پژوهش‌های جدید نشان می‌دهند که میکروپلاستیک‌ها می‌توانند با مختل کردن عملکرد سلول‌های بنیادی مغز استخوان، ساختار استخوان را دچار آسیب کنند. این وضعیت در نهایت می‌تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد. یافته‌های تازه نشان می‌دهد که این ذرات کوچک پلاستیکی، با ورود به بدن، تعادل طبیعی فرایند بازسازی استخوان را بر هم می‌زنند و منجر به ضعف استخوان‌ها می‌شوند.
پوکی استخوان و عوامل خطر شناخته‌شده
استخوان‌ها در طول زندگی همواره در حال بازسازی هستند. پوکی استخوان زمانی رخ می‌دهد که سرعت تخریب استخوان از بازسازی آن بیشتر باشد. این بیماری باعث کاهش تراکم استخوان و افزایش احتمال شکستگی می‌شود. عوامل خطر متداول عبارت‌اند از:
- افزایش سن
- جنسیت
- مصرف برخی داروها
- سبک زندگی شامل تغذیه نامناسب، مصرف سیگار و الکل
- ژنتیک
اما اکنون میکروپلاستیک‌ها به فهرست عوامل بالقوه خطر اضافه شده‌اند.
بررسی علمی: از مرور مقالات تا آزمایش‌های آزمایشگاهی
این تحقیق که در مجله Osteoporosis International منتشر شده و توسط Wired گزارش شده است، بر پایه تحلیل 62 مقاله علمی شکل گرفته است. نتایج نشان داد که میکروپلاستیک‌ها می‌توانند تشکیل استئوکلاست‌ها، سلول‌هایی که بافت استخوانی را تخریب می‌کنند، تحریک کنند. همچنین این ذرات قادرند:
- طول عمر سلول‌ها را کاهش دهند
- فرآیند پیری زودرس را تسریع کنند
- بیان ژن‌ها را تغییر دهند
- التهاب را افزایش دهند
ترکیب این عوامل موجب تسریع تخریب استخوان و کاهش استحکام ساختاری آن می‌شود.
تأثیرات بر حیوانات: شواهد نگران‌کننده
در مطالعات حیوانی مشخص شد که تجمع میکروپلاستیک‌ها تعداد گلبول‌های سفید خون را کاهش می‌دهد که نشانه‌ای از اختلال در عملکرد مغز استخوان است. پژوهشگران گزارش کردند که این تغییرات می‌تواند منجر به:
- تضعیف ریزساختار استخوان
- اختلال در تشکیل سلولی
- افزایش شکنندگی و خطر تغییر شکل استخوان‌ها
«این اثرات منفی به طرز نگران‌کننده‌ای باعث اختلال در رشد اسکلت حیوانات شدند. نمی‌توان تأثیر بالقوه میکروپلاستیک‌ها بر سلامت استخوان را نادیده گرفت.» — رودریگو بوئنو دِ اولیویرا
میکروپلاستیک چیست؟
میکروپلاستیک‌ها و نانوپلاستیک‌ها ذرات ریز پلاستیکی هستند که از تجزیه محصولات روزمره وارد محیط زیست می‌شوند. اندازه آن‌ها به این صورت است:
- میکروپلاستیک‌ها: 1 میکرومتر تا 5 میلی‌متر
- نانوپلاستیک‌ها: کمتر از 1 میکرومتر
این ذرات در آب، خاک، محصولات کشاورزی و حتی گوشت و مواد غذایی یافت شده‌اند. حضور گسترده آن‌ها در محیط و بدن انسان نگرانی‌های جدی به وجود آورده است.
چرا باید نگران باشیم؟
طبق آمار، سالانه حدود 500 میلیون تن پلاستیک تولید می‌شود، اما تنها 9 درصد آن بازیافت می‌گردد. باقی آن در طبیعت رها شده و به مرور به میکروپلاستیک تبدیل می‌شود. این آلودگی نه‌تنها محیط زیست، بلکه سلامت انسان و به‌ویژه استخوان‌ها را تهدید می‌کند.
نتیجه‌گیری
تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که میکروپلاستیک‌ها می‌توانند با تأثیر بر سلول‌های بنیادی و افزایش فعالیت سلول‌های تخریب‌کننده استخوان، خطر پوکی استخوان را افزایش دهند. کاهش مصرف پلاستیک و تلاش برای بازیافت بیشتر، راهی کلیدی برای محافظت از سلامت استخوان‌ها و نسل‌های آینده است.
شما می‌توانید با کاهش مصرف پلاستیک‌های یک‌بارمصرف، انتخاب محصولات پایدار و حمایت از طرح‌های بازیافت، در این مسیر سهیم باشید.
نظر شما درباره تأثیر میکروپلاستیک‌ها بر سلامت استخوان چیست؟ در بخش دیدگاه‌ها بنویسید یا این مقاله را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
