را روزانه دو بار (صبح و حدود شش ساعت بعد) استفاده کردند و در صورت نیاز، دوز سوم هم به شکل اختیاری مصرف شد.
جزئیات مطالعه بالینی
در این مطالعه ۷۶۶ فرد (۳۷۳ زن و ۳۹۳ مرد با میانگین سنی ۵۵ سال) شرکت داشتند. آن‌ها به سه گروه تقسیم شده و هر گروه از قطره‌هایی با غلظت‌های متفاوت پیلوکارپین (۱، ۲ و ۳ درصد) استفاده کردند، در حالی که دیکلوفناک در تمامی فرمولاسیون‌ها ثابت بود.
دکتر جیووانا بنوتسی، مدیر مرکز تحقیقات پیشرفته پیرچشمی در بوئنوس آیرس، اعلام کرد:
«این قطره‌ها وابستگی به عینک مطالعه را به شکل چشمگیری کاهش می‌دهند و گزینه‌ای راحت و غیرتهاجمی برای بیماران فراهم می‌کنند، هرچند تضمینی برای حذف کامل نیاز به عینک وجود ندارد.»
طبق نتایج، مصرف منظم این دارو تا دو سال می‌تواند دید نزدیک را تقویت کند و بسیاری از بیماران بهبود محسوسی تجربه کردند. البته شدت بهبود، به وضعیت اولیه بینایی فرد بستگی داشت.
علائم اولیه پیرچشمی
به گفته مؤسسه ملی سلامت، نشانه‌های پیرچشمی اغلب به آرامی ظاهر می‌شوند، اما پس از ۴۰ سالگی باید به علائم زیر توجه داشت:
- تاری دید نزدیک؛ متن روی موبایل، کتاب یا منوها واضح دیده نمی‌شود.
- نیاز به دور نگه‌داشتن متن برای دید بهتر.
- مشکل در خواندن نوشته‌های ریز، به‌ویژه در نور کم.
- خستگی و درد چشم پس از مطالعه یا کار نزدیک.
- سردرد پس از فعالیت‌های نزدیک مثل مطالعه یا کار با کامپیوتر.
پیشگیری و توصیه‌ها
بر اساس توصیه کلینیک مایو، افراد بین ۴۰ تا ۵۴ سال باید حداقل هر دو سال یک‌بار معاینه کامل چشم انجام دهند و پس از آن، هر سال به طور منظم به چشم‌پزشک مراجعه کنند. تشخیص زودهنگام می‌تواند در مدیریت بهتر پیرچشمی مؤثر باشد.
جمع‌بندی
قطره جدید چشم می‌تواند نقطه عطفی در درمان پیرچشمی باشد و با کاهش وابستگی به عینک مطالعه، کیفیت زندگی بیماران را بهبود دهد. هرچند استفاده از آن جایگزین قطعی عینک یا سایر روش‌های درمانی نیست، اما گزینه‌ای نویدبخش و غیرتهاجمی محسوب می‌شود.
نتیجه‌گیری
آینده درمان پیرچشمی می‌تواند با این نوآوری تغییر کند. اگرچه هنوز نیاز به تحقیقات بیشتر وجود دارد، اما چشم‌انداز کاهش تدریجی نیاز به عینک مطالعه برای میلیون‌ها نفر، واقع‌بینانه‌تر از همیشه به نظر می‌رسد.
